Hành trình số hóa lớp học Hóa của thầy Thắng

Từ phấn trắng đến công nghệ: Hành trình số hóa lớp học Hóa của thầy Thắng

Khi người thầy không còn đứng sau bục giảng mà xuất hiện qua màn hình, liệu chất “người” có phai nhạt? Với thầy Phạm Thắng – người sáng lập "Tôi Yêu Hóa Học" – công nghệ không làm mờ đi vai trò người thầy, mà khiến ánh sáng ấy lan xa hơn.

Vẫn là bảng trắng và những phương trình hóa học quen thuộc. Nhưng lớp học của thầy Phạm Thắng hôm nay không chỉ còn gói gọn trong bốn bức tường. Mỗi sáng, hàng ngàn học sinh từ các tỉnh thành khác nhau bật dậy lúc 5h30 để chờ đón tiếng giảng quen thuộc vang lên từ một đường truyền Internet. Họ không đến lớp, nhưng họ đang “được học” – bằng tất cả sự nghiêm túc và kết nối.

Đó là kết quả của một hành trình gần 10 năm, nơi người thầy dám bước ra khỏi bảng phấn để biến mình thành người dẫn đường trên không gian số.

Tôi Yêu Hóa Học: Một lớp học không biên giới

“Tôi chỉ muốn làm thêm một chút ngoài giờ lên lớp. Dạy vài bạn học sinh hỏi bài trên Facebook. Không ngờ... cái ‘một chút’ ấy giờ thành công việc chính.” – thầy Thắng nhớ lại những ngày đầu manh nha thành lập “Tôi Yêu Hóa Học” (TYHH).

Ban đầu chỉ là những clip giải bài tập đăng trên mạng xã hội, rồi từng buổi livestream thử nghiệm. Không bảng lớn, không micro chuyên nghiệp, chỉ là một chiếc điện thoại dựng bằng sách và đèn học chiếu sáng. Nhưng điều khiến học sinh ở lại không phải chất lượng hình ảnh – mà là sự dễ hiểu, gần gũi và niềm tin mà thầy gieo qua từng lời giảng.

Khi dịch COVID-19 bùng nổ, mô hình học online bỗng trở thành thiết yếu. Với nền tảng đã có sẵn, TYHH nhanh chóng trở thành điểm đến tin cậy cho hàng ngàn học sinh đang loay hoay với bài vở. Từ đó, “lớp học ảo” ấy không còn là giải pháp tạm thời, mà trở thành một hệ sinh thái giáo dục số có chiều sâu.

Công nghệ là công cụ – không phải cái đích

Dưới bàn tay của một người từng là thủ khoa Học viện Kỹ thuật Quân sự, công nghệ không phải điều gì xa lạ với thầy Thắng. Nhưng điều khiến thầy khác biệt, là cách dùng công nghệ để giữ nguyên chất “người” trong từng bài giảng.

“Thầy giảng như đang nói chuyện với em ở ngoài đời” – một học sinh lớp 12 chia sẻ. Dù học qua video, học sinh vẫn cảm thấy kết nối, bởi giọng nói của thầy không hề máy móc, lời giảng không chỉ truyền kiến thức mà còn truyền động lực: “Mỗi bạn học yếu, mất gốc đều có thể học lại từ đầu – nếu đủ kiên nhẫn và đúng phương pháp.”

Thầy kết hợp livestream tương tác trực tiếp, video bài giảng, tài liệu số hóa, kiểm tra trắc nghiệm trực tuyến và nhóm học tập Telegram để tạo thành một hệ sinh thái học tập khép kín, nhưng linh hoạt. Tất cả đều hướng tới một điều: học sinh chủ động – thầy hỗ trợ – công nghệ làm cầu nối.

Dạy online nhưng không vô hình

Nỗi sợ lớn nhất khi dạy học qua công nghệ là sự vô hình – khi giáo viên chỉ là hình ảnh, giọng nói, và học trò ở đầu kia màn hình trở thành những cái tên trong danh sách đăng nhập. Nhưng thầy Thắng không chấp nhận điều đó.

Mỗi học sinh trong lớp học online đều được gắn với những "chú thích cảm xúc": ai đang mất gốc, ai đang tiến bộ, ai có nguy cơ nản. Thầy ghi nhớ điều đó bằng trí nhớ, bằng bảng theo dõi, và cả bằng… trái tim. Bởi với thầy, "người dạy không chỉ là giảng, mà còn là để ý và thấu cảm."

Trong mỗi buổi livestream, thầy vẫn dành thời gian trả lời câu hỏi, gọi tên học trò, khích lệ, thậm chí… pha trò bằng tiếng địa phương. Có những học sinh học online ba năm liền mà chưa từng gặp thầy ngoài đời, nhưng khi thi xong vẫn viết tin nhắn cảm ơn dài như một lá thư tay.

 Khi giáo dục là sự chuyển hóa – không phải thay thế

Hóa học là môn học về sự biến đổi – nhưng điều thú vị là chính người thầy Hóa lại đang tạo ra cuộc biến đổi lớn trong cách học. Từ chỗ thụ động nghe giảng, học sinh TYHH trở nên chủ động, tương tác, hỏi – và đôi khi, dạy lại bạn mình.

Công nghệ không thay thế người thầy. Nó chỉ khiến vai trò ấy lan xa hơn, sắc nét hơn – khi người thầy đủ tâm huyết để không mất đi chất truyền cảm.

Hành trình từ phấn trắng đến màn hình phẳng của thầy Phạm Thắng không đơn thuần là một cú chuyển mình nghề nghiệp. Đó là câu chuyện của một người tin rằng: Giáo dục cần đi đến nơi học sinh đang ở – và ở đó, vẫn giữ nguyên ngọn lửa của tình thầy trò.

Trong kỷ nguyên số, sẽ có nhiều thầy cô khác bước lên con đường tương tự. Nhưng có lẽ, điều tạo nên dấu ấn của thầy Thắng, chính là cách anh dạy Hóa – như đang dạy về cuộc sống: biến đổi, nhưng không lạc mất bản chất.