Nhiều người trẻ đang rơi vào “cái bẫy” của làm việc quá sức. Họ chấp nhận đánh đổi sức khỏe, thời gian và cả đời sống tinh thần để chạy theo những “deadline”, “target”, “chỉ tiêu” với niềm tin rằng đó là con đường duy nhất để thành công.

Lao động miệt mài, mặt trái của khát vọng thành công
Người trẻ ngày nay được ca ngợi là năng động, sáng tạo, linh hoạt. Nhưng cùng với đó là áp lực khổng lồ trong việc khẳng định bản thân, đặc biệt ở môi trường đô thị và ngành nghề cạnh tranh cao.
Không khó để bắt gặp hình ảnh nhân viên văn phòng làm việc tới 9-10 giờ đêm, những freelancer gánh nhiều dự án cùng lúc, không có ngày nghỉ.
Thế nhưng đằng sau những cống hiến đáng nể là tình trạng kiệt quệ cả về thể chất lẫn tinh thần, một thực tế đang bị che giấu hoặc xem nhẹ.
Những cái giá quá đắt khi lao đầu vào công việc
Theo khảo sát của Anphabe năm 2022 với gần 60.000 người lao động tại hơn 500 công ty cho thấy 42% người đi làm thường xuyên hoặc rất thường xuyên cảm thấy mệt mỏi và căng thẳng trong công việc.
Tình trạng mất ngủ, đau đầu mãn tính, rối loạn tiêu hóa, thậm chí rối loạn lo âu đang ngày càng phổ biến.
Áp lực “phải giỏi hơn mỗi ngày” khiến nhiều người trẻ rơi vào vòng xoáy của lo âu, cảm giác vô dụng khi không đạt được kỳ vọng.
Hội chứng “burnout” (kiệt sức nghề nghiệp) không còn xa lạ với các biểu hiện như mất động lực, chán nản, cảm thấy công việc vô nghĩa, dễ cáu gắt và mệt mỏi kinh niên.
Nhiều người trẻ mất kết nối với bạn bè, gia đình do lịch làm việc dày đặc. Họ đánh mất những khoảnh khắc nghỉ ngơi, những cuộc trò chuyện nhẹ nhàng hay những bữa ăn cùng người thân, những điều tưởng chừng đơn giản nhưng lại là nền tảng của sức khỏe tinh thần.

Chính người trẻ đang chọn làm việc đến kiệt quệ?
Theo bác sĩ Hoàng Thị Bạch Dương, Tổng Giám đốc Trung tâm Chăm sóc Giảm nhẹ Chân Trời Mới chia sẻ trên báo Sức khỏe và đời sống, lối sống hiện đại khiến nhiều người mải mê làm việc, suốt ngày đêm mà quên đi chăm sóc bản thân. Đến khi lo lắng về sức khỏe thì đã muộn.
Ở một khía cạnh khác, nhiều người trẻ cũng thừa nhận họ tự tạo áp lực cho bản thân. Nỗi sợ tụt lại phía sau, cảm giác phải “có thành tích”, phải “giỏi như người ta trên mạng xã hội” khiến họ không dám dừng lại.
Sự so sánh không ngừng với đồng nghiệp, với bạn học cũ, với những người trẻ thành công từ sớm khiến nhiều người sống trong tình trạng “phải cố gắng hơn nữa” dù đã vượt quá giới hạn của bản thân.
Giới trẻ cần được lắng nghe và hướng dẫn để sống cân bằng
Không thể phủ nhận sự chăm chỉ là nền tảng để vươn lên. Nhưng xã hội hiện đại cũng cần học cách công nhận và khuyến khích một lối sống cân bằng, nơi hiệu quả không đồng nghĩa với kiệt sức.
Các doanh nghiệp, tổ chức cần tạo ra môi trường làm việc lành mạnh hơn, có chính sách nghỉ ngơi, hỗ trợ tâm lý và khuyến khích sự linh hoạt.
Về phía cá nhân, mỗi người trẻ cũng cần học cách nhận diện giới hạn của mình, học kỹ năng quản lý thời gian, biết nghỉ ngơi, biết từ chối khi cần thiết và hiểu rằng việc sống chậm lại không có nghĩa là yếu đuối.
Thành công không chỉ là kết quả, mà còn là hành trình lành mạnh
Liệu một người trẻ có thể gọi là thành công nếu họ đạt được mục tiêu nhưng sức khỏe suy sụp, tinh thần cạn kiệt và đời sống cá nhân tan rã?
Thành công bền vững không đến từ việc “chạy mãi không nghỉ”, mà từ sự hiểu mình, biết dừng đúng lúc và chọn một lối đi đủ lâu dài để không bị bỏ lại bởi chính cơ thể mình.
Người trẻ đang đánh đổi điều gì? Không chỉ là vài giờ nghỉ ngơi mà là những năm tháng thanh xuân đáng sống, là sức khỏe quý giá, là sự yên ổn trong tâm hồn.
Thiên DiBạn đang xem bài viết Làm việc tới kiệt quệ: Người trẻ đang đánh đổi điều gì? tại chuyên mục Cuộc sống Muôn màu của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].