Theo lương y Nguyễn Thanh Thúy, phòng khám Đông y Ích Thọ Đường, trong Đông y, diếp cá là một vị thuốc có mùi tanh, vị chua, cay, tính mát, hơi độc, tán khí, tán ứ lợi về kinh phế.
Có thể dùng dạng tươi hoặc sấy khô với công dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu sưng, tiêu viêm, lợi tiểu, thông hạch.
Được dùng để điều trị các bệnh về phổi, nôn ra mủ, đờm nóng, ho suyễn, trị mụn nhọt, thanh nhiệt cơ thể, cải thiện tình trạng táo bón, giảm các triệu chứng đau rát hậu môn, ngứa ngáy… do bệnh trĩ gây ra.
Rau diếp cá được khuyến cáo không dùng cho người mắc chứng hư hàn, không dùng lâu dài làm tổn thương dương khí, tiêu hao tinh tủy.
Y học hiện đại của nghiên cứu và thấy rằng, rau diếp cá chứa tinh dầu bay hơi có tác dụng ức chế rõ rệt đối với virus cảm cúm truyền nhiễm, giảm đau, cầm máu, ức chế huyết tương không xuất ra ngoài, thúc đẩy các tổ chức tế bào chóng tái sinh.
Những bài thuốc có chứa diếp cá
Chữa táo bón: 10g diếp cá đã sao khô, hãm với nước sôi khoảng 10 phút, uống thay trà hàng ngày. 10 ngày một liệu trình. Lưu ý: Trong thời gian điều trị không được sử dụng các loại thuốc khác.
Chữa ho: rau diếp cá 60g, dạ dày lợn 1cái. Bỏ diếp cá vào trong dạ dày lợn, hầm mềm, ăn cái, uống nước. Ngày 1 thang, uống liền 3 thang. Dùng cho người bị ho, lao phổi, đổ mồ hôi trộm.
Hỗ trợ điều trị sỏi thận: 20g diếp cá, 15g rau dệu, 10g cam thảo đất. Sắc uống ngày một thang. Mỗi liệu trình trị liệu 1 tháng. Hoặc 100g diếp cá, sao vàng, hãm với 1 lít nước sôi trong 20 phút, uống thay nước hàng ngày, 2 tháng một liệu trình, mỗi một liệu trình cách nhau 7 ngày.
Diếp cá chữa sốt: rau diếp cá 60g, đậu xanh 100g. Diếp cá, đậu xanh, thêm nước vừa đủ. Đun chín, uống nước, có thể thêm đường phèn cho dễ uống. Dùng cho người bị nhiệt độc vào phổi, sốt, miệng khô khát nước, buồn bực trong lòng không yên.
Diếp cá giúp lợi tiểu: rau diếp cá 60g, rau má 40g, rau mã đề 40g, rửa sạch, cho vào máy xay sinh tố hoặc giã nát, thêm nước, lọc lấy nước bỏ bã, chia uống trong ngày. Thực hiện trong 7-10 ngày. Có công dụng lợi tiểu, trị đái buốt.
Hỗ trợ điều trị bệnh trĩ: diếp cá 2kg, bạch cập 1kg, tất cả sấy khô tán bột mịn, ngày uống 3 lần, mỗi lần 4g. Dùng khi bị xuất huyết do bệnh trĩ.
Điều hòa kinh nguyệt: diếp cá, ngải cứu mỗi vị 40g, giã nhỏ hoặc cho vào máy xay sinh tố, thêm nước lọc bằng nước sôi để nguội lấy một bát nước thuốc, chia làm 2 lần uống trong ngày, uống trước kỳ kinh 10 ngày. Uống liền 5 ngày.
Diếp cá chữa tắc tia sữa: diếp cá 40g, táo đỏ 10g sắc với 600ml nước còn lại 200ml, chia 3 phần uống trong ngày. Uống từ 3 - 5 ngày. Thuốc dùng ngoài: rau diếp cá 60g, lá mã đề 30g, lá chanh non 30g. Ba thứ giã nhỏ đắp tại chỗ vú sưng đau.