Vay nhanh trong ngày có phải là giải pháp cứu hộ tài chính cho người lao động?

Chỉ cần gõ từ khóa “vay nhanh trong ngày” trên Google, gần 36,5 triệu kết quả được hiển thị, chỉ trong vòng 30 giây. Điều này chứng tỏ nhu cầu vay nhanh là rất lớn. Theo một số chuyên gia tài chính ngân hàng thì điều này không phải là khó lý giải. Người cần vay trong ngày đa phần là những người làm việc không có hợp đồng lao động, thậm chí là nhận lương thời vụ và không chứng minh được thu nhập ổn định hay thu nhập không cao, chỉ 5 đến 7 triệu đồng/tháng. Do đó, họ không có nguồn tài chính dự phòng.

Hơn nữa, do chủ yếu làm công việc chân tay và ngoài trời nên khả năng gặp rủi ro của họ cao hơn. Khi có bất trắc, cần đến nguồn tài chính khẩn cấp thì họ luôn bối rối và chỉ biết trông vào giải pháp vay tiền nhanh trong ngày. Tính đến giữa năm 2024, tổng số lao động có việc làm phi chính thức như thế là hơn 33,4 triệu người, chiếm đến ⅗ tổng số người trong độ tuổi lao động tại Việt Nam.

Tuy nhiên, việc đáp ứng nhu cầu vay nhanh trong ngày đó lại có nhiều điều đáng nói. Đầu tiên là sự “vắng mặt” của các ngân hàng. Lý do là bởi dù cho vay tín chấp theo lương hay vay thế chấp tài sản thì các ngân hàng cũng cần từ 3 đến 7 ngày làm việc để duyệt vay. Kèm theo đó là nhiều loại giấy tờ, thủ tục như chứng minh thu nhập, xét nợ xấu, thậm chí là kế hoạch sử dụng vốn. Các công ty tài chính tiêu dùng linh hoạt hơn, có thể chứng minh thu nhập thông qua hoá đơn điện nước hay hợp đồng bảo hiểm… Dù vậy, cũng 2 đến 3 ngày làm việc thì khách hàng mới nhận giải ngân. Do đó, nếu xem đây là các giải pháp cứu hộ tài chính thì cần chú ý đến thời gian duyệt vay.

Trong các loại hình tổ chức tín dụng, chỉ có mô hình chuỗi cầm đồ do nhà nước cấp phép mới đáp ứng được nhu cầu vay nhanh trong ngày, thậm chí, chỉ cần trên dưới 30 phút, thậm chí chuỗi cầm đồ lớn nhất Việt Nam là F88 còn công khai thời gian duyệt vay chỉ 15 phút. Nguyên nhân là bởi điều kiện vay cầm cố đơn giản hơn nhiều so với điều kiện vay thế chấp, tín chấp của các ngân hàng, công ty tài chính. Đây có thể là giải pháp tài chính khẩn cấp mà khách hàng có thể cân nhắc, nếu chỉ căn cứ vào khả năng duyệt vay nhanh chóng.

Tuy nhiên, điều khiến nhiều người có cái nhìn dè dặt về dịch vụ cho vay trong ngày là bởi phần lớn các “đầu mối” cho vay đều là tín dụng đen - những cá nhân, tổ chức hoạt động cho vay không được nhà nước cấp phép và quản lý. Có một số điểm chung nhận diện hoạt động tín dụng đen là không có địa chỉ cố định, chỉ có một số hotline di động, được quảng cáo tại các bờ tường, cột điện ở các khu chợ, khu dân cư có nhiều người lao động phổ thông sinh sống với những lời mật ngọt kiểu 1 phút giải ngân, nhận tiền tức thì, giải ngân bằng một nụ cười, không cần thế chấp, không thẩm định hồ sơ… tức là đánh đúng vào tâm lý cần tiền gấp của người đi vay.

Thực tế, ngay khi người vay ngỏ lời, họ sẽ nhận được giải ngân lập tức. Nhưng đó là khi bi kịch bắt đầu bởi các khoản vay này luôn tiềm ẩn các nguy cơ như có lãi ẩn, phí ẩn hay các chiêu trò nhằm làm tăng số tiền người vay phải trả. Theo kết quả điều tra của cơ quan công an, tổng chi phí mà người vay phải trả cho các đối tượng tín dụng đen, khi quy ra tỉ lệ %/năm thì lên đến hàng trăm, thậm chí hàng nghìn %/năm, quá chênh lệch so với mức lãi suất trung bình trong khoảng từ 20% đến 55%/năm của các tổ chức tín dụng.

Khi người vay không trả nợ theo đúng yêu cầu, chúng sẽ áp dụng những hình thức đòi nợ kiểu giang hồ, làm ảnh hưởng nặng nề đến tinh thần và đời sống của người đi vay. Đây chính là những rủi ro lớn nhất mà người có nhu cầu vay nhanh trong ngày cần nhận diện và né tránh.

Từ góc nhìn của các tổ chức tín dụng, việc cho vay trong ngày cũng có một số rủi ro nhất định. Tuy nhiên, đây là một nhu cầu thực tế và chính đáng của người lao động, đặc biệt là những người có việc làm không chính thức và không có nguồn tài chính dự phòng. Do vậy, trong thời gian tới, chắc chắn nhà nước sẽ đưa ra những chính sách điều chỉnh nhằm giúp các tổ chức tín dụng có thêm điều kiện để triển khai các sản phẩm tài chính phục vụ nhu cầu vay nhanh trong ngày, qua đó hạn chế tệ nạn tín dụng đen.