Ai đang sử dụng đất lấn chiếm chú ý 2 thay đổi lớn cuối năm nay 2023, có thể sắp bị thu hồi?

Đất lấn chiếm là đất nào?

Dự thảo Luật Đất đai đã đưa ra định nghĩa về đất lấn chiếm như sau:

Lấn đất là việc người sử dụng đất chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất để mở rộng diện tích đất sử dụng mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép hoặc không được người sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó cho phép.

Chiếm đất là việc sử dụng đất thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Tự ý sử dụng đất do Nhà nước đã quản lý theo quy định của pháp luật đất đai mà không được cơ quan có thẩm quyền quyền cho phép;

b) Tự ý sử dụng đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác mà không được tổ chức, cá nhân đó cho phép;

c) Sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất đã hết thời hạn sử dụng mà không được Nhà nước gia hạn sử dụng đất và đã có quyết định thu hồi đất được công bố, tổ chức thực hiện nhưng người sử dụng đất không chấp hành (trừ trường hợp cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sử dụng đất nông nghiệp).

2 thay đổi của đất lấn chiếm theo dự thảo Luật đất đai

Đất lấn chiếm không giấy tờ không còn được cấp Sổ đỏ

Đây là một trong những nội dung đáng chú ý tại dự thảo Luật Đất đai 2013 và nhận được rất nhiều sự quan tâm từ phía người dân. Để quản lý việc sử dụng đất, nhất là với đất lấn chiếm, dự thảo Luật đã sửa đổi một số quy định theo hướng siết chặt việc cấp Sổ đỏ đối với đất lấn chiếm không giấy tờ.

Cụ thể, theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 137 dự thảo Luật Đất đai, trường hợp đất không có giấy tờ theo quy định, đồng thời không thuộc trường hợp đất sử dụng trước ngày 01/7/2014 được cấp Sổ đỏ nếu đáp ứng các điều kiện dưới đây thì được công nhận quyền sử dụng đất:

- Thửa đất dùng vào mục đích nông nghiệp không thuộc trường hợp lấn, chiếm, tranh chấp đất đai;

- Thửa đất dùng vào mục đích phi nông nghiệp không thuộc trường hợp lấn, chiếm, tranh chấp đất đai, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được Nhà nước phê duyệt, đã thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Trong khi đó, khoản 2 Điều 101 Luật Đất đai 2013 đang áp dụng hiện nay quy định: Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 1/7/2004 và không vi phạm pháp luật về đất đai, nay được UBND cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với nơi đã có quy hoạch thì được cấp Sổ đỏ.

Như vậy, đối chiếu với quy định hiện hành, có thể thấy dự thảo Luật Đất đai đã bổ sung thêm điều kiện công nhận quyền sử dụng đất đối với đất không giấy tờ là không thuộc trường hợp lấn, chiếm đất.

Điều này cũng có nghĩa, nếu dự thảo này được thông qua, đất không có giấy tờ là đất lấn, chiếm sẽ không còn cơ hội được cấp Sổ đỏ.

Đất lấn chiếm không giấy tờ có bị thu hồi?

Như đã trình bày ở trên, nếu dự thảo Luật Đất đai được thông qua, đất lấn chiếm không giấy tờ không còn được công nhận quyền sử dụng đất như hiện nay. Nhiều người đặt ra câu hỏi, nếu không được cấp Sổ đỏ liệu đất này có bị thu hồi?

Liên quan đến vấn đề này, tại khoản 3 Điều 137 Dự thảo Luật Đất đai có quy định:

Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không được công nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì được Nhà nước ghi nhận là người đang sử dụng đất tại thời điểm đăng ký, được tạm thời quản lý đất cho đến khi Nhà nước có quyết định xử lý theo quy định của Chính phủ.

Theo quy định trên, người sử dụng đất lấn chiếm không giấy tờ vẫn được Nhà nước ghi nhận là người đang sử dụng đất tại thời điểm đăng ký và được tạm thời quản lý đất cho đến khi Nhà nước có quyết định xử lý theo quy định của Chính phủ.

Do đó, chưa thể khẳng định đất lấn chiếm không giấy tờ có bị thu hồi hay không mà cần chờ phương án xử lý của Nhà nước khi Chính phủ ban hành quy định cụ thể.

Trên đây là dự kiến những quy định về đất lấn chiếm đang được Bộ Tài Nguyên Môi trường lấy ý kiến đóng góp để trình Chính phủ phê duyệt. Nếu dự thảo Luật đất đai được thông qua, những quy định dự kiến trên sẽ chính thức có hiệu lực.