Đề minh họa môn Ngữ Văn tốt nghiệp THPT 2023 (có đáp án)

Đề minh họa môn Ngữ văn tốt nghiệp THPT 2023

Đề minh họa môn Ngữ văn kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 do Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố. 

Đề thi gồm 2 phần đọc hiểu và làm văn, thời gian làm bài 120 phút, theo hình thức tự luận.

Theo Cục Quản lý chất lượng (Bộ Giáo dục và Đào tạo), đề thi tốt nghiệp THPT năm 2023 sẽ có 75% nội dung ở mức nhận biết, thông hiểu và có 25% thuộc mức vận dụng, vận dụng cao.

Thí sinh cần bám sát đề thi minh họa được Bộ GD&ĐT đã công bố để có định hướng ôn tập.

Ngoài ôn tập theo định hướng của đề minh họa năm nay, các thí sinh có thể làm thêm đề thi chính thức môn Ngữ văn năm 2022 trong quá trình ôn thi.

Dưới đây là đề minh họa môn Ngữ văn tốt nghiệp THPT 2023 và đáp án gợi ý.

Đáp án đề minh họa môn Ngữ văn tốt nghiệp THPT 2023

I. Đọc hiểu

Câu 1: Thể thơ tự do

Câu 2: Từ ngữ diễn tả đời sống nghèo khó của mẹ: Túp lều, lợp lá, lợp tranh, lưỡi liềm, bàn chân thô, bùn lấm

Câu 3: Nội dung câu thơ như một lời nhắc nhở thế hệ sau phải biết giữ gìn truyền thống của dân tộc. Biết ghi nhớ và biết ơn giá trị của dân tộc mình

Câu 4: Nhận xét về hình ảnh dân tộc Việt Nam:

- Con người Việt Nam phải sống trong muôn vàn khó khăn vất vả nhưng họ vẫn ngời sáng phẩm chất tinh thần tốt đẹp.

- Lòng biết ơn, sự kiên cường.

- Lòng yêu nước căm thù giặc sâu sắc

II. Làm văn

Câu 1:

Yêu cầu chung:

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: sức mạnh của tinh thần vượt khó trong cuộc sống

- Viết đúng hình thức đoạn văn, số lượng chữ, không mắc lỗi dùng từ, đặt câu

Yêu cầu cụ thể: bài viết cần đảm bảo các ý sau:

- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: sức mạnh của tinh thần vượt khó trong cuộc sống

- Giải thích: tinh thần vượt khó có thể hiểu là sẵn sàng đối mặt với khó khăn thử thách trong cuộc sống, không chùn bước khi gặp thất bại. Những người có tinh thần vượt khó ắt sẽ vươn đến thành công

- Bàn luận: người có tinh thần vượt khó sẽ không dễ dàng buông xuôi khi gặp khó khăn. Họ sẽ tìm cách giải quyết vấn đề, biến nguy thành cơ, biến khó khăn thành động lực

- Ý nghĩa của tinh thần vượt khó: trong cuộc sống người có tinh thần vượt khó sẽ đạt được nhiều thành tựu trong cuộc sống, người có tinh thần vượt khó sẽ không dễ dàng bỏ qua các cơ hội. Người có tinh thần vượt khó cũng sẽ là tấm gương sáng truyền cảm hứng đến những người xung quanh.

- Chứng minh: Học sinh này dẫn chứng phù hợp với các tấm gương trong cuộc sống

- Phản đề: Bên cạnh những người không ngừng nỗ lực cố gắng khi gặp khó khăn thì vẫn còn nhiều người lười biếng khi gặp khó khăn thì chùn bước bỏ cuộc. Những người như vậy sẽ bỏ qua nhiều cơ hội tốt đẹp và sẽ thất bại

- Liên hệ và tổng kết vấn đề

Câu 2:

* Yêu cầu hình thức:

- Thí sinh viết kết hợp kiến thức và kỹ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản bài viết

- Phải có bố cục đầy đủ rõ ràng, văn viết có cảm xúc, diễn đạt trôi chảy, đảm bảo tính liên kết, không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp

* Yêu cầu nội dung:

- Giới thiệu chung: Tố Hữu là lá cờ đầu của nền văn nghệ cách mạng Việt Nam hiện đại. Nội dung thơ Tố Hữu hướng tới những sự kiện cách mạng của dân tộc trong thế kỷ XX. Bài thơ Việt Bắc ra đời sau kháng chiến chống Pháp thắng Lợi năm 1954. Được coi là thi phẩm xuất sắc tiêu biểu trong phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu. Đoạn thơ là lời người đi để khẳng định lòng thủy chung với Việt Bắc.

- Khái quát vấn đề phân tích đoạn thơ: từ đó nhận xét về lẽ sống ân nghĩa được thể hiện trong đoạn trích phân tích

- Phân tích đoạn thơ - Bức tranh tứ bình

+ Mùa đông: Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi/ Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng:

• Cảnh: với sắc xanh ngút ngàn của núi rừng điểm những bông hoa chuối đỏ tươi như những bó đuốc sáng rực, xua đi sự lạnh lẽo hiu hắt của núi rừng. Thắp lên ngọn lửa ấm áp, mang lại ánh sáng nơi hơi ấm cho nơi đây.
• Con người: trước thiên nhiên bao la của núi rừng trở nên kỳ bí, hùng tráng hơn với hoạt động phát nương làm rẫy.

+ Mùa xuân: Ngày xuân mơ nở trắng rừng/ Nhớ người ta nón chuốt từng sợi giang

• Cảnh: hoa mơ rừng nở trắng khiến bừng sáng cả khu rừng, làm dịu mát tâm hồn con người
• Con người: đan nón, chuốt từng sợi giang. Một vẻ đẹp tình nghĩa được biểu hiện qua bàn tay khéo léo, tài hoa, nhanh nhẹn, chăm chút cẩn thận đối với từng sản phẩm lao động

+ Mùa hè: Ve kêu rừng phách đổ vàng/ Nhớ cô em gái hái măng một mình

• Cảnh: rừng khách đổ vào màu vàng rực của thiên nhiên dường như chuyển đột ngột qua "tự đổ" . Với tiếng ve kêu khiến cảnh sinh động có hồn và tưng bừng hơn.
• Con người: hình ảnh cô gái hái măng một mình đã lột tả được vẻ đẹp của sự dịu thương chịu khó của con người nơi đây

+ Mùa thu: Rừng thu trăng gọi hòa bình/ Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung

• Cảnh: ánh trăng dịu nhẹ, huyền ảo gợi không khí thanh bình yên ả.
• Con người: hiện lên với tiếng hát ân tình thủy chung, với bao tình cảm ân tình sâu sắc với cách mạng

- Nhận xét về lẽ sống ân nghĩa được thể hiện trong đoạn trích

+ Lẽ sống ân nghĩa được thể hiện thông qua nỗi nhớ, sự lưu luyến, bị lụy trong giây phút chia tay giữa đồng bào miền núi với các cán bộ khi trở về Hà Nội.

+ Lẽ sống ân nghĩa còn được thể hiện qua sự mường tượng của tác giả về những kỉ niệm, sự gắn bó giúp đỡ của những đồng bào trong suốt quá trình sống và chiến đấu của các chiến sĩ ở khu vực miền Bắc.

=> Lẽ sống ân nghĩa chính là một nét đẹp truyền thống của nhân dân ta, nó tạo nên sự liên kết giữa con người với con người. Góp phần xây dựng nên sức mạnh đại đoàn kết toàn dân

- Kết luận

+ Khái quát lại vấn đề.

+ Giá trị nội dung nghệ thuật