Cách chữa rối loạn giọng nói tuổi dậy thì bằng bài tập luyện giọng

Theo ThS.BS Nguyễn Thị Hồng Nhung, Khoa Tai Mũi Họng, BV Bạch Mai, rối loạn giọng tuổi dậy thì là tình trạng giọng nói trẻ em vẫn tồn tại sau khi đã dậy thì đầy đủ và thanh quản đã phát triển hoàn toàn.

Rối loạn giọng tuổi dậy thì là bệnh lý rối loạn về chuyển đổi cao độ của giọng nói từ cao xuống trầm xảy ra ở độ tuổi dậy thì. Hậu quả là sau đó, trẻ nam vẫn có giọng cao, thanh mảnh, giọng yếu kèm theo giọng thở - mà trong dân gian hay được gọi là giọng ái nam ái nữ.

Trẻ bị rối loạn giọng tuổi dậy thì thường dẫn đến mặc cảm về tâm lý, cản trở giao tiếp xã hội, học tập, làm việc, từ đó làm giảm chất lượng cuộc sống.

Có nhiều nguyên nhân gây rối loạn giọng tuổi dậy thì, trong đó, nguyên nhân chủ yếu của bệnh lý này là do yếu tố tâm lý, tính cách trẻ gây ra. Chỉ có một tỷ lệ rất nhỏ liên quan đến bệnh lý nội tiết hay tổn thương tại dây thanh.

- Tâm lý: Trẻ nam đang nói giọng trẻ con mà chuyển đột ngột sang giọng trầm khiến nhiều em thấy ngại, cố "níu kéo" giọng cũ của mình, dẫn đến mất khả năng phát âm chính xác về cao độ.

- Tổn thương thực thể: rãnh dây thanh bẩm sinh, bệnh về nội tiết, sinh dục, thượng thận, tuyến yên, …

- Môi trường: trẻ nam sống trong gia đình có nhiều chị em gái hoặc thiếu hụt chất dinh dưỡng, hay viêm nhiễm đường hô hấp,… đến tuổi dậy thì cũng dễ bị rối loạn giọng.

Để chữa rối loạn giọng nói tuổi dậy thì, bác sĩ Hồng Nhung chỉ dẫn các biện pháp như sau:

- Tư vấn tâm lý: bệnh nhân được giải thích về cơ chế phát âm và bệnh lý của mình, cách điều trị và tiên lượng.

- Bài tập luyện giọng: mỗi đợt tập bắt đầu bằng một buổi 45 phút tại Khoa Tai Mũi Họng với tần suất 1 buổi/tuần. Sau đó, bệnh nhân tự tập ở nhà 2 lần/ngày, mỗi lần 30 phút. Số buổi tập thay đổi tuỳ theo mức độ rối loạn giọng và tiến triển điều trị của từng người bệnh. Sau 3 đợt tập, bệnh nhân sẽ được ghi âm đánh giá giọng nói; sau 5 đợt tập sẽ được ghi âm và nội soi hoạt nghiệm kiểm tra. Các bài tập gồm có:

+ Bài tập thư giãn: bài tập thở, tập ngáp, massage cơ vùng cổ,…

+ Bài tập cộng hưởng: humming hạ thấp âm vực, rung môi,...

+ Kỹ thuật phát âm “boom” khi nuốt.

+ Kỹ thuật ấn sụn giáp kết hợp ho, đằng hắng.

+ Hạ thấp thanh quản kết hợp phát âm nguyên âm.

+ Phản hồi nghe nhìn,…

Bệnh nhân được phát hiện bệnh sớm, điều trị bằng luyện giọng kết hợp tư vấn tâm lý tỷ lệ thành công cao gần 95%. Một số ít bệnh nhân không đáp ứng với luyện giọng và điều trị tâm lý có thể xét phẫu thuật chỉnh hình dây thanh.

Bác sĩ Nhung cũng khuyến cáo, rối loạn giọng tuổi dậy thì ảnh hưởng nhiều đến tâm lý của trẻ, giảm chất lượng cuộc sống, giao tiếp, học tập và làm việc. Vì vậy, khi nghi ngờ trẻ có rối loạn giọng tuổi dậy thì, phụ huynh nên sớm cho trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng.

Điều trị rối loạn giọng tuổi dậy thì chủ yếu là tư vấn tâm lý kết hợp các bài tập luyện giọng. Khả năng thành công phụ thuộc vào việc chẩn đoán đúng, sớm (tốt nhất là trước 20 tuổi), tư vấn và hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa đối với từng trường hợp cụ thể cũng như sự tuân thủ của bệnh nhân.