Bệnh nhân Trần Ngọc H. (42 tuổi, Hàng Bè, Hà Nội) vào viện cấp cứu trong tình trạng sốt cao, sưng nề tấy đỏ lan tỏa toàn cổ chân, đường huyết tăng cao nhiễm Ceton niệu.
Khai thác bệnh sử thì được biết, bệnh nhân H. được chẩn đoán mắc đái tháo đường tuýt 2 cách đây 1 năm.
Tuy nhiên do chủ quan nên bệnh nhân dùng thuốc không thường xuyên, 2 tuần trước khi vào viện bệnh nhân xuất hiện sưng nề mắt cá trong bàn chân trái, sau đó bệnh nhân không tới viện thăm khám mà tự ý ngâm chân bằng nước đun nóng cùng hỗn hợp lá lốt, gừng, muối không rõ nhiệt độ ngày 2 lần.
Sau khoảng 2 ngày bệnh nhân bắt đầu xuất hiện tình trạng bong da, loét bỏng rộp và chảy mủ nhiều tại vị trí bị tổn thương, sốt cao sưng tấy đỏ bàn chân, chảy dịch hôi vàng trong và có dấu hiệu lan rộng nhanh.
Khi được gia đình đưa vào viện, bệnh nhân có dấu hiệu mệt mỏi, sốt cao kèm sưng nề tấy đỏ cẳng cổ bàn chân lan lên 1/2 bàn chân, đường huyết cao 27,7 mmol/l kèm theo nhiễm ceton niệu (nhiễm ceton trong đường nước tiểu).
Cũng gặp tình cảnh tương tự là bệnh nhân Nguyễn Văn D. (61 tuổi, Mỹ Đức, Hà Nội), được chẩn đoán đái tháo đường trên 13 năm, điều trị Isullin 3 năm, 1 tháng trước biến chứng thần kinh gây tê bì bàn chân, để giảm triệu chứng tê bì bệnh nhân đã tự ý ngâm chân bằng nước nóng với nhiệt độ cao gây bỏng loét.
Khi bị bỏng, bệnh nhân không tới viện điều trị mà tự ý dùng thuốc nam không rõ nguồn gốc đắp lên bàn chân khiến vết thương dẫn đên tiếp tục bỏng sâu, chảy dịch hôi thối.
Đến khi vết thương lan rộng và ngày càng sâu bệnh nhân mới chịu để người nhà đưa vào viện với tình trạng nhiễm trùng nặng, hoại tử sâu rộng.
Một trường hợp khác là bệnh nhân Vàng A L. (59 tuổi, ở Sơn La) cũng vừa được bác sĩ của Bệnh viện Nội tiết Trung ương chỉ định cắt bỏ toàn bộ bàn chân tới giữa cẳng bàn chân do nhập viện trong tình trạng biến chứng bỏng quá nặng, hoại tử sâu và không còn dấu hiệu phục hồi.
Theo ThS.BS Nguyễn Ngọc Thiện, Phó trưởng khoa Chăm sóc bàn chân, Bệnh viện Nội tiết Trung ương, ba trường hợp kể trên không phải là hiếm gặp. Tình trạng bệnh nhân dù đang điều trị đái tháo đường nhưng vẫn tự ý dùng các bài thuốc dân gian không rõ nguồn gốc để tự chữa trị vẫn diễn ra khá thường xuyên mà không lường trước được những hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra.
Trung bình mỗi tháng tại khoa Chăm sóc bàn chân thường phải tiếp nhận và xử lý 2 - 3 ca mắc đái tháo đường bị bỏng với những mức độ nặng nhẹ khác nhau. Đặc biệt, nhiều trường hợp do tự ý ngâm chân bằng nước nóng hoặc các loại cỏ cây không rõ nguồn gốc dẫn đến bỏng nặng nhưng không chịu tới bệnh viện mà cố ý tự điều trị tại nhà đã dẫn đến tình trạng hoại tử lan rộng khó chữa trị, thậm chí phải cắt cụt chi đe dọa đến tính mạng rất đáng tiếc.
Cũng theo bác sĩ Thiện, bệnh nhân đái tháo đường thường chỉ đi khám khi đã có biến chứng nặng do đó quá trình điều trị khó khăn hơn nhiều so với các vết bỏng thông thường.
Bởi các bác sĩ không chỉ phải tích cực cắt lọc, chăm sóc vết thương hoại tử mà còn phải kiểm soát đường huyết cũng như dùng thuốc hỗ trợ nuôi dưỡng vùng tổn thương kích thích da tự mọc, hạn chế tối đa xuất hiện thêm vết thương.
Khuyến cáo của bác sĩ dành cho bệnh nhân đái tháo đường là phải nên khám bệnh định kỳ để giảm biến cố nhiễm trùng loét do bỏng.
Bên cạnh đó, người mắc đái tháo đường thường kiểm soát đường máu không tốt, không cảm nhận được nhiệt độ cao thấp nên dễ bị bỏng. Do vậy, bệnh nhân tuyệt đối không nên tự ý ngâm chân bằng nước nóng hay đắp các loại thuốc không rõ nguồn gốc để tránh những nguy hại cho sức khỏe.
Linh NhiBạn đang xem bài viết Cảnh báo bị hoại tử, cắt cụt chi vì ngâm chân bằng lá cây không rõ nguồn gốc tại chuyên mục Sống khỏe của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].