Dùng chung bát đũa với người viêm gan B có bị lây không?

Bệnh viêm gan B có lây không?

Virus viêm gan B (HBV) là một loại virus gây ra bệnh viêm gan. Đường lây truyền viêm gan siêu vi B gần giống HIV, gồm 3 đường: Máu, quan hệ tình dục, mẹ sang con.

Trong đó chủ yếu là đường máu và các sản phẩm từ máu bị nhiễm virus xảy ra khi truyền máu hoặc các chế phẩm qua máu, phẫu thuật, tiêm chích ma túy...

Viêm gan B chưa có thuốc chữa, là nguyên nhân gây nên ung thư gan

Ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế cho biết Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B cao, chiếm 15%-20% dân số, tương đương khoảng 15 triệu người, chủ yếu là viêm gan mạn tính.

90% trường hợp mắc viêm gan B diễn tiến âm thầm nên dễ bị bỏ qua, khi bệnh nhân có triệu chứng thường đã ở giai đoạn muộn.

Viêm gan B mạn tính được chia thành 2 thể bệnh: Thể người lành mang bệnh (hay còn gọi là viêm gan B thể ngủ) và viêm gan B thể hoạt động.

Ở “thể ngủ”, virus viêm gan B chỉ tạm thời không hoạt động, vẫn có thể bùng phát tái hoạt động bất cứ lúc nào, nhất là khi sức đề kháng kém, khả năng chống chọi với virus bị giảm.

Nếu virus “ngủ yên”, chưa phá huỷ tế bào gan, xét nghiệm men gan vẫn bình thường nhưng vẫn có khả năng lây nhiễm cho người khác qua đường máu hoặc đường tình dục. Do đó, dù không phải điều trị thuốc, người bệnh cần kiểm tra sức khoẻ định kỳ, duy trì lối sống khoa học và có biện pháp phòng chống lây nhiễm virus viêm gan B cho người khác.

Hiện có khoảng 11 triệu người Việt bị nhiễm virus viêm gan, trong đó có khoảng 90% người bệnh không biết về tình trạng của mình, nhiều người mắc bệnh là do thói quen ăn uống gây hại cho gan. 

Khi virus ở thể hoạt động, gây ra tổn thương tế bào gan, người bệnh buộc phải điều trị tích cực theo phác đồ với thuốc nhằm kìm hãm sự phát triển của virus viêm gan, ngăn chặn nguy cơ biến chứng thành xơ gan hoặc ung thư gan

Tuy nhiên, hiện nay, viêm gan B chưa có thuốc chữa khỏi hoàn toàn. Các phác đồ điều trị hiện nay chỉ có thể ngăn ngừa sự nhân lên của virus, ngăn chặn nguy cơ biến chứng thành xơ gan, ung thư gan.

Dùng chung bát đũa với người viêm gan B có bị lây không?

GS Nguyễn Văn Mùi, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Quân y 103, Chủ tịch Hội đồng xây dựng phác đồ điều trị viêm gan virus áp dụng trên toàn quốc, cho biết, khả năng lây lan của virus viêm gan B cao gấp 50-100 lần virus HIV, nếu không có biện pháp phòng ngừa. 

Hiện nay, nhiều người dân vẫn hiểu lầm rằng virus viêm gan B có thể lây khi dùng chung bát đũa, khăn mặt, bắt tay, ôm hôn người bệnh... Nhận thức nguồn lây viêm gan B này không đúng, gây ra sự kỳ thị trong cộng đồng đối với bệnh nhân viêm gan B.

Thông tin virus viêm gan B lây qua đường dùng chung bát đũa là không chính xác. 

“Viêm gan B lây qua đường máu là chủ yếu (truyền máu, dùng chung kim tiêm), lây từ mẹ sang con hoặc quan hệ tình dục không an toàn”, GS Mùi nhấn mạnh.

Thống kê tại Việt Nam trường hợp mẹ có xét nghiệm HBsAg+ và HBeAg+ thì 90% trẻ sinh ra sẽ bị nhiễm virus viêm gan B. Hiện nay, khoảng 10%-12% phụ nữ mang thai bị nhiễm virus viêm gan B mãn tính.

Để hạn chế bệnh lây lan, GS Mùi cho rằng cần nâng cao nhận thức của người dân về viêm gan B để kiểm soát bệnh.

Thứ nhất, với trẻ em, cần đưa đi tiêm phòng viêm gan B.

Thứ hai, với người lớn chưa có kháng thể với viêm gan B (AntiHBs âm tính), sẽ được tiêm vắc xin viêm gan B 3 mũi theo trình tự 1-2-3, trong đó mũi 2 cách mũi đầu 2 tháng và mũi 3 cách mũi đầu 3 tháng. Có thể tiêm nhắc lại sau mỗi 5, 10 năm hoặc khi xét nghiệm không thấy còn kháng thể.

Thứ ba, người dân nên thực hiện việc tầm soát viêm gan B. Hiện nay việc tầm soát viêm gan B khá dễ dàng, chỉ cần test nhanh đã có thể cho kết quả một người có mắc bệnh hay không.

Nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời và tuân thủ phác đồ điều trị, người bệnh vẫn có thể học tập, sinh hoạt bình thường, sống chung hoà bình với virus viêm gan B đến hết đời.