Niềng răng có tác dụng gì? Bí quyết cho nụ cười hoàn hảo

Niềng răng là phương pháp giúp hàm răng đều đẹp và cân đối. Ngày nay, có rất nhiều kỹ thuật niềng răng khác nhau để giúp người dùng tự tin hơn trong giao tiếp. Hãy cùng khám phá tác dụng của việc niềng răng qua bài viết sau!

1 Giới thiệu về niềng răng

Niềng răng là gì?

Niềng răng là một phương pháp chỉnh nha sử dụng các dụng cụ đặc biệt để khắc phục tình trạng răng mọc chen chúc, lệch lạc hoặc không đều. Đây là cách hiệu quả giúp răng trở nên thẳng hàng và hài hòa hơn. Không chỉ dành cho tuổi teen, niềng răng cũng rất phù hợp với người trưởng thành, mang lại nụ cười tự tin và cải thiện sức khỏe răng miệng theo thời gian.

Niềng răng là cách hiệu quả giúp răng trở nên thẳng hàng và hài hòa hơn

Đối tượng nên niềng răng

Để sở hữu một nụ cười tự tin và hàm răng khỏe mạnh, việc xác định nhu cầu chỉnh nha của bản thân là một bước rất quan trọng. Nếu bạn gặp phải một trong những vấn đề sau, hãy cân nhắc tìm đến bác sĩ để thăm khám:

• Răng mọc lệch, chen chúc hoặc không đều.
• Khó khăn khi vệ sinh răng miệng như đánh răng hay dùng chỉ nha khoa.
• Thường xuyên cắn vào má trong hoặc lưỡi khi ăn.
• Có cảm giác đau hàm hoặc nghe tiếng kêu khi nhai.
• Răng sữa rụng bất thường hoặc răng vĩnh viễn mọc chậm.
• Khó khăn trong việc nhai thức ăn.
• Các vấn đề về khớp cắn như hô, móm hoặc cắn lệch.
• Tình trạng thiếu răng hoặc mọc thừa răng.

Những dấu hiệu này cho thấy bạn có thể cần niềng răng để cải thiện sức khỏe răng miệng và nụ cười của mình.

Các đối tượng này cần cân nhắc tìm đến bác sĩ chuyên khoa để niềng răng

Độ tuổi thích hợp để niềng răng hiệu quả

Theo Hiệp hội Chỉnh nha Hoa Kỳ và Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ, trẻ em nên được kiểm tra chỉnh nha từ 7 tuổi để phát hiện sớm các vấn đề về răng và xương hàm. Phần lớn trẻ bắt đầu niềng từ 9 - 14 tuổi khi cơ thể đang phát triển giúp cho việc điều chỉnh diễn ra dễ dàng và hiệu quả hơn.

Niềng răng phù hợp cho mọi lứa tuổi nhưng với người trưởng thành thời gian niềng răng có thể lâu hơn do cấu trúc xương hàm cứng hơn. Dù vậy ở bất kỳ độ tuổi nào, niềng răng vẫn giúp mang lại nụ cười tự tin và tăng cường sức khỏe răng miệng lâu dài.

Phần lớn trẻ bắt đầu niềng từ 9-14 tuổi, khi cơ thể đang phát triển

Cơ chế hoạt động của việc niềng răng

Niềng răng tạo ra lực tác động đều đặn, từ từ lên răng giúp chúng di chuyển về vị trí đúng. Đồng thời, cấu trúc xương hàm cũng dần thay đổi để thích nghi với sự dịch chuyển này, mang lại sự cân đối và hài hòa cho toàn bộ hàm răng. Niềng răng gồm nhiều bộ phận khác nhau, bao gồm:

• Mắc cài là những hình vuông nhỏ, gắn vào mặt trước hoặc sau của răng, giữ chặt các dây cung để di chuyển răng. Chúng được gắn bằng chất kết dính đặc biệt và làm từ thép không gỉ, sứ hoặc nhựa giống màu răng.
• Dây chỉnh nha là bộ phận gắn với mắc cài và từ từ kéo răng về đúng vị trí, làm từ kim loại, trong suốt hoặc màu giống răng để tăng tính thẩm mỹ. Dây này được cố định vào mắc cài bằng các dây buộc hoặc vòng cao su nhỏ.
• Chuỗi lực là các vòng cao su nối lại với nhau tạo thêm lực giúp răng di chuyển nhanh hơn.
• Khung đầu làm bằng kim loại giúp di chuyển các răng ở hàm trên ra phía sau để cải thiện khớp cắn hoặc tạo không gian cho các răng chen chúc. Bạn sẽ cần đeo khung đầu chủ yếu khi ngủ hoặc ở nhà.

Niềng răng tạo ra lực tác động đều đặn lên răng, giúp chúng di chuyển về vị trí đúng

2 Các tác dụng của niềng răng đối với sức khỏe

Cải thiện sức khỏe răng miệng

Khi răng lệch lạc, không đều, việc nhai và nuốt có thể gặp khó khăn, đồng thời việc vệ sinh răng miệng cũng trở nên phức tạp, dễ dẫn đến tích tụ mảng bám và làm tăng nguy cơ bệnh nướu. Niềng răng giúp điều chỉnh khớp cắn và giảm độ lệch của răng cũng như khoảng cách giữa các răng giúp cho việc vệ sinh răng miệng dễ dàng hơn. Răng và nướu sạch sẽ hơn sẽ giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề về răng như sâu răng, viêm nướu và mất răng.

Niềng răng giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề về răng như sâu răng và viêm nướu

Cải thiện giọng nói

Niềng răng không chỉ giúp bạn có một nụ cười đẹp mà còn có tác dụng cải thiện khả năng phát âm. Những vấn đề như răng hô, lệch hay khớp cắn không khít có thể gây khó khăn khi phát âm, đặc biệt là các âm như "s" và "z". Khi niềng răng, quá trình chỉnh sửa giúp các răng trở nên khít nhau hơn mà không còn khoảng trống. Nhờ vậy, khả năng phát âm và ngữ điệu của bạn sẽ trở nên rõ ràng và chính xác hơn.

Niềng răng có tác dụng cải thiện khả năng phát âm

Cải thiện khả năng nhai

Răng mọc lệch lạc khiến việc phân phối lực nhai không đồng đều, dễ gây đau đớn hoặc mỏi hàm khi ăn. Sau khi niềng, răng được điều chỉnh về đúng vị trí, lực nhai được phân tán đều hơn giúp quá trình nhai trở nên nhẹ nhàng, hiệu quả hơn so với tình trạng răng hô, lệch hoặc thưa. Việc nhai đúng cách không chỉ giúp thức ăn được nghiền nát tốt hơn mà còn cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể mang lại một hệ tiêu hóa khỏe mạnh và nâng cao sức khỏe tổng thể.

Niềng răng giúp lực nhai phân tán đều hơn và nhai hiệu quả hơn

Tăng tính thẩm mỹ

Niềng răng giúp tăng tính thẩm mỹ cho khuôn mặt vì việc điều chỉnh răng không chỉ ảnh hưởng đến nụ cười mà còn cải thiện sự cân đối tổng thể của khuôn mặt. Khi răng được sắp xếp đều đặn và đúng vị trí, khuôn mặt sẽ trông hài hòa và tự nhiên hơn.

Việc chỉnh nha giúp khôi phục sự cân đối giữa hàm trên và hàm dưới đồng thời tạo nên một tỷ lệ khuôn mặt đẹp. Từ đó, nụ cười không chỉ trở nên hoàn hảo mà còn góp phần nâng cao vẻ đẹp của người sở hữu.

Niềng răng tạo nên một tỷ lệ khuôn mặt đẹp

Nâng cao sự tự tin

Khi răng được sắp xếp đều đặn và cân đối, bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi giao tiếp với người khác và giảm bớt cảm giác tự ti về vẻ bề ngoài của bản thân. Niềng răng cũng giúp cải thiện chức năng nhai và sức khỏe răng miệng giúp bạn thấy tự tin hơn về việc duy trì một nụ cười khỏe mạnh. Ngoài ra, việc đạt được kết quả cuối cùng sau một quá trình dài niềng răng là một động lực mạnh mẽ giúp nâng cao sự tự tin cá nhân.

Niềng răng giúp giảm bớt cảm giác tự ti về vẻ bề ngoài của bản thân

3 Một số phương pháp niềng răng an toàn, hiệu quả

Niềng răng mắc cài kim loại

Niềng răng mắc cài kim loại là phương pháp chỉnh nha truyền thống, sử dụng các mắc cài và dây cung bằng kim loại, gắn cố định lên bề mặt răng, kết hợp với dây thun để tạo lực, giúp dịch chuyển răng về đúng vị trí mong muốn. Đây là phương pháp phù hợp với hầu hết mọi người và là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn đạt được hiệu quả tối ưu với chi phí hợp lý.

Tuy nhiên, phương pháp này không đạt tính thẩm mỹ cao do mắc cài lộ rõ trên răng, dễ thấy khi giao tiếp và khi niềng cần tránh các thực phẩm cứng, dẻo, dính để tránh làm hỏng mắc cài hoặc dây cung.

Niềng răng mắc cài kim loại là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn đạt hiệu quả tối ưu với chi phí hợp lý

Niềng răng mắc cài sứ

Niềng răng mắc cài sứ là lựa chọn phù hợp cho những ai ưu tiên vẻ ngoài trong quá trình niềng răng, màu sắc của mắc cài được thiết kế tương đồng với màu răng giúp chúng ít bị chú ý hơn. Phương pháp này còn gọi là niềng răng trong suốt và mang lại hiệu quả tương tự như niềng răng mắc cài kim loại.

Tuy nhiên, chất liệu sứ kém bền hơn kim loại, dễ bị vỡ hoặc sứt mẻ khi chịu lực tác động mạnh đồng thời giá thành cũng cao hơn và nếu không chăm sóc đúng cách, mắc cài sứ có thể bị ố màu do thực phẩm hoặc đồ uống.

Niềng răng mắc cài sứ được thiết kế tương đồng với màu răng, tăng tính thẩm mỹ

Niềng răng mắc cài tự buộc

Niềng răng mắc cài tự buộc thường được làm từ kim loại hoặc sứ, là loại niềng răng có thiết kế đặc biệt với các kẹp tích hợp ngay trong mắc cài để giữ dây cung. Điều này giúp giảm ma sát và hạn chế cảm giác khó chịu so với niềng răng thông thường.

Ngoài ra, phương pháp này có thiết kế tối giản giúp bạn vệ sinh răng miệng dễ dàng và tiết kiệm thời gian hơn do khoảng cách giữa các buổi hẹn chỉnh nha thường dài hơn.

Niềng răng giúp giảm ma sát và hạn chế cảm giác khó chịu

Niềng răng mặt trong

Niềng răng mặt trong (niềng răng mặt lưỡi) là loại niềng răng có mắc cài được gắn ở mặt trong của răng, hướng về phía lưỡi. Đây là phương pháp có tính thẩm mỹ cao do thiết kế này giúp chúng gần như vô hình khi thực hiện nhiệm vụ chỉnh nha.

Tuy nhiên, bạn có thể cảm thấy khó chịu trong thời gian đầu do mắc cài ở mặt trong tiếp xúc với lưỡi, cần vệ sinh răng miệng cẩn thận, tỉ mỉ hơn và chi phí cũng cao hơn các phương pháp khác.

Niềng răng mặt trong có tính thẩm mỹ cao do thiết kế gần như vô hình

Niềng răng trong suốt

Niềng răng trong suốt không sử dụng dây cung và mắc cài mà dùng các khay nhựa trong suốt và mô phỏng theo hình dáng răng của bạn. Khi đeo, khay tạo áp lực để dần dần điều chỉnh vị trí răng và dễ dàng tháo ra khi ăn uống hoặc vệ sinh răng miệng. Để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn cần đeo khay nhựa này ít nhất 22 giờ mỗi ngày.

Phương pháp này có tính thẩm mỹ, linh hoạt hơn nhưng yêu cầu người dùng tự giác và cẩn thận khi sử dụng do dễ tháo rời và làm mất hoặc làm hỏng khay. Ngoài ra, bạn không được uống đồ uống có đường hoặc có tính axit như nước ngọt và nước tăng lực khi đang đeo khay do chúng có thể đọng lại trong khay và gây ố màu răng hay sâu răng.

Niềng răng trong suốt có tính thẩm mỹ, linh hoạt nhưng yêu cầu sự tự giác và cẩn thận

Niềng răng mini

Niềng răng mini là phiên bản thu nhỏ của niềng răng truyền thống, nhỏ hơn khoảng 30% nhưng được làm từ thép không gỉ có độ bền cao. Loại niềng này mang lại nhiều lợi ích nổi bật từ thẩm mỹ đến tiện lợi trong quá trình sử dụng, dễ vệ sinh và có thể rút ngắn thời gian niềng nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả như các phương pháp khác.

Niềng răng mini dễ vệ sinh và rút ngắn thời gian niềng nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả

4 Hướng dẫn cách chăm sóc răng niềng tại nhà đúng cách

Đánh răng, súc miệng thường xuyên

Chăm sóc răng miệng đúng cách khi niềng răng là việc rất quan trọng nhằm ngăn ngừa mảng bám, sâu răng và viêm nướu. Bạn nên đánh răng ngay sau mỗi bữa ăn chính hoặc bữa ăn phụ. Hãy chọn kem đánh răng và nước súc miệng có chứa fluoride để bảo vệ men răng và làm sạch những vị trí khó tiếp cận. Đặc biệt, bạn nhớ loại bỏ kỹ thức ăn mắc trong mắc cài và dây cung.

Trước tiên, bạn nên dùng bàn chải mềm để đánh răng, sau đó dùng bàn chải chuyên dụng để làm sạch giữa các mắc cài. Đưa bàn chải từ trên xuống và từ dưới lên giữa các mắc cài, lặp lại vài lần trước khi chuyển sang vị trí tiếp theo. Ngoài ra, máy tăm nước có thể giúp bạn loại bỏ thức ăn còn sót lại ở những khu vực khó làm sạch bằng bàn chải thông thường.

Chăm sóc răng miệng đúng cách khi niềng răng rất quan trọng

Dùng chỉ nha khoa vệ sinh răng

Khi dùng chỉ nha khoa để vệ sinh răng niềng, bạn hãy luồn đầu ngắn của chỉ vào giữa dây cung và phần trên của răng sát nướu. Dùng động tác nhẹ nhàng đưa qua lại để làm sạch cả hai bên của răng mà không gây hư hại cho dây cung. Cẩn thận không kéo quá mạnh để tránh làm căng hoặc lệch dây cung.

Dùng chỉ nha khoa giúp loại trừ các mảng bám còn trong kẽ răng

Vệ sinh hàm duy trì

Sau khi tháo niềng, việc chăm sóc hàm duy trì là rất quan trọng để giữ gìn sức khỏe răng miệng. Bạn hãy vệ sinh hàm duy trì mỗi lần đánh răng, nhưng không dùng kem đánh răng để tránh làm xước bề mặt của nó.

Thay vào đó, bạn có thể ngâm hàm duy trì trong dung dịch vệ sinh chuyên dụng 1 lần/ngày hoặc ít nhất 1 lần/tuần và làm theo hướng dẫn trên bao bì. Để khử trùng, bạn nên pha dung dịch vệ sinh vào một cốc nước ấm (không sử dụng nước nóng), sau đó rửa sạch hàm duy trì bằng nước thường trước khi đeo lại.

Hãy vệ sinh hàm duy trì đều đặn mỗi lần đánh răng

Nên niềng răng trong bao lâu?

Thông thường, việc niềng răng sẽ diễn ra trong khoảng 2 năm. Tuy nhiên, thời gian này có thể thay đổi theo từng trường hợp, có thể dưới 1 năm hoặc kéo dài đến 3 năm. Thời gian niềng răng phụ thuộc vào một số yếu tố bao gồm:

• Mức độ nghiêm trọng của vấn đề răng miệng.
• Lượng không gian trong hàm.
• Tình trạng sức khỏe răng miệng tổng thể.
• Mức độ tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ chỉnh nha.

Sau khi tháo niềng, bạn cần đeo hàm duy trì để giữ răng ở vị trí cố định. Nếu không đeo, răng có thể dịch chuyển về vị trí cũ. Trong 4 đến 6 tháng đầu, bạn sẽ phải đeo hàm duy trì suốt ngày đêm. Sau đó, bạn chỉ cần đeo hàm duy trì khi ngủ. Thời gian cần đeo hàm duy trì sẽ tùy theo khuyến nghị của bác sĩ để duy trì sự căn chỉnh răng ổn định.

Thông thường, việc niềng răng sẽ diễn ra trong khoảng 2 năm

5 Một số lưu ý khi niềng răng

Tác dụng phụ của niềng răng

Niềng răng mang lại nhiều tác dụng cho sức khỏe răng miệng nhưng cũng tiềm ẩn các tác dụng phụ như sau:

• Loét miệng do niềng răng và bộ duy trì cọ xát với phần trong của miệng. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể kê đơn thuốc mỡ corticosteroid hoặc dung dịch kê đơn và không kê đơn để làm giảm cơn đau, giảm kích ứng và hỗ trợ quá trình lành vết loét. Bạn cũng có thể dùng sáp nha khoa để che phần niềng răng tiếp xúc với vết loét.
• Cảm giác khó chịu tạm thời khi mới bắt đầu niềng và sau mỗi lần điều chỉnh.
• Khó khăn khi ăn, đặc biệt sau khi niềng được điều chỉnh.
• Đau hàm.
• Kích ứng ở lưỡi, má và môi, một số người có thể dị ứng với các kim loại trong niềng răng, đặc biệt là niken. Trong trường hợp này, các vật liệu thay thế an toàn hơn sẽ được áp dụng.

Niềng răng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe răng miệng nhưng cũng tiềm ẩn các tác dụng phụ

Thực phẩm nên kiêng khi niềng răng

Niềng răng là một quá trình dài và cần nhiều thời gian để hoàn thành. Để bảo vệ niềng răng, bạn nên tránh các loại thực phẩm có tính cứng, dính hoặc dai bao gồm đá viên, các loại hạt, kẹo cứng, kẹo cao su, kẹo dai caramel, kẹo dẻo, táo, bánh mì cứng, vỏ bánh pizza, khoai tây chiên, cà rốt và các loại rau củ sống giòn,...

Để bảo vệ niềng răng, nên tránh các loại thực phẩm cứng, dai hoặc dẻo dính

Một số lưu ý khi niềng răng

Niềng răng thường mang lại kết quả rất khả quan nhưng để đạt được thành công, bạn cần kiên trì và tuân thủ đúng quy trình từ bác sĩ. Bạn cần lưu ý một số điều như sau:

• Cần đeo hàm duy trì một thời gian sau khi niềng răng xong để giữ cho răng không trở lại vị trí ban đầu.
• Cần chăm sóc vệ sinh răng miệng kỹ hơn do niềng răng có thể làm thức ăn bị mắc lại và khiến mảng bám tích tụ nhiều hơn bình thường.
• Cần chú ý đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tránh những thực phẩm và đồ uống chứa nhiều đường.
• Đừng quên tiếp tục thăm khám định kỳ để đảm bảo kết quả điều trị tốt nhất.

Xem thêm:

• Người mới niềng răng nên ăn gì và kiêng gì? Các lưu ý trong khi niềng răng.
• Thời điểm nên niềng răng và các phương pháp niềng răng hiện nay.
• Hướng dẫn cách chăm sóc răng miệng đúng cách giúp răng chắc khỏe. 

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tác dụng của niềng răng cũng như cách chăm sóc răng niềng đúng cách. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ đến người thân và bạn bè cùng xem nhé!