Mùng 1 Tết 2023 nên làm gì, không nên làm gì?

Theo quan niệm của ông bà ta ta ngày xưa, ngày mùng 1 Tết có những việc nên làm và không nên làm để bắt đầu một năm may mắn, bình an. 

Những việc không nên làm ngày mùng 1 Tết 

Không đi chúc Tết sáng sớm mùng 1

Người Việt Nam thường tránh việc đi chúc Tết vào sáng mùng 1 Tết, vì không muốn phải xông đất nhà người khác. Theo phong tục xưa, người xông đất đầu tiên rất quan trọng, sẽ ảnh hưởng đến tài vận của cả gia đình trong suốt một năm. Thế nên ngày mùng 1 Tết, người Việt thường chỉ đến thăm nhà người thân hay họ hàng.

Không quét nhà vào ngày mùng 1

Theo quan niệm xưa, việc quét nhà ngày mùng 1 tương tự như việc hất hết tài lộc ra khỏi cửa. Do vậy, các gia đình thường sẽ dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ vào ngày 30 để khi đến mùng 1 không cần phải dọn dẹp, quét hay vứt rác ra khỏi nhà nữa.

Không ăn cháo vào sáng mùng 1

Bởi theo quan niệm chỉ những người nghèo khổ mới phải ăn cháo, nên bạn hãy chuẩn bị cơm canh đầy đủ để ăn trong ngày mùng 1 đầu năm để cả năm sung túc nhé.

Kiêng để tang vào ngày mùng 1

Nếu gia đình có người mất vào đúng ngày mùng 1, người ta sẽ dừng việc phát khăn tang và để sang sáng ngày mùng 2. Còn trường hợp có người thân qua đời ngày 30 thì sẽ phải lập tức thực hiện tang lễ trong ngày hôm đó tránh để sang đầu năm.

Kiêng đánh thức người khác

Nếu đi chúc Tết gặp nhà nào đang ngủ thì không nên đánh thức, ngay cả người nhà cũng tuyệt đối không nên đánh thức người thân trong mấy ngày Tết, để họ tự dậy. Bởi nếu không cả năm sẽ  luôn bị nhận phải sự hối thúc, giục giã từ người khác.

Không sử dụng kim chỉ

Không dùng kim, chỉ để may vá trong ngày đầu năm bởi sẽ khiến gia chủ phải gánh chịu cảnh khổ sở, khó khăn, vất vả suốt cả năm. Không ít người còn quan niệm, nếu thai phụ vào ngày mùng 1 mà động tới kim chỉ thì khi sinh con, mắt của đứa bé sẽ dẹt như cây kim.

Kiêng vay mượn hoặc trả nợ đầu năm

Không nên cho đồ đạc, tiền bạc hay vay mượn bất cứ thứ gì vào những ngày đầu năm mới bởi sẽ làm cho cả gia đình phải rơi vào cảnh túng thiếu suốt cả năm.

Không cho lửa đầu năm

Lửa có màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn, nên mọi người kiêng kỵ việc cho lửa người khác.

Không cho nước đầu năm

Nước được ví như nguồn tài lộc, tượng trưng cho sự mát lành, đầy đủ, may mắn. Nếu cho nước sẽ khiến tài chính trong năm mới không được thuận lợi, tiền mất tật mang, làm ăn thất bát.

Không làm đổ vỡ đồ dùng

Tránh làm đổ vỡ đồ dùng trong nhà như gương, bát, chén, đĩa, ly, tách vào ngày Tết. Bởi báo hiệu cho sự đổ vỡ, chia lìa, rất xấu.

Không bất hòa, tranh cãi

Tránh cãi vã, cố gắng giữ hòa khí, dù cho có khó chịu như thế nào thì cũng tránh không gắt gỏng hay tranh cãi.

Kiêng nói những điều xui

Tránh nói những từ xui xẻo như “hỏng rồi”, “chết rồi”, “tiêu rồi”. Đó đều là những từ không may mắn, đen đủi.

Kiêng ăn món xui

3 ngày Tết người Việt Nam kiêng không ăn những món như thịt chó, thịt mèo, cá mè, thịt ngỗng, thịt vịt bởi theo dân gian đó là những món ăn rất không tốt cho ngày đầu xuân. Thậm chí một số nơi kiêng cả tôm, bởi sợ đi giật lùi như tôm.

Kiêng ăn đuôi cá

Ở miền Bắc có một vài nơi cầu may mắn năm mới bằng cách ăn cá chép. Nếu ăn cá chép trong ba ngày đầu xuân thì suốt cả năm đó sẽ được thuận lợi, hanh thông trong công việc lẫn học tập. Tuy nhiên người ta sẽ chừa lại phần đuôi cá để luôn dư thừa, tích lũy của cải trong năm mới.

Kiêng trượt chân, vấp ngã

Trong những ngày đầu năm phải đi đứng thật cẩn thận, tránh trượt chân vấp ngã vì như vậy sẽ bị xui xẻo cả năm. Vấp ngã hay trượt chân tượng trưng cho trục trặc, cản trở, không thuận lợi.

Kỵ xông nhà khi không hợp tuổi

Cần xem tuổi xông nhà hợp với mình, bởi những người không hợp tuổi hoặc “nặng vía” sẽ khiến cả năm không may mắn.

Đóng cửa sẽ đói nghèo

Từ sáng sớm ngày mồng 1 cho đến trước ngày rằm tháng giêng, đức Ngọc Hoàng cùng với chư vị thần tiên sẽ giáng phàm du lý từng ngôi nhà một, nên nếu như đóng kín cổng, các vị sẽ xem như chúng ta bất kính mà tức giận bỏ đi. Thậm chí nhiều năm sau gia đình cũng không được hưởng phúc lộc, mà luôn khổ sở, bị túng thiếu triền mên, đói nghèo. Vì vậy luôn mở cửa trong 3 ngày Tết, trừ khi phải ra ngoài chúc Tết.

Kiêng kị tắm rửa, gội đầu

Ở một số nơi kiêng kỵ việc tắm rửa, gội đầu, bởi họ e ngại thần tướng sẽ bị hao mòn đi, tức là tài năng cùng với kiến thức đã tích lũy trong năm cũ sẽ bị trôi sạch.

Ăn dở, bỏ thừa cả năm mất mùa, đói khát

Nếu không muốn cả năm bị đói khát, mất mùa thì phải tránh bỏ phí thức ăn trong những ngày đầu năm.

Kiêng ngồi hoặc đứng trước cửa

Ngồi hay đứng trước cửa chính trong ngày đầu năm là hành động gây hại đến vượng khí của gia đình. Luồng khí tốt lành của năm mới trên đường đi vào nhà sẽ bị ngăn lại, làm cho hao tán đi, khiến gia đình đó trong năm mới không được hạnh phúc, thành công, may mắn.

Kiêng vỗ vai, quàng vai người khác

Nhiều người quan niệm rằng vào dịp Tết mà bị vỗ vai hoặc quàng vai thì sẽ bị xui xẻo, gặp chuyện buồn về hạnh phúc.

Kiêng mặc quần áo màu trắng, đen

Màu trắng và màu đen là hai màu tượng trưng cho tang lễ, chết chóc, nên những ngày đầu năm thì phải mặc quần áo có màu sắc sặc sỡ như màu đỏ, màu vàng, màu hồng, màu xanh…

Không xuất hành ngày mùng 5

Ngày mùng 5 là ngày nguyệt kị, người Việt thường không xuất hành đầu năm vào ngày này.

Kiêng giặt giũ

Kiêng giặt giũ vào đầu năm vì ngày 1, 2 tháng giêng âm lịch là ngày sinh của thần Thuỷ. Vậy nên việc tránh giặt giũ cũng là cách giúp bạn tránh khỏi những điều xui xẻo.

Kiêng động thổ, đào đất

Khi chưa làm lễ động thổ, kiêng đào đất, giã chày cối, sợ cả năm làm ăn không thuận lợi.

Đi qua đêm không về

Trong 3 ngày Tết, đi đâu đến chiều tối cũng phải về, tránh “có đi mà không có về”.

Kiêng về nhà ngoại vào ngày mùng 1, 4, 5 Tết

Người lớn tuổi thường dạy con cái rằng, chỉ được về nhà ngoại chúc Tết vào các ngày như mùng 2 hoặc là mồng 3, và nên tránh về các ngày như mồng 1, mồng 4 và mồng 5 

Những việc nên làm ngày mùng 1 Tết 

Nên đi lễ chùa

Từ ngày xưa, các cụ có quan niệm vào dịp Tết hay đầu năm mới, nên đi lễ chùa cầu may, cầu xin đức phật phù hộ cho gia đình, và những người thân yêu có một năm đủ đầy, hạnh phúc, gặp nhiều điều may mắn...

Đầu năm mua muối

Theo quan niệm truyền trong dân gian trước đây, muối tượng trưng cho sự mặn mà, nồng nàn, tình cảm ấm áp trong các mối quan hệ gia đình, người thân.

"Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi"

Ngày đầu năm mua muối là hành động để cầu mong cho gia đình cả năm yên ấm, thuận hoà, nồng nàn tình cảm giữa những người thân trong gia đình. Ngoài ra, muối cũng được xem là thứ có thể đem lại may mắn, tẩy bỏ đi những đen đủi của năm cũ, xua đuổi những điều không hay.

Lì xì đầu năm

Thường trong sáng mồng 1 Tết 2023 con cháu sẽ tới chúc thọ, mừng tuổi ông bà, cha mẹ mình. Sau đó, con cháu được ông bà, cha mẹ mừng tuổi lại những đồng tiền mới đựng trong phong bao lì xì màu đỏ để lấy may mắn. Tiền mừng tuổi không quan trọng ở số tiền nhiều hay ít mà quan trọng ở ý nghĩa.