Bị cảm lạnh có nên xông không? Các lợi ích và lưu ý khi xông

Khi bị cảm lạnh, phương pháp xông hơi thường được lựa chọn để giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách xông đúng và an toàn để đạt hiệu quả tốt nhất. Hãy cùng tìm hiểu bị cảm lạnh có nên xông không, những lợi ích và lưu ý quan trọng khi xông hơi trong bài viết dưới đây nhé.

1 Cơ chế hoạt động của xông hơi trị cảm lạnh

Nguyên lý hoạt động của liệu pháp xông hơi giúp giảm triệu chứng cảm lạnh nhờ hơi ấm và độ ẩm. Khi hít hơi nước, hơi ấm đi vào khoang mũi, cổ họng và phổi, giúp giãn nở mạch máu. Điều này làm tăng lưu lượng máu và tế bào bạch cầu đến khu vực bị viêm, hỗ trợ chống nhiễm trùng.

Đồng thời, độ ẩm từ hơi nước giúp làm ẩm màng nhầy trong đường hô hấp, làm tăng khả năng loại bỏ vi khuẩn và virus. Hơi nước còn giúp làm loãng dịch nhầy, giảm nghẹt mũi và giúp việc hô hấp trở nên dễ dàng hơn. 

Ngoài ra, hơi nước ấm còn có tác dụng làm dịu các mô ở cổ họng bị kích thích, hỗ trợ dẫn lưu xoang. Từ đó, giúp giảm tình trạng viêm cũng như cảm giác khó chịu liên quan đến tình trạng tắc nghẽn xoang.

Mặc dù xông hơi giúp giảm triệu chứng cảm lạnh nhưng không thể chữa khỏi bệnh. Cảm lạnh thường do virus gây ra và xông hơi chỉ đóng vai trò hỗ trợ giúp cơ thể phục hồi tốt hơn. Vì thế, khi kết hợp liệu pháp xông hơi để điều trị các triệu chứng cảm lạnh, bạn cần tuân theo các hướng dẫn, biện pháp phòng ngừa để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả cao.

Xông hơi giúp giảm triệu chứng cảm lạnh nhờ hơi ấm và độ ẩm

2 Lợi ích của xông hơi khi bị cảm lạnh

Xông hơi khi bị cảm lạnh mang lại nhiều lợi ích giúp giảm khó chịu và hỗ trợ quá trình hồi phục như:

• Giảm nghẹt mũi: Hơi nước giúp làm loãng chất nhầy và đờm, giúp hô hấp dễ dàng hơn.
• Làm dịu cơn đau họng: Độ ẩm từ hơi nước giúp giảm viêm, làm dịu cơn đau và kích ứng ở cổ họng.
• Cải thiện dẫn lưu xoang: Hơi nước làm loãng chất nhầy, giúp xoang dẫn lưu tốt hơn, giảm áp lực và đau vùng xoang.
• Tăng cường lưu thông máu: Hơi ấm từ nước làm giãn mạch máu trong đường mũi, cải thiện lưu lượng máu và hỗ trợ quá trình chữa lành tự nhiên của cơ thể.
• Hỗ trợ hệ miễn dịch: Lưu thông máu tốt hơn giúp tế bào bạch cầu đến khoang mũi nhiều hơn, hỗ trợ chống lại nhiễm trùng.

Hơi nước khi xông hơi giúp làm loãng chất nhầy và đờm, giúp hô hấp dễ dàng hơn

3 Hướng dẫn xông hơi đúng cách để trị cảm lạnh

Xông hơi đúng cách là một trong những bước quan trọng giúp triệu chứng cảm lạnh cải thiện, mang lại hiệu quả mà vẫn đảm bảo an toàn. Các bước thực hiện chi tiết như sau:

Chuẩn bị:

• Một bát chịu nhiệt, một chiếc khăn lớn và nước sôi.
• Có thể thêm tinh dầu như khuynh diệp hoặc bạc hà để tăng hiệu quả.

Các bước thực hiện:

• Đổ nước vào ấm và đun sôi. Rót nước sôi vào bát chịu nhiệt, nếu dùng tinh dầu thì thêm vài giọt.
• Đặt bát nước trên mặt phẳng ổn định và ngồi xuống. Cúi mặt cách nước khoảng 25 - 30 cm để tránh bị bỏng.
• Dùng khăn trùm phủ lên đầu và bát để giữ hơi nước không thoát ra ngoài.
• Hít thở sâu bằng mũi trong 15 - 20 phút. Nếu thấy chóng mặt hoặc khó chịu, hãy dừng việc xông hơi ngay lập tức.
• Trong quá trình thực hiện, bạn có thể tạm nghỉ khi cần nhưng tránh mở khăn quá lâu để không làm hơi nước thoát đi.
• Sau 15 - 20 phút, tháo khăn, đặt bát sang một bên và ngồi yên vài phút trước khi đứng dậy để cơ thể thích nghi.

Lưu ý: Hơi nước có thể gây bỏng nghiêm trọng, do đó khi thực hiện cần cẩn thận, không nên vội vàng. Trẻ em chỉ nên xông hơi dưới sự giám sát của người lớn và dừng ngay nếu cảm thấy khó chịu.

Xông hơi đúng cách là một trong những bước quan trọng giúp triệu chứng cảm lạnh cải thiện

4 Những công cụ hỗ trợ xông hơi trị cảm lạnh

Để tăng hiệu quả của liệu pháp xông hơi trong điều trị cảm lạnh, bạn có thể sử dụng các công cụ hỗ trợ như:

• Máy xông hơi: Đây là thiết bị giúp xông hơi dễ dàng, an toàn và tiện lợi hơn so với phương pháp truyền thống dùng bát và khăn.
• Tinh dầu: Các loại tinh dầu như khuynh diệp, bạc hà, hoa oải hương,... có đặc tính chống viêm, làm dịu, giúp tăng hiệu quả xông hơi.
• Máy tạo độ ẩm: Duy trì độ ẩm trong không gian sống, đặc biệt vào mùa đông khô hanh mang lại lợi ích tương tự như hít hơi nước. Tuy nhiên, bạn cần vệ sinh thường xuyên để tránh nấm mốc.

Máy xông hơi là thiết bị giúp xông dễ dàng, an toàn và tiện lợi hơn

5 Tác dụng phụ khi xông hơi để điều trị cảm lạnh

Mặc dù xông hơi thường an toàn nhưng vẫn có nguy cơ bỏng nếu vô tình làm đổ nước sôi, đặc biệt khi không sử dụng thiết bị chuyên dụng. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dễ bị bỏng hơn, vì vậy cha mẹ nên hạn chế áp dụng phương pháp này cho trẻ. 

Để đảm bảo an toàn, hãy đặt bát nước trên bề mặt chắc chắn, nhắm mắt khi hít hơi nước và giữ trẻ nhỏ hoặc vật nuôi tránh xa khu vực xông hơi. Bạn có thể sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc máy xông hơi giảm nguy cơ bỏng. Tuy nhiên, cần vệ sinh bộ lọc thường xuyên để tránh vi khuẩn hoặc virus tích tụ.

Xông hơi thường an toàn nhưng vẫn có nguy cơ gây bỏng

6 Ai không nên xông để trị cảm lạnh?

Một số trường hợp không nên xông hơi khi bị cảm lạnh gồm:

• Bệnh hô hấp: Người mắc hen suyễn hoặc bệnh hô hấp mãn tính nên tham khảo ý kiến bác sĩ vì hơi nước có thể làm triệu chứng bệnh trở nên trầm trọng hơn.
• Da nhạy cảm: Những ai có làn da nhạy cảm, đặc biệt là da mặt, cần thận trọng vì hơi nước có thể gây kích ứng hoặc làm tình trạng da xấu đi.
• Dị ứng: Tránh sử dụng tinh dầu hoặc thành phần bổ sung nếu bạn bị dị ứng với chúng.
• Bệnh tim mạch: Người mắc bệnh tim nên tham khảo ý kiến bác sĩ vì nhiệt từ hơi nước có thể gây áp lực lên hệ tim mạch.

Người mắc hen suyễn hoặc bệnh hô hấp mãn tính nên cân nhắc khi xông hơi

7 Những lưu ý khi xông hơi trị cảm lạnh

Để tận dụng tối đa lợi ích của xông hơi mà vẫn đảm bảo an toàn, bạn cần lưu ý:

• Giữ khoảng cách mặt an toàn, cách nguồn hơi nước ít nhất 25cm để tránh bị bỏng.
• Giới hạn thời gian xông hơi trong 15-20 phút để tránh tiếp xúc quá lâu với nhiệt.
• Luôn có người lớn giám sát khi trẻ em thực hiện xông hơi.
• Cẩn thận với nước nóng: Tránh làm đổ nước sôi để giảm nguy cơ bỏng.
• Nếu cảm thấy khó chịu, chóng mặt hoặc khó thở, hãy dừng việc xông hơi ngay lập tức.

Khi xông, giữ khoảng cách mặt cách nguồn hơi nước ít nhất 25cm để tránh bị bỏng

8 Các câu hỏi thường gặp 

Nên xông bao lâu một lần khi bị cảm lạnh?

Bạn có thể xông hơi khoảng một đến hai lần mỗi ngày khi cảm lạnh. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, hãy tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.

Bạn có thể xông hơi khoảng một đến hai lần mỗi ngày khi cảm lạnh

Có thể thêm tinh dầu vào nước để xông không?

Việc sử dụng tinh dầu có thể giúp tăng hiệu quả của liệu pháp xông hơi, cải thiện triệu chứng cảm lạnh. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn phải lựa chọn tinh dầu phù hợp, tránh những loại có thể gây dị ứng cho cơ thể.

Phải lựa chọn tinh dầu phù hợp, tránh những loại có thể gây dị ứng

Xông có an toàn cho trẻ em không?

Biện pháp xông hơi có thể an toàn cho trẻ em nếu được thực hiện đúng cách. Tuy nhiên, trẻ nhỏ dễ bị bỏng do hơi nước nóng nên cần duy trì khoảng cách an toàn, kiểm soát nhiệt độ phù hợp và thực hiện xông hơi dưới sự giám sát chặt chẽ của người lớn.

Biện pháp xông hơi có thể an toàn cho trẻ em nếu được thực hiện đúng cách

Xem thêm:

• Cảm lạnh và cảm cúm khác nhau như thế nào?
• Trẻ bị cảm lạnh phải làm sao? 6 cách điều trị cảm lạnh cho trẻ
• Bị cảm lạnh nên uống gì và không nên uống gì để mau khỏi?

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin về các lợi ích và lưu ý khi xông hơi cải thiện cảm lạnh. Hãy chia sẻ bài viết này đến mọi người nếu bạn thấy hữu ích nhé!