124 trẻ Bắc Ninh nhiễm sán lợn, Bộ Y tế cảnh báo triệu chứng và cách phòng chống bệnh này

Liên quan tới sự việc 124 trẻ ở Bắc Ninh phát hiện nhiễm sán lợn sau khi đi khám tại 2 bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương và Viện Sốt rét Ký sinh trùng và Côn trùng Trung ương, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) đã có thông tin chính thức về bệnh sán dây, ấu trùng sán lợn và cách phòng bệnh.

Đường đi của sán lợn

Nhiễm sán lợn có hai thể bệnh: Bệnh ấu trùng sán lợn và bệnh sán trưởng thành ở ruột.

- Bệnh ấu trùng sán lợn: Người ăn phải trứng sán dây lợn nhiễm trong thức ăn, sau khi ăn hay nuốt phải trứng sán, trứng vào dạ dày, nở ra ấu trùng, đến ruột non, ấu trùng xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh tại một số cơ quan trong cơ thể.

Trong trường hợp người bệnh có sán trưởng thành trong ruột, khi đốt sán già rụng, có thể đốt sán bị trào ngược lên dạ dày do phản ứng của nhu động ruột, như vậy sẽ tương tự như ăn phải đốt sán mới, do đó số lượng ấu trùng sẽ rất lớn.

Ấu trùng sán lợn theo máu đến các cơ, mắt hay não của người và sẽ hóa nang. Tùy thuộc vào vị trí ký sinh của nang sán mà có những biểu hiện khác nhau, có trường hợp ấu trùng di chuyển lên não, làm tổ trong não.

- Bệnh sán trưởng thành ở ruột: Người bệnh ăn phải thịt lợn sống hay chưa được nấu chín có chứa các nang sán (lợn gạo), khi đến dạ dày ấu trùng sán sẽ thoát nang và bám dính vào ruột non rồi phát triển thành sán dây trưởng thành.

Sán dây trưởng thành phát triển dần bằng cách nẩy chồi, sinh đốt mới từ cổ, tạo ra hàng ngàn đốt sán mới, mỗi đốt có khoảng 50.000 trứng, kéo dài chiều dài của sán trưởng thành lên tới 2 đến 12 mét, chúng ký sinh trong ruột non nhiều năm.

Triệu chứng và cách điều trị bệnh

Bệnh sán dây trưởng thành thường không biểu hiện triêu chứng rõ rệt như gây triệu chứng đau bụng, rối loạn tiêu hóa nhẹ.

Triệu chứng chủ yếu là người bệnh thường xuyên có những cảm giác khó chịu, bứt rứt, có những đốt sán tự rụng theo phân ra ngoài, đốt sán là những đoạn nhỏ, dẹt, trắng ngà như xơ mít, đầu sán phẳng, một số trường hợp phát hiện thấy có trứng sán trong phân.

Điều trị bệnh sán dây và ấu trùng sán lợn: Bệnh được điều trị khỏi bằng các thuốc Praziquantel và Albendazole.

Người bệnh cần được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời ngay khi phát hiện có đốt sán để tránh bị bệnh ấu trùng sán lợn.

Việc điều trị bệnh ấu trùng sán lợn phải thực hiện ở cơ sở y tế với trang bị phương tiện cấp cứu và phải được theo dõi. 

Nguyên tắc ăn uống, sinh hoạt để phòng bệnh

Để chủ động phòng bệnh sán dây và ấu trùng sán lợn, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân:

- Không sử dụng thịt lợn ốm để chế biến thực phẩm. Không ăn thịt lợn tái, chưa nấu chín, nem chua sống, (nguy cơ nhiễm sán dây trưởng thành), rau sống không đảm bảo vệ sinh (nguy cơ mắc bệnh ấu trùng sán lợn).

 - Quản lý phân tươi, nhất là ở những vùng có người nhiễm sán dây lợn trưởng thành. Sử dụng hố xí hợp vệ sinh. Không nuôi lợn thả rông. 

- Người có sán trưởng thành trong ruột phải được điều trị, không phóng uế bừa bãi. 

- Thực hiện đầy đủ tiêu chuẩn vệ sinh trong chăn nuôi, giết mổ, vận chuyển buôn bán lợn (heo) theo quy định. 

Hiện nay, ngành y tế vẫn đang theo dõi, giám sát, phát hiện và điều trị cho những người nhiễm bệnh, giảm thiểu lây lan trong cộng đồng, đặc biệt tập trung vào các biện pháp tuyên truyền về vệ sinh phòng bệnh, phối hợp với các cơ quan truyền thông, các ban ngành chính quyền địa phương tăng cường tuyên truyền, kiểm tra giám sát về an toàn vệ sinh thực phẩm, vệ sinh môi trường để phòng tránh các trường hợp nhiễm bệnh.

Trước đó, như Gia Đình Mới đã đưa tin, tính đến chiều 17/3, số trẻ ở tỉnh Bắc Ninh đến khám, xét nghiệm sán lợn lên tới gần 1.500 trẻ, trong đó có 124 trẻ nhiễm sán lợn. Đây chưa phải là kết quả cuối cùng bởi vẫn còn gần 600 trẻ chưa có kết quả xét nghiệm.

Nguyên nhân người dân ở Bắc Ninh ùn ùn đưa trẻ đi khám là từ sự việc, trường mầm non Thanh Khương (huyện Thuận Thành) bị tố dùng thịt lợn nhiễm sán gạo và thịt gà thối để chế biến cho học sinh.

Đơn vị cung cấp thực phẩm cho trường mầm non Thanh Khương cũng là đơn vị cung cấp thực phẩm cho 19 trường mầm non trên địa bàn huyện Thuận Thành.