Bị ong vò vẽ đốt có thể tử vong sau 10 phút vì sao?

Nhiều trường hợp ong vò vẽ đốt gây tử vong

Mới đây xảy ra trường hợp 5 bà cháu ở tỉnh Bạc Liêu bị ong vò vẽ đốt khiến 2 người tử vong, 3 người nguy kịch. Tai nạn xảy ra khi 5 bà cháu dọn dẹp, sửa chữa nhà cửa, không may làm rơi tổ ong vò vẽ rơi xuống và bị đàn ong bay ra tấn công.

Khi được phát hiện, cả 5 người đã rơi vào tình trạng hôn mê, toàn thân sưng vù và chi chít vết ong chích.

Trước đó, nhiều trường hợp nguy kịch, thậm chí tử vong vì bị ong vò vẽ đốt.

Ngày 8/8, bệnh nhi B.X.T. (SN 2007, trú tại xã Quỳnh Hoa, huyện Quỳnh Lưu) nhập viện trong tình trạng nguy kịch, niêm mạc nhợt, khó thở, nước tiểu đỏ, suy đa tạng, men gan tăng, rối loạn đông máu do bị bầy ong đốt hơn 100 nốt.Sau hội chẩn, các bác sỹ khoa Hồi sức chống độc tiến hành hồi sức tích cực, lọc máu liên tục nhiều giờ.

Hay trường hợp cô giáo Phạm Thị Tú Tr. (41 tuổi, công tác tại trường THPT Phú Quốc, Kiên Giang) đang trên đường từ nhà tới trường, cô Tr. thấy đau nhói phía sau gáy.

Khi dừng xe kiểm tra, cô Tr. phát hiện rất nhiều ong đang tấn công.Quá hoảng loạn, cô giáo 41 tuổi bị ngã xe. Người dân đã nhanh chóng đưa cô giáo vào BV Phú Quốc cấp cứu.

Nhận thấy tình hình nghiêm trọng, cô Tr. sau đó được chuyển lên BV Chợ Rẫy điều trị. Tại đây các bác sỹ cho biết, lúc được đưa vào BV, ê-kíp trực Hồi sức cấp cứu ghi nhận trên người cô Tr. có khoảng 70 vết ong đốt, chủ yếu tập trung vùng lưng, hai tay, mặt và cổ, độc tố gây nên tổn thương đa cơ quan, gan và phổi tổn thương nặng, suy thận cấp, tri giác bị rối loạn.

Ong vò vẽ nguy hiểm thế nào?

Theo các bác sĩ, khi bị ong đốt thì tùy theo loại ong mà nọc độc sẽ ít hay nhiều. Trong khi ong mật gần như không độc thì ong vò vẽ và ong đất (ong bắp cày), ong bầu chứa độc tố có thể gây chết người. Trong các ca cấp cứu vì bị ong đốt, thường gặp các ca bị ong vò vẽ và ong đất đốt.

Loài ong vò vẽ (Vespidae) khi đốt người, nó có thể rút nọc kim đốt ra và đốt nhiều lần nên nguy hiểm hơn loài o­ng mật (Apidae) rất nhiều. Vết đốt của ong vò vẽ nhìn thấy rất đặc hiệu với một vết quầng đỏ ở chung quanh một điểm hoại tử ở trung tâm.

Ong vò vẽ đốt gây chết người thường gặp nhất gồm hai loại. Loại ong nhỏ có thân màu đen, vàng xen kẽ, bụng có một khoanh vàng rộng, chúng làm tổ ở cao, thích sống gần người và gia súc.

Độc tính của nọc ong này khá cao, nếu nạn nhân bị đốt từ 40-50 vết đốt, ở trẻ em khoảng 30 vết đốt thường rất dễ tử vong nếu không được cứu chữa kịp thời, tích cực, và đúng phương pháp.

Loại ong to thường làm tổ trên mặt đất hoặc hố đất, nọc o­ng có độc tính rất cao. Chúng thường làm tổ ở các gò, đồi, mô đất cao hơi yên tĩnh, thường xa nhà và nơi thả gia súc. Chỉ khoảng chừng 1-2 con ong đốt đã có thể làm cho nạn nhân bị sốt.

Nọc ong vò vẽ gồm các amines sinh học như 5-hydroxytryptamine, histamine, acetylcholine; các enzyme như phospholipase A 2, hyaluronidase và các peptide độc hại.

Tác dụng gây độc thường ghi nhận với các triệu chứng tại chỗ như sưng, đỏ, nóng, đau; tình trạng nhiễm độc ồ ạt đối với những trường hợp nạn nhân có trên 50 vết đốt, giống như choáng phản vệ; bị ly giải cơ vân, tán huyết.

Các phản ứng dị ứng có thể nhẹ hoặc nặng, sốc phản vệ có thể xảy ra sớm sau 10-20 phút hay sau 4-8 giờ, đôi khi sau cả 36-72 giờ.

Nếu nạn nhân bị ong vò vẽ đốt đến bệnh viện quá muộn thường dễ có nguy cơ suy thận cấp, đa số đều bị hoại tử tế bào gan.

Cách xử lý khi bị ong đốt

Khi bị ong đốt, bình tĩnh và thận trọng dùng một vật nhọn như mũi dao, đầu kim... để khều kim chích ra. Tuyệt đối không dùng tay nặn để lấy kim, túi độc vì sẽ tạo điều kiện cho nọc độc lan tỏa và thấm sâu hơn vào cơ thể.

Rửa sạch những chỗ có vết chích bằng xà phòng hoặc dung dịch sát trùng, sau đó đắp khăn lạnh hay túi chườm nước đá lên vùng sưng nề trong khoảng 15-20 phút để làm giảm đau. Không nên đắp trực tiếp nước đá lên chỗ ong đốt.

Bôi dung dịch calamin (thường bôi lên vết bỏng để làm dịu đau) hoặc hồ bột natri lên vết thương, có tác dụng trung hòa và thấm hút nọc độc. Băng che kín phần vết thương.

Nạn nhân nằm yên một chỗ, tránh cử động nhiều để hạn chế nọc độc lan chuyển sang nơi khác; phần bị chích nên để ở vị trí thấp hơn tim. Bó nẹp tay hoặc chân để tránh sự lay động khi di chuyển đến bệnh viện. Nếu cần thiết, có thể tiêm huyết thanh chống độc.