Bổ sung carotenoid có giúp chống ung thư không?

Carotenoid được biết đến là một hoạt chất mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như sáng mắt, làm đẹp da, tốt cho tim mạch… Vậy cùng tìm hiểu xem việc bổ sung carotenoid có giúp chống lại ung thư không qua bài viết này nhé!

1 Carotenoid là gì?

Carotenoid là sắc tố hữu cơ được tìm thấy trong nhiều loại thực vật, nấm và tảo biển. Những sắc tố này tạo ra màu vàng tươi, đỏ và cam ở thực vật, rau và trái cây đồng thời tham gia vào quá trình quang hợp để tạo năng lượng cho hoạt động sống.

Trong cơ thể con người, carotenoid thường được biết đến là một hoạt chất chống oxy hóa. Carotenoid bao gồm nhiều loại khác nhau như:

• Alpha carotene
• Beta carotene.
• Lutein.
• Zeaxanthin.
• Lycopene.

Một số chúng khi vào cơ thể sẽ được biến đổi thành vitamin A và tham gia vào các hoạt động sống khác nhau. Chẳng hạn như tăng cường miễn dịch, sáng mắt, cải thiện sức khỏe tim mạch và đặc biệt ngăn ngừa tế bào ung thư.

Carotenoid là sắc tố tạo nên màu sắc cho nhiều loại thực vật

2 Vai trò của carotenoid trong phòng chống ung thư

Carotenoid hoạt động như các hoạt chất chống oxy hóa giúp loại bỏ các gốc tự do. Nhờ đó, ngăn ngừa tình trạng đột biến gen, thay đổi tính chất của protein và bảo vệ màng tế bào. Điều này giúp ích đáng kể cho việc phòng ngừa nhiều bệnh lý ung thư như:

• Ung thư phổi: beta carotene khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành vitamin A. Đặc biệt, theo nghiên cứu tổng hợp trên 6139 trường hợp cho thấy việc sử dụng rau và trái cây chứa nhiều beta caroten thường xuyên giúp làm giảm nguy cơ ung thư phổi.

• Ung thư tuyến tụy: vitamin A chuyển hóa từ beta carotene được chứng minh giúp kích hoạt thụ thể axit retinoic-gamma - đặc trưng cho việc gây chết ở các tế bào ung thư tuyến tụy và giúp ngăn ngừa bệnh hiệu quả.

• Ung thư tuyến tiền liệt: lycopene là một loại carotenoid có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh lý ung thư này lên đến 9% so với bình thường. Lycopene giúp phòng ngừa ung thư thông qua việc ức chế sự nhân đôi và phát triển của các tế bào đột biến.

• Ung thư thận: các nghiên cứu trên chuột cho thấy, việc sử dụng từ 0,1 - 200mg lycopene trong 18 tháng có thể giúp giảm nguy cơ ung thư biểu mô tế bào thận (RCC) từ 94% xuống còn 65%.

• Ung thư vú: một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, những phụ nữ có nồng độ carotenoids trong máu cao sẽ giúp giảm nguy cơ ung thư vú loại âm tính với thụ thể estrogen (khó điều trị hơn thể bệnh thông thường) lên đến 59%.
   
  Các tính chống ung thư của lycopene được hiểu qua khả năng ức chế đường truyền tín hiệu NF-κB, bắt đầu từ giai đoạn sớm của hoạt động kinase IKK trong tế bào chất, dẫn đến giảm sự điều hòa gen phản ứng với NF-κB. Những tác động này đã được quan sát ở nồng độ lycopene phù hợp và có thể đạt được trong cơ thể.

• Ung thư đại tràng và ung thư trực tràng: việc sử dụng nhiều thực phẩm chứa lycopene và các carotenoid khác có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh lý này. Đặc biệt, nồng độ 2micromol lycopene hoặc cao hơn có thể giúp giảm tăng sinh các tế bào ung thư đường tiêu hóa.

Bổ sung carotenoid có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư phổi

3 Hướng dẫn cách dùng carotenoid trong phòng ngừa ung thư

Carotenoid được chứng minh giúp ngăn ngừa nhiều bệnh lý ung thư khác nhau. Vì thế bạn có thể bổ sung hoạt chất này hàng ngày thông qua nhiều cách như:

• Ăn nhiều thực phẩm giàu carotenoid: cà rốt, cà chua, xoài, cam, dưa lưới, ớt chuông… Tuy nhiên, bạn cần chế biến các thực phẩm này với chất béo để tăng cường khả năng hấp thu qua đường tiêu hóa.
• Bổ sung từ 9–21mg lycopen mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.

• Chúng ta không nên bổ sung quá liều beta caroten và vitamin A mỗi ngày để tránh gây độc. Liều lượng an toàn của beta caroten tương đương là khoảng 10mg trong một ngày. Còn vitamin A là 900mcg cho nam và 700mcg cho nữ.

Bạn nên bổ sung carotenoid thông qua các thực phẩm hàng ngày

4 Lưu ý khi sử dụng Carotenoid

Để có thể sử dụng carotenoid an toàn và hiệu quả trong việc phòng ngừa ung thư, bạn nên lưu ý một số điểm sau:

• Các hoạt chất carotenoid tan nhiều trong dầu vì thế nên uống chúng trong hoặc ngay sau bữa ăn.
• Người hút thuốc cũng như người đã từng hút, nên tránh sử dụng chất bổ sung chứa beta-carotene và vitamin tổng hợp hơn 100% giá trị vitamin A hàng ngày, bao gồm retinol và beta-carotene.
• Việc sử dụng carotenoid liều cao trong thời gian dài có thể làm tăng nồng độ caroten trong máu dẫn đến bệnh vàng da.
• Một số tác dụng phụ có thể gặp khi dùng carotenoid như: chảy máu kéo dài, bầm tím, đau mỏi các khớp, chóng mặt hoặc tiêu chảy… Khi đó, bạn nên đến gặp bác sĩ sớm để được điều trị kịp thời.
• Liều lượng cao chất chống oxy hóa trong dạng bổ sung có thể ảnh hưởng đến việc hấp thụ chất dinh dưỡng khác và gây tác động tiêu cực đối với hệ thống miễn dịch tự nhiên của cơ thể.

Vì những lý do trên, các chuyên gia y tế thường khuyên mọi người ưu tiên lựa chọn chế độ ăn giàu trái cây, rau quả giàu chất chống oxy hóa và dinh dưỡng hơn là sử dụng bổ sung beta carotene để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Người hút thuốc lá không nên bổ sung carotenoid để tránh tác dụng không mong muốn

Xem thêm:

• 9 dấu hiệu ung thư phổi giai đoạn đầu tuyệt đối đừng bỏ qua!
• Chế độ ăn uống cho người mắc bệnh ung thư vú

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu được vai trò của carotenoid đối với việc ngăn ngừa nhiều loại ung thư phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, trước khi quyết định bổ sung carotenoid nhằm phòng ngừa bệnh, bạn nên tham khảo trước ý kiến của các chuyên gia để đảm bảo an toàn nhé!