U não là căn bệnh vô cùng nguy hiểm, đứng top đầu nguyên nhân gây tử vong ở trẻ em và người trẻ tuổi khi có tới 25% số bệnh nhân ung thư dưới 19 tuổi bị u não. Song nhiều bệnh nhân lại dễ bỏ qua những cảnh báo sớm của bệnh như: hiện tượng đau đầu kèm những biểu hiện lạ
Trên thế giới, chỉ tính riêng nước Mỹ có khoảng gần 700.000 người sống chung với u não. Ở Việt Nam, theo PGS-TS Đồng Văn Hệ - BV Việt Đức (Hà Nội), chỉ tính riêng tại Bệnh viện Việt Đức, mỗi năm tiếp nhận khám và điều trị khoảng 2.500 người bệnh u não. Điều đáng nói tỉ lệ bệnh nhân mắc căn bệnh này ngày càng tăng nhanh và có xu hướng trẻ hóa.
Ở trẻ em, u não là nguyên nhân tử vong cao nhất trong số các ung thư trẻ em. U não chiếm 1/4 số bệnh nhân do ung thư dưới 19 tuổi. U não cũng là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 2 trong số các bệnh ung thư ở lứa tuổi từ 20 -39. U não di căn chiếm 30-50% các loại u não và đây cũng là loại u não hay gặp nhất.
Còn theo TS.BS Phạm Thị Việt Hương - Phó trưởng khoa Nhi, Bệnh viện K cho biết, thông thường, tế bào trong cơ thể sẽ tăng trưởng và sau đó phân chia thành các tế bào mới, khi các tế bào già đi, chúng sẽ chết rồi các tế bào mới sẽ thay vào. Tuy nhiên, đôi khi quá trình này lại bị rối loạn do những biến đổi bất thường trong gen khiến cho các tế bào già không chết đi mà các tế bào mới vẫn xuất hiện. Các tế bào dư thừa cứ tích tụ qua ngày và cuối cùng hình thành nên một khối mô gọi là u trong não.
U não cũng có thể xuất hiện do ung thư từ nơi khác di căn tới não tạo nên khối u bất thường tại đây.
TS.BS Phạm Thị Việt Hương cho biết, u não có thể có nhiều biểu hiện khác nhau và khá đa dạng. Tuy nhiên, xét chung, não bộ có những chức năng khác nhau nên khi có khối u ở phần nào, chức năng đó lập tức bị ảnh hưởng và bệnh nhân có triệu chứng tương ứng.
TS.BS Phạm Thị Việt Hương đưa ra gợi ý về 13 dấu hiệu nhận biết cơ thể có thể có khối u não.
- Co giật, động kinh: nếu là co giật xuất hiện lần đầu tiên ở người lớn hoặc mới xuất hiện ở người không có tiền sử co giật thì khả năng co giật do khối u não là rất cao.
- Mất hoặc giảm cảm giác/vận động ở tay, hoặc chân hoặc cả tay và chân cùng bên.
- Mất thăng bằng, đứng không vững hoặc đi không vững: Dấu hiệu này rất giá trị nếu kèm theo biểu hiện đau đầu.
- Giảm thị lực một mắt hoặc hai mắt, nếu thị lực hai mắt giảm dần thì khả năng bị u não càng cao.
- Nhìn đôi (nhìn một hình thành hai hình), lác mắt: Nếu kèm theo biểu hiện đau đầu thì khả năng có khối u não càng cao
- Nghe kém một bên tai hoặc hai bên, nhất là kèm theo biểu hiện ù tai, chóng mặt.
- Nói khó, nói ngọng hoặc không nói được thành lời: Dấu hiệu này càng giá trị nếu nói khó tăng dần.
- Nôn, buồn nôn vào buổi sáng.
- Đau đầu, đau đầu tăng dần, đau đầu nhiều và sử dụng thuốc giảm đau không khỏi: Đau đầu là gợi ý của u não nếu kèm theo dấu hiệu nôn, buồn nôn, yếu chi hay rối loạn nhìn.
- Giảm trí nhớ, mất tập trung, khó tập trung khi học hay làm việc
- Thay đổi tính tình, hay cáu giận, dễ bị kích thích, dễ nổi nóng
- Mất định hướng, hay lơ mơ
- Rối loạn kinh nguyệt và tiết sữa ở phụ nữ (mặc dù không nuôi con, không đẻ), vô sinh, bất lực ở đàn ông.
Tuy nhiên với những người trẻ tuổi, phần lớn đều bỏ qua triệu chứng như đau đầu, giảm trí nhớ, mất tập trung... vì cho rằng đó là biểu hiện của stress, áp lực. Ngay như rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới và vô sinh ở nam giới, nhiều người cho rằng triệu chứng xuất phát từ vấn đề nội tiết chứ ít khi nghĩ đến khối u ở não.
Bác sĩ khuyến cáo, khi có một hoặc nhiều triệu chứng kể trên, mọi người nên tìm đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị bệnh. Riêng với u não, phương pháp chẩn đoán tốt nhất để xác định ai đó có bị khối u não hay không là chụp cắt lớp vi tính sọ não hoặc chụp cộng hưởng từ sọ não.