Phân biệt bệnh bạch hầu với viêm họng, amidan

Theo BSCKII Nguyễn Thị Thanh Lý – Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ, bệnh bạch hầu là bệnh cấp tính do vi khuẩn bạch hầu (Corynebacterium diphtheria) gây ra, thường xuất hiện ở hệ hô hấp gồm tuyến hạnh nhân, hầu họng, thanh quản, mũi.

Ngoài ra cũng gặp trên da, kết mạc mắt, hoặc bộ phận sinh dục. Bệnh có nguy cơ lây truyền cao trong cộng đồng, đặc biệt là ở trẻ em. Thời gian ủ bệnh có thể kéo dài từ 2 đến 10 ngày, tùy thuộc vào tính chất của vi khuẩn.

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh bạch hầu có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm và dẫn đến tử vong chỉ trong thời gian ngắn từ 7 đến 10 ngày.

Các triệu chứng của bệnh bạch hầu khá giống với bệnh viêm họng, viêm amidan thông thường nên nhiều người dễ bị nhầm lẫn, dẫn đến việc phát hiện muộn, gây ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị.

1. Điểm giống nhau giữa bệnh bạch hầu và viêm họng, amidan

Đầu tiên, bệnh bạch hầu và các bệnh viêm họng, viêm amidan đều có biểu hiện là sốt, nuốt đau, sưng đau hạch vùng cổ.

Để phân biệt bệnh bạch hầu họng và các bệnh viêm họng, viêm amidan thông thường cần căn cứ vào những triệu chứng cụ thể của từng bệnh lý.                      

Bệnh bạch hầu họng

Người mắc bệnh bạch hầu có một số dấu hiệu:

• Người bệnh sốt nhẹ
• Đau họng, nuốt đau
• Da xanh tái
• Khám họng có giải mạc lan tràn ở một hoặc 2 bên Amidan; giả mạc lan trùm lưỡi gà và màn ầu; giả mạc lúc đầu trắng ngà, sau ngả màu hơi vàng nhạt, dính chặt vào niêm mạc, bóc tách gây chảy máu. Giả mạc dai, không tan trong nước, niêm mạc quanh giả mạc bình thường.

Viêm họng mủ

Bệnh do các vi khuẩn trong họng như phế cầu, liên cầu gây ra. Người bệnh có các triệu chứng:

• Sốt cao đột ngột
• Nuốt đau
• Amidan hơi sưng; trong các hốc tuyến có các chất màu trắng; mủn; dễ bóc tách; không dính vào niêm mạc.

Viêm họng Vincent

Bệnh do xoắn khuẩn hình thoi Vincent gây nên, hay gặp ở trẻ vệ sinh răng miệng kém, thể trạng gầy yếu. Các dấu hiệu bao gồm:

• Trẻ sốt hoặc không sốt
• Nuốt không đau
• Loét 1 bên Amidan; trên phủ chất tráng xám.

Tưa

Gặp ở trẻ còn bú do nấm Candida albican gây ra. Trẻ không sốt, bóc tưa dễ dàng; không chảy máu.

Viêm họng do một số nguyên nhân khác

• Viêm họng do virus Herpes: thường có nốt Herpes ngoài da
• Viêm họng trong bệnh thủy đậu: Có nốt thủy đậu ngoài da

2. Phân biệt lớp giả mạc ở bệnh bạch hầu và viêm họng, amidan thông thường

Về cơ bản chúng ta có thể phân biệt các bệnh lý vùng họng, amidan thông thường với bệnh bạch hầu thông qua lớp giả mạc. Đây là một trong những triệu chứng đặc trưng của bệnh bạch hầu. 

Giả mạc của bệnh nhân bạch hầu xuất hiện dày và bám chặt vào niêm mạc họng, gần như không tách ra được, nếu cố gắng tách sẽ bị chảy máu. Ngược lại, giả mạc ở bệnh nhân viêm họng mỏng, dễ dàng lấy ra mà không gây chảy máu và không có màu sắc sẫm như bạch hầu.

Các triệu chứng khác như tình trạng sốt nặng hay nhẹ, các nốt ngoài da… cũng là dấu hiệu để phân biệt bệnh bạch hầu với những bệnh lý khác.

Qua đây, bác sĩ khuyến cáo khi có các dấu hiệu nghi là bệnh bạch hầu hoặc có tiếp xúc với người mắc bệnh bạch hầu, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được bác sĩ có chuyên môn thăm khám, xét nghiệm từ đó đưa ra chẩn đoán chính xác làm cơ sở cho việc điều trị bệnh được kịp thời và hiệu quả nhất, tránh tình trạng tự điều trị bệnh tại nhà dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể ảnh hưởng đến tính mạng.