Không cần đi xa để làm giàu: Những người trẻ chọn trở về

Bỏ nghề bác sỹ, về quê xây nên cơ nghiệp từ hạt cà phê

Rời bệnh viện sau nhiều năm học và hành nghề bác sĩ, Y Pốt Niê, chàng trai Ê Đê sinh năm 1988, chọn con đường đầy gian nan: về buôn làng nghèo khởi nghiệp bằng hạt cà phê - sản vật của quê hương Đắk Lắk.

Khi biết anh quyết định bỏ nghề y để về quê khởi nghiệp, mọi người trong gia đình anh đều sốc và phản đối. Nhưng anh đã quyết. Chàng trai Ê Đê “da nâu, mắt sáng” dứt khoát bỏ phố về quê, mang theo một giấc mơ cháy bỏng: làm kinh doanh để thoát nghèo – bắt đầu từ hạt cà phê quê nhà.  

Năm 2019, Y Pốt Niê chính thức rời ngành y, về Đắc Lắc thành lập Công ty TNHH Ê Đê Café – đánh dấu bước ngoặt từ bác sĩ thành người làm nông sản sạch, mang hương vị Tây Nguyên ra thị trường.

Điều làm nên khác biệt của Ê Đê Café không chỉ nằm ở hương vị cà phê, mà ở câu chuyện phía sau sản phẩm.

“Tôi không chỉ bán cà phê. Tôi gửi đến khách hàng câu chuyện – chuyện của một chàng trai Ê Đê khởi nghiệp, của hạt cà phê trên đất Đắk Lắk, và những mẻ cà phê rang bằng tay trên bếp lửa truyền thống của người Ê Đê.”– Y Pốt Niê chia sẻ.

Và anh tận dụng tối đa mọi phương tiện để kể câu chuyện đó – biến nó thành bộ nhận diện thương hiệu của Ê Đê Café. Anh đưa yếu tố văn hóa vào từng chi tiết: từ bao bì, thiết kế, cách đặt tên đến màu sắc... Sự kiên trì, tâm huyết và cá tính ấy giúp Ê Đê Café tạo được chỗ đứng trên thị trường cà phê đầy cạnh tranh. Hiện, doanh thu hàng năm của Ê Đê Café đạt trên 10 tỷ đồng.

 Anh chia sẻ, đầy biết ơn và tự hào: “Chính văn hóa Ê đê đã giúp tôi xây dựng sự nghiệp, đã thay đổi cuộc đời tôi”.

“Ở đâu cũng không bằng quê hương”

Ngày càng nhiều người trẻ như Y Pốt Niê lựa chọn trở về hoặc quyết định ở lại quê hương thay vì lên thành phố lớn để lập nghiệp. Với họ, quê nhà không phải là nơi “ở lại vì không thể đi”, mà là mảnh đất giàu tiềm năng để bắt đầu một hành trình mới một cách chủ động và đầy tự tin.

Sau những biến động của đời sống, đặc biệt là sau đại dịch Covid 19 và tiếp đó là những năm khủng hoảng kinh tế trên toàn cầu, nhiều người đã nhận ra: “về quê” không còn đồng nghĩa với thất bại hay an phận.

 Ngược lại, đó là lựa chọn của những người dám nghĩ, dám làm, dám khởi nghiệp từ đất đai, sản vật bản địa và những giá trị văn hóa truyền thống.

Trên chính mảnh đất mình sinh ra, họ tạo dựng sự nghiệp, đóng góp cho cộng đồng và lan tỏa những cách làm mới, sáng tạo, bền vững.

Họ về quê không chỉ để sống chậm lại, mà để làm chủ cuộc sống, làm giàu theo cách riêng và góp phần thay đổi diện mạo vùng nông thôn. Những người trẻ ấy không mơ mộng viển vông, cũng không phải chạy theo xu hướng.

Họ âm thầm gieo những hạt giống hy vọng ngay trên mảnh đất từng bị xem là “vùng trũng” của cơ hội.

Tại xã Phú Gia (huyện Phú Vang, Thừa Thiên – Huế), Ngọc Quỳnh cũng chọn con đường trở về để làm lại từ đầu. Sinh năm 1990, tốt nghiệp Trường Cao đẳng Xây dựng, Quỳnh từng theo đuổi công việc chuyên môn ở TP.HCM. Nhưng sau vài năm mưu sinh, anh quyết định rời bỏ phố thị, trở về quê – nơi cha mẹ vẫn ngày ngày tần tảo trên những thửa ruộng quen thuộc.

“Ở đâu cũng không bằng quê mình. Tôi trở về không phải vì chán thành phố, mà vì muốn làm điều có ý nghĩa trên chính mảnh đất gia đình gắn bó bao đời”, Quỳnh chia sẻ.

Bắt đầu với 13 ha đất trồng lúa, anh quyết định đầu tư bài bản: vay thêm 550 triệu đồng, mua máy gặt đập liên hợp, rồi dần dần mở rộng thành dàn máy gồm 4 chiếc phục vụ sản xuất và làm thuê.

 Nhờ đó, mỗi vụ lúa, Quỳnh thu lãi ròng khoảng 200 triệu đồng.

Làm giàu từ văn hóa truyền thống: Câu chuyện của Y Sôl

Nếu Y Pốt làm giàu từ cà phê và Ngọc Quỳnh thành công với máy nông nghiệp, thì Y Sôl – chàng trai người M’nông ở buôn M’Liêng (huyện Lắk, Đắk Lắk) – lại tìm thấy hướng đi từ chính kho tàng văn hóa dân tộc mình.

Năm 2020, sau nhiều năm bôn ba khắp chốn, ở tuổi 24, Y Sôl quyết định trở về, cải tạo căn nhà sàn của gia đình thành homestay mang tên Y Sôl House. Không có vốn lớn, không bằng cấp du lịch, nhưng anh có tình yêu với buôn làng và khát khao chia sẻ nét đẹp văn hóa M’nông với mọi người.

Tại Y Sôl House, du khách được ngủ nhà sàn, ăn cơm lam gà nướng, tham quan vườn trái cây, bơi thuyền độc mộc và trải nghiệm các lễ nghi dân tộc như cồng chiêng, ghế K’pan, gùi, ché… Mô hình của Y Sôl không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn tạo việc làm cho bà con trong buôn, giúp giữ gìn những giá trị truyền thống đang mai một.

 “Quê hương không phải để rời đi, mà là nơi để bắt đầu lại – một cách vững vàng”, Y Sôl bày tỏ.

Kết nối giá trị, khơi dậy khát vọng

Những ai muốn về quê khởi nghiệp ban đầu có thể sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Khó khăn về nguồn vốn, khó khăn khi thiếu người đồng hành, khó khăn khi phải bắt đầu lại từ con số không…

“Quan trọng nhất là phải tin vào chính mình, không phải người khác nói gì, mà là bản thân có đủ kiên trì để đi tới cùng con đường mình chọn hay không.” Đó là chia sẻ của Y Pốt Niê, cũng là suy nghĩ chung của nhiều người.

Họ cũng đồng ý rằng, muốn làm giàu từ quê, phải bắt đầu từ chính điểm mạnh của mình và biết khai thác những lợi thế từ sản vật, văn hóa bản địa. Về quê làm giàu không phải chuyện mơ ước viễn vông - mà là hành trình của sự chịu khó, kiên định và nỗ lực không ngừng.

Không phải ai trở về quê cũng thành công, nhưng một khi đã thành công, niềm vui được nhân lên gấp bội. Bởi lúc ấy, việc làm giàu không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho bản thân và gia đình, mà còn góp phần gìn giữ bản sắc, lan tỏa văn hóa, xây dựng cộng đồng.

Trong thời đại mà đô thị hóa và khủng hoảng việc làm khiến nhiều người trẻ hoang mang, thì những tấm gương thanh niên nông thôn làm kinh tế giỏi trở thành những điểm sáng tích cực.

Họ cho thấy rằng, nếu biết tận dụng những gì mình có: đất đai, kỹ năng, văn hóa bản địa… thì quê hương vẫn là một “mỏ vàng” chưa khai thác hết.

Đó là lựa chọn, là niềm tin, là khởi đầu cho một cuộc sống đáng mơ ước – ngay tại nơi mình đã sinh ra và lớn lên.