Đoạn văn 'xoắn não' chỉ ra những sự vô lý của tiếng Anh

Đoạn văn của Richard Lederer chỉ ra những sự ngược đời, đi ngược với logic thong thường của tiếng Anh.

Chẳng hạn  từ "sweet" (ngọt) và "bread" (bánh mỳ) khi ghép lại tạo thành từ "sweetbread"có nghĩa món ăn "lá lách bê".

Dưới đây là đoạn văn của ông Lederer:

Let's face it - English is a crazy language. There is no egg in eggplant nor ham in hamburger; neither apple nor pine in pineapple. English muffins weren't invented in England or French fries in France. Sweetmeats are candies while sweetbreads, which aren't sweet, are meat.

We take English for granted. But if we explore its paradoxes, we find that quicksand can work slowly, boxing rings are square and a guinea pig is neither from Guinea nor is it a pig.

Dịch:

Nhìn thẳng vào sự thật đi - tiếng Anh thật là một ngôn ngữ điên rồ. Chẳng có quả trứng (egg) nào trong quả cà tím cả (eggplant), không có thịt hun khói (ham) trong bánh hamburger cũng không có táo (apple) hay cây thông (pine) trong quả dứa (pineapple). Món bánh xốp nướng (English muffins) không được phát minh ở Anh và khoai tây chiên (French fries) cũng không được làm ra ở Pháp. Mứt ngọt ("sweetmeat" nghe như "thịt ngọt") là một loại kẹo trong khi lá lách bê ("sweetbread" nghe như "bánh mỳ ngọt) thì lại không ngọt, mà thuộc họ nhà thịt.

Chúng ta thừa nhận tiếng Anh là hiển nhiên. Nhưng nếu khám phá những điều ngược đời, ta sẽ thấy là cát lún ("quicksand" nghe như "cát nhanh") lại diễn ra chậm (slowly), sân đấu boxing ("boxing rings" nghe như "vòng tròn đấu boxing) có hình vuông và chuột lang (guinea pig) cũng không phải đến từ nước Cộng hòa Guinea hay có họ hàng gì với lợn.

And why is it that writers write but fingers don't fing, grocers don't groce and hammers don't ham? If the plural of tooth is teeth, why isn't the plural of booth beeth? One goose, 2 geese. So one moose, 2 meese... One blouse, 2 blice?

Doesn't it seem crazy that you can make amends but not one amend, that you comb through annals of history but not a single annal? If you have a bunch of odds and ends and get rid of all but one of them, what do you call it? If teachers taught, why didn't preachers praught? If a vegetarian eats vegetables, what does a humanitarian eat?

Dịch:

Và tại sao các nhà văn (writers) lại viết (write) mà những ngón tay (fingers) lại không "fing" và những cái búa (hammers) lại không "ham"? Nếu dạng số nhiều của "tooth" (răng) là "teeth" (những chiếc răng) thì "booth" (lều rạp) lại phải là "beeth" chứ? "One goose" (một con ngỗng) nhưng lại "2 geese" (hai con ngỗng); "one moose" (một con nai) nhưng lại "2 meese" (hai con nai); "one blouse (một cái áo choàng) nhưng lại "2 blice" (hai cái áo choàng).

Bạn có thấy thật điên rồ khi bạn có thể thực hiện nhiều lần bồi thường (make amends - "amends" ở dạng số nhiều) mà không phải một lần bồi thường (an amend), tại sao bạn nghiên cứu biên niên sử (annals - số nhiều) mà không phải là một biên niên riêng lẻ (annal - số ít)? Nếu bạn có một đống thứ linh tinh (a bunch of odds and ends) và vứt đi tất cả chỉ giữ lại một món, thì ta gọi nó là gì? (odds and ends chỉ có số nhiều) Nếu giáo viên (teacher) giảng dạy (teach) thì sao những người giảng đạo (preteachers) lại không "pretaught"? Nếu môt người ăn chay (vegetarian ) ăn rau (vegetables), thì các nhà hoạt động vì con người (humanitarian) sẽ ăn gì đây?

Sometimes I think all the English speakers should be committed to an asylum for the verbally insane. In what language do people recite at a play and play at a recital? Ship by truck and send cargo by ship? Have noses that run and feet that smell? Park on driveways and drive on parkways?

How can a slim chance and a fat chance be the same, while a wise man and wise guy are opposites? How can the weather be hot as hell one day and cold as hell another?

Dịch:

Thỉnh thoảng, tôi nghĩ tất cả những người nói tiếng Anh nên được gửi đến một nhà thương điên vì bệnh nói những thứ điên rồ. Có ngôn ngữ nào mà mọi người đọc thuộc lời của một vở kịch là (recite at a play) và lại biểu diễn ngâm thơ (play at a recital), chuyển hàng bằng xe tải (ship by truck) và lại gửi hàng bằng tàu thủy (send cargo by ship)? Mũi (nose) vì sao lại biết chạy (run) ("nose runs" là "chảy nước mũi") và chân (feet) lại biết ngửi (smell) ("smell còn có nghĩa là "bốc mùi")? Vì sao chúng ta đỗ xe (park) trên "drive way" (đường vào gara) và lái xe (drive) trên "parkways" (đại lộ)?

Vì sao một "slim chance" và "fat chance" lại có nghĩa như nhau (cơ hội mong manh), trong khi "wise man" (người uyên bác) và "wise guy" (kẻ tài lanh, tỏ vẻ biết mọi thứ) lại ngược nghĩa nhau. Vì sao thời tiết có thể nóng như địa ngục (hot as hell) trong một ngày và lại lạnh như địa ngục (cold as hell) vào ngày khác?

English was invented by people, not computers, and it reflects the creativity of the human race. That is why, when the stars are out, they are visible, but when the lights are out, they are invisible. And why, when I wind up my watch, I start it, but when I wind up this essay, I end it?

Now I know why I flunked my English. It's not my fault, the silly language doesn't quite know whether it's coming or going.

Dịch:

Tiếng Anh được loài người tạo ra chứ không phải do máy tính nên ngôn ngữ này phản ánh đúng sự sáng tạo của loài người. Chính vì vậy, khi những ngôi sao xuất hiện (stars are out) thì chúng ta thấy nó còn khi đèn tắt (lights are out) thì chúng ra không thấy gì. Và vì sao khi tôi "wind up" (lên giây cót) đồng hồ thì là tôi khởi động nó, còn khi tôi "wind up" (kết thúc) bài văn này lại là tôi kết thúc nó?

Giờ tôi hiểu vì sao mình lại trượt môn tiếng Anh của mình. Đó không phải lỗi của tôi, thứ ngôn ngữ ngớ ngẩn này chẳng biết là đang đi đâu hay về đâu nữa.