Dinh dưỡng chủ động: Xu hướng chăm sóc sức khỏe mới thời hiện đại

Bình luận

“Ăn theo cảm tính”, "ăn theo sở thích" hay "ăn giống trên mạng" tưởng đơn giản nhưng lại dễ khiến cơ thể rơi vào tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng. Hầu hết mọi người chỉ nhận ra khi dấu hiệu bất thường xuất hiện và khi ấy việc điều chỉnh đã trở nên phức tạp, kéo theo nhiều hệ lụy nguy hiểm đến sức khỏe lâu dài.

Ăn uống theo cảm tính - Thói quen âm thầm “làm hại” sức khỏe

Không ít phụ huynh vẫn tin rằng chỉ cần để trẻ ăn nhiều thịt cá và các loại thực phẩm bổ dưỡng thì con sẽ phát triển tốt. Thế nhưng, trường hợp của bé H.D.A (sinh năm 2019) lại cho thấy điều hoàn toàn ngược lại. Dù được bổ sung nhiều đạm và năng lượng, bé vẫn thường xuyên đầy bụng, táo bón, hay uể oải, thiếu năng lượng - những dấu hiệu cho thấy cơ thể đang “quá tải” thay vì khỏe mạnh. Trường hợp này cho thấy suy nghĩ “ăn càng nhiều càng tốt” đang khiến không ít trẻ gặp vấn đề dinh dưỡng mà phụ huynh không hề nhận ra, đặc biệt khi các dấu hiệu ban đầu rất dễ bị xem nhẹ hoặc nhầm với những rối loạn tiêu hóa thoáng qua.

Không chỉ trẻ nhỏ, nhiều người trưởng thành cũng duy trì thói quen ăn uống theo cảm tính: ăn nhanh cho tiện, thường xuyên dùng đồ chế biến sẵn hay “ăn càng bổ càng tốt”. Chính những lựa chọn thiếu cân nhắc này dễ dẫn tới rối loạn tiêu hóa, thừa cân, thiếu vi chất hoặc thậm chí rối loạn chuyển hóa.

Tại các cơ sở chuyên khoa dinh dưỡng, không ít người bệnh đến khám khi đã xuất hiện các vấn đề như tăng đường huyết, tăng cholesterol, mệt mỏi kéo dài hoặc tăng - giảm cân không kiểm soát. Điểm chung là tất cả đều bắt nguồn từ một chế độ ăn thiếu cân đối và không phù hợp với tình trạng sức khỏe của từng người.

Không chỉ trẻ nhỏ, nhiều người trưởng thành cũng duy trì thói quen ăn uống theo cảm tính. Ảnh: TCI

Không chỉ trẻ nhỏ, nhiều người trưởng thành cũng duy trì thói quen ăn uống theo cảm tính. Ảnh: TCI

Dinh dưỡng khoa học - Nền tảng nuôi dưỡng sức khỏe từ gốc cho cả gia đình

Nhiều gia đình hiện nay đã bắt đầu nhìn nhận dinh dưỡng không chỉ là chuyện ăn ngon, đủ chất mà chính là “gốc rễ” tạo nên sức khỏe lâu dài. Việc lựa chọn thực phẩm dựa trên thành phần dinh dưỡng, tính toán khẩu phần theo độ tuổi, tình trạng sức khỏe đang trở thành xu hướng rõ rệt, đặc biệt trong nhóm cha mẹ trẻ hiện đại. Không ít phụ huynh đã chủ động tìm hiểu cách xây dựng thực đơn giúp trẻ phát triển chiều cao, cân nặng, tăng sức đề kháng hoặc phòng tránh nguy cơ béo phì sớm.

Ở người trưởng thành, xu hướng sống khỏe - sống bền vững cũng khiến nhiều người quan tâm hơn đến lượng đường, chất béo, chỉ số đường huyết hay lượng muối trong khẩu phần. Tuy nhiên, kiến thức từ sách báo, mạng xã hội chỉ mang tính tham khảo và không phù hợp cho tất cả mọi thể trạng. Chính vì vậy, thăm khám và đánh giá dinh dưỡng định kỳ được coi là giải pháp giúp mỗi người hiểu rõ nhu cầu thực tế của cơ thể, từ đó điều chỉnh chế độ ăn phù hợp hơn.

Những ai cần đặc biệt chú ý khám dinh dưỡng ngay?

Một số nhóm đối tượng cần được thăm khám dinh dưỡng sớm và theo dõi chặt chẽ hơn, bởi nguy cơ mất cân bằng dinh dưỡng hoặc xuất hiện bệnh lý liên quan cao hơn. Cụ thể gồm:

- Người đang thừa cân - béo phì hoặc có dấu hiệu suy dinh dưỡng

- Người mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh thận mạn tính

- Phụ nữ mang thai hoặc nuôi con bú

- Những người theo các chế độ ăn đặc biệt như ăn chay, ăn kiêng, dị ứng …

- Người cao tuổi có nguy cơ suy giảm sức khỏe, hấp thu kém

Với các nhóm đối tượng này, khám dinh dưỡng sớm giúp phát hiện thiếu - thừa chất, điều chỉnh chế độ ăn phù hợp và phòng ngừa biến chứng lâu dài.

Khám dinh dưỡng định kỳ - Bước đi thông minh cho sức khỏe

Dinh dưỡng cần được theo dõi thường xuyên, không phải đợi đến lúc cơ thể “lên tiếng” mới bắt đầu điều chỉnh. Ảnh: TCI

Dinh dưỡng cần được theo dõi thường xuyên, không phải đợi đến lúc cơ thể “lên tiếng” mới bắt đầu điều chỉnh. Ảnh: TCI

Khám và đánh giá dinh dưỡng định kỳ là điều cần thiết cho tất cả mọi người, giúp theo dõi sự thay đổi về thể trạng và kịp thời điều chỉnh chế độ ăn khi cơ thể có dấu hiệu bất thường. Thực tế cho thấy nhiều vấn đề sức khỏe chỉ được nhận ra khi được đánh giá dinh dưỡng đúng cách. Ở trường hợp của bé H.D.A (sinh năm 2019), sau khi được khám tại Khoa Dinh dưỡng tại Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI, bác sĩ xác định chế độ ăn của trẻ mất cân đối với lượng đạm cao nhưng thiếu vitamin và chất xơ. Việc điều chỉnh chế độ ăn theo hướng dẫn và theo dõi định kỳ đã giúp tình trạng đầy bụng, táo bón cải thiện rõ rệt chỉ sau một thời gian ngắn, đồng thời giúp bé khỏe mạnh và hoạt bát hơn trong sinh hoạt hàng ngày - điều mà nhiều phụ huynh thường bỏ qua khi trẻ nhìn “bụ bẫm” bề ngoài.

Theo Bác sĩ CKI Đặng Thu Hiền - Chuyên gia Dinh dưỡng tại Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI: “Dinh dưỡng cần được theo dõi thường xuyên, không phải đợi đến lúc cơ thể “lên tiếng” mới bắt đầu điều chỉnh”. Khám dinh dưỡng không chỉ giúp điều chỉnh chế độ ăn mà còn có vai trò quan trọng trong kiểm soát các bệnh lý mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp và bệnh tim mạch - những bệnh có liên quan mật thiết đến dinh dưỡng và lối sống. Đồng thời, việc đánh giá đúng nhu cầu dinh dưỡng còn hỗ trợ duy trì sức khỏe, cải thiện năng lượng, tăng hiệu suất làm việc ở người trưởng thành, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống về lâu dài.

Dinh dưỡng khoa học sẽ trở thành “liệu pháp dự phòng” giúp cơ thể khỏe từ bên trong, hạn chế bệnh lý về lâu dài. Chủ động khám và theo dõi dinh dưỡng định kỳ chính là bước quan trọng để duy trì thể trạng tốt, phát triển toàn diện và nâng cao chất lượng sống cho cả gia đình.

Bạn đang xem bài viết Dinh dưỡng chủ động: Xu hướng chăm sóc sức khỏe mới thời hiện đại tại chuyên mục Dinh Dưỡng của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].
Yen Anh