Chẩn đoán siêu âm thai nhi: Vì sao có sự nhầm lẫn?

Mấy ngày gần đây, trên mạng xã hội và các phương tiện thông tin đại chúng liên tục đưa tin về vụ việc bác sĩ Nguyễn Văn Tiến, khoa Phụ sản, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang đưa ra chẩn đoán sai khiến thai phụ Nguyễn Thị Thanh Mai (ở quận Long Biên, Hà Nội) suýt mất con.

Cụ thể vào khoảng hơn 2 giờ sáng ngày 3/1, thai phụ Nguyễn Thị Thanh Mai phát hiện bị ra máu âm đạo và được gia đình đưa vào Bệnh viện Đa khoa Đức Giang cấp cứu.

Tại đây, sau khi nhập viện và cho làm các kết quả xét nghiệm, sáng ngày 4/1 thăm khám lại, bác sĩ Tiến chẩn đoán thai chết lưu và đưa ra lời khuyên cho người bệnh và gia đình là hút thai vì nếu thai lưu không được xử lý sớm sẽ có những biến chứng không tốt cho người mẹ như rối loạn đông máu.

Do không yên tâm với chỉ định mà bác sĩ Tiến đưa ra, ngay sau đó, chị Mai đã được gia đình đưa đến Bệnh viện Phụ sản Hà Nội thăm khám lại. Và kết quả siêu âm đầu dò tại đây cho thấy không có phát hiện điều gì bất thường ở thai nhi.

Trao đổi với Gia Đình Mới về việc vì sao có kết quả chẩn đoán nhầm như vậy, ThS.BS Mai Trọng Hưng, Phó giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết: ‘Ở giai đoạn đầu mang thai, các bác sĩ sản phụ khoa thăm khám để xác định túi ối vào tử cung chưa, có tim thai hay không. 

Ở giai đoạn này, bác sĩ thường rất ít gặp sai sót và kết quả thường là giống nhau. 

Thực tế cũng có trường hợp thai phụ đi siêu âm thăm khám thai nhi ở cơ sở này thì bảo có thai, cơ sở kia bảo không có thai. Hoặc cơ sở này bảo không có tim thai, cơ sở kia bảo có tim thai.

Nguyên nhân của thực trạng này là do có thể hôm nay thăm khám chưa thấy thai ở tử cung, ngày mai khám thấy thai ở tử cung, điều này là có thể xảy ra.

Hoặc nguyên nhân cũng có thể do phương pháp thăm khám của các cơ sở y tế. Có cơ sở thăm khám bằng siêu âm thành bụng, có cơ sở dùng siêu âm đầu dò hay bằng phương pháp thăm khám khác nên đưa ra những kết quả khác nhau.

Một vài trường hợp có thể do máy móc chất lượng kém dẫn đến hình ảnh mờ nên không thể nhìn rõ và xảy ra sai sót.

Và một nguyên nhân quan trọng gây nên những kết quả khác nhau trong khám bệnh là bác sĩ thăm khám chưa toàn diện và bỏ qua hội chẩn y khoa trong các trường hợp ca bệnh khó hoặc phức tạp'.

Nên khám 2 - 3 bác sĩ để có kết quả chính xác nhất

Bác sĩ Hưng đưa ra lời khuyên, trong quá trình thai nghén, thai phụ vẫn nên theo dõi ở một cơ sở y tế có chuyên môn.

Nếu có điều kiện kinh tế, thai phụ cũng nên đi khám ở 2 – 3 cơ sở y tế chuyên khoa hoặc khám 2 – 3 bác sĩ sản phụ khoa để có kết quả chính xác nhất.

Hiện, tất cả các hình thức thăm khám y khoa, cả trên thế giới và ở Việt Nam chỉ phát hiện được 80 – 90% hình thái thai nhi. Nên nhiều bác sĩ cùng thăm khám tức là có nhiều người cùng quan sát sẽ tránh bỏ sót và nâng cao khả năng dự báo. 

Tuy nhiên, vì các hình thức thăm khám chỉ phát hiện được 80 – 90% hình thái thai nhi nên khi đi khám, bác sĩ nói thai nhi đang phát triển chưa có gì đặc biệt thì không có nghĩa là thai nhi không có gì bất thường.

Thực tế đã xảy ra trường hợp bác sĩ nói chưa có gì đặc biệt và trẻ vẫn xuất hiện dị tật. Có những khuyết tật biết trước và biết rất rõ khuyết tật đó có thể sửa chữa được sau sinh. Nhưng cũng có những khuyết tật chỉ khi đứa trẻ được sinh ra mới biết.

Đó cũng là lý do mà bác sĩ Hưng khuyên các bà bầu nên đi thăm khám thêm nếu có điều kiện, ở những cơ sở có chuyên môn sâu hoặc bác sĩ có kinh nghiệm, thay vì chỉ khám ở một cơ sở y tế.

Và thời điểm nên đi thăm khám thêm ở các cơ sở y tế khác hoặc bác sĩ sản phụ khoa khác là khi thai nhi từ 18 – 22 tuần. Đây là thời kỳ đủ kích thước thai, đủ tuổi thai để xem được hình thái thai. Lúc này, việc thăm khám thêm ở một vài địa chỉ uy tín để phát hiện được những bất thường của thai nhi.

Siêu âm nhiều có ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé? 

Theo bác sĩ Mai Trọng Hưng, các nghiên cứu trên thế giới cho thấy siêu âm không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Kể cả thời gian siêu âm lâu khoảng 15 phút cho một lần khám và mỗi tuần khám 1 lần cũng không ảnh hưởng sức khỏe mẹ và bé. Chỉ có điều, đi thăm khám nhiều sẽ ảnh hưởng đến công việc và ảnh hưởng đến kinh tế của thai phụ.