Bệnh gai đen: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

Gai đen là dấu hiệu có thể gặp ở người béo phì, người mắc đái tháo đường hoặc người mắc các bệnh lý ác tính. Cùng tìm hiểu các đặc điểm cơ bản về bệnh gai đen qua bài viết dưới đây nhé!

1 Bệnh gai đen là gì?

Bệnh gai đen (Acanthosis nigricans) là một rối loạn sắc tố trên da. Bệnh này có đặc điểm tăng sắc tố và sừng hóa (dày hơn) tại các nếp gấp da ở cổ, nách, háng và dưới ngực.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, những người béo phì thường có nguy cơ mắc bệnh gai đen cao hơn so với các đối tượng khác.

Bệnh gai đen cũng có thể là dấu hiệu chỉ điểm một số bệnh lý, trong đó thường gặp nhất là đái tháo đường. Bệnh hay gặp ở người dưới 40 tuổi và thường sẽ biến mất khi điều trị bệnh lý nguyên nhân.

Bệnh gai đen thường xuất hiện ở các nếp gấp vùng cổ hay nách

2 Nguyên nhân gây bệnh gai đen

Một số nguyên nhân dưới dây có thể dẫn đến tình trạng gai đen:

• Đề kháng insulin: Đây là nguyên nhân hay gặp nhất. Khi các tế bào trong cơ thể không thể sử dụng insulin để đưa đường vào máu, các tế bào sừng ở da sẽ sản sinh nhiều hơn.
• Rối loạn nội tiết: Thay đổi nội tiết tố do mắc u nang buồng trứng, suy giáp, rối loạn tuyến yên, rối loạn tuyến thượng thận là một trong những yếu tố gây nên bệnh gai đen.
• Ung thư: Ung thư biểu mô tuyến dạ dày, ung thư đường tiêu hóa, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư gan là các bệnh lý ác tính có biểu hiện bệnh gai đen.
• Một số loại thuốc và chất bổ sung: Các chất làm thay đổi lượng insulin trong máu như thuốc tiêm insulin, axit nicotinic, thuốc tránh thai, corticoid toàn thân, các liệu pháp hormone gây ra bệnh gai đen.

Bên cạnh những nguyên nhân kể trên, cũng có một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc phải tình trạng này, chẳng hạn như:

• Béo phì.
• Tiền sử gia đình đã từng bị gai đen, béo phì hoặc đái tháo đường type 2.

Kháng insulin là nguyên nhân hay gặp nhất gây nên bệnh gai đen

3 Dấu hiệu của bệnh gai đen

Các dấu hiệu của bệnh gai đen biểu hiện chủ yếu trên da với các đặc điểm như:

• Thường xuất hiện ở các vùng nếp gấp trên cơ thể như nách, gáy, bẹn, khuỷu tay, đầu gối.
• Vùng da bị bệnh dày lên, sậm màu hơn, có thể chuyển sang màu đen.
• Khi sờ vào vùng da này ban đầu rất mềm mượt, về sau tiến triển dày hơn.
• Vùng da gai đen có thể gây ngứa và có mùi khó chịu.

Ở trẻ em, tình trạng gai đen thường xuất hiện nhiều nhất ở vùng cổ phía sau. Một số trường hợp hiếm gặp hơn, gai đen có thể xảy ra trên màng nhầy của mũi, khoang miệng, thực quản hoặc thanh quản. Đôi khi núm vú của phụ nữ cũng có thể gặp phải tình trạng này.

Ngoài các đặc điểm trên da, bệnh có thể sẽ đi kèm với các triệu chứng khác do bệnh lý nguyên nhân gây nên.

Vùng da gai đen có thể chuyển sang màu đen kèm theo mùi khó chịu

4 Bệnh gai đen có nguy hiểm không?

Biến chứng của bệnh gai đen phụ thuộc nguyên nhân gây ra bệnh. Tuy nhiên trong một số trường hợp những vùng da này có thể gây nên một số đặc điểm như:

• Vùng da tổn thương có xu hướng lan rộng gây mất thẩm mỹ, làm người bệnh cảm thấy tự ti, có thể dẫn đến lo lắng và stress.
• Khi lan rộng có thể tạo nên nhiều vùng da dày sừng ở các vị trí như mặt, mắt, môi.
• Xuất hiện nốt ban trên da, tăng sừng hóa ở móng tay, có thể gây ra các bệnh liên quan đến bạch cầu.

Khi nguyên nhân gây ra tình trạng gai đen là do các bệnh như đái tháo đường, ung thư người bệnh cần lưu ý những biến chứng nguy hiểm có thể xuất hiện trên thận, mắt và nhiều cơ quan khác.

Bệnh gai đen ảnh hưởng đến thẩm mỹ gây ra tâm trạng lo lắng, trầm cảm

5 Cách chẩn đoán Bệnh gai đen

Bệnh gai đen sẽ được các bác sĩ chẩn đoán dựa vào lâm sàng khi quan sát da của bệnh nhân. Trong trường hợp khó nhận biết có thể tiến hành sinh thiết da (lấy mẫu da và soi cấu trúc dưới kính hiển vi).

Sau khi đã xác định tình trạng gai đen, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm tiếp theo để tìm nguyên nhân tương ứng. Ở bước này, tầm soát các bệnh lý gây gai đen là quan trọng nhất. ,

Chẩn đoán có phải bệnh gai đen hay không chủ yếu dựa vào lâm sàng

6 Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Khi phát hiện những vùng da (đặc biệt là vùng da ở nếp gấp) thay đổi sắc tố và dày lên, bạn cần đến các cơ sở chuyên khoa để được thăm khám và điều trị.

Trong trường hợp bạn cảm thấy ngứa kèm theo những thay đổi rất nhỏ trên da, người bệnh cũng nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn.

Khi có thay đổi sắc tố trên da nên đến gặp bác sĩ

Nơi khám chữa Bệnh gai đen

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Da liễu, Nội tiết. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Da liễu TP HCM, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Gia An 115.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Da liễu Trung ương, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Thanh Nhàn.

Đến các bệnh viện chuyên khoa Da liễu uy tín để được thăm khám và điều trị

7 Cách chữa trị bệnh gai đen

Điều trị tình trạng cơ bản của bệnh

Tùy vào từng nguyên nhân tình trạng gai đen gây ra mà bác sĩ sẽ chỉ định cách điều trị phù hợp. Một trong những can thiệp hay được dùng là:

Phẫu thuật:

• Nguyên nhân béo phì: sử dụng phẫu thuật để thu nhỏ dạ dày với bệnh nhân có tình trạng cân nặng không kiểm soát và không thể giảm cân được.
• Nguyên nhân ung thư: phẫu thuật là phương pháp lý tưởng giúp loại bỏ khối u.
• Giảm cân: nếu nguyên nhân do thừa cân, béo phì có thể áp dụng các biện pháp giảm cân từ từ nhằm hạn chế tình trạng gai đen.
• Kiểm soát đường huyết ổn định ở bệnh nhân đái tháo đường.
• Ngừng thuốc hoặc các chất bổ sung: nếu nguyên nhân gây ra là do sử dụng thuốc, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để ngừng dùng thuốc hoặc đổi sang loại thuốc khác.

Giảm cân là một phương pháp điều trị bệnh gai đen

Điều trị vấn đề thẩm mỹ của bệnh

• Tại chỗ: sử dụng kem kê đơn, thuốc bôi để làm sáng da. Ngoài ra, có thể sử dụng retinol (dẫn xuất của vitamin A) tăng cường sản xuất collagen giúp nhanh hình thành da mới. 
• Đường uống: có thể sử dụng tazarotene và tretinoin (retinol liều lượng cao cần kê đơn) để giúp làm sạch da và tái tạo da mới hiệu quả.
• Mặt nạ hóa học: đây là phương pháp sử dụng hóa chất bôi lên da nhằm loại bỏ lớp da cũ, kích thích da sản sinh ra tế bào da mới. Tuy nhiên, sau khi thực hiện phương pháp này, da sẽ rất yếu và cần vài tuần để hồi phục.
• Laser: phương pháp này dùng để cải thiện sắc tố da, có thể thực hiện ngoại trú và không cần dùng thêm các thuốc để hỗ trợ điều trị thẩm mỹ khác.

Sử dụng laser để loại bỏ vùng da tổn thương

8 Các biện pháp phòng ngừa bệnh gai đen

Hiện nay, chưa có biện pháp đặc hiệu để phòng ngừa bệnh gai đen. Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau nhằm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nguyên nhân gây gai đen như:

• Giữ cân nặng phù hợp với tiêu chuẩn, không để xảy ra tình trạng thừa cân béo phì (BMI từ 18,5 đến 22 kg/m²).
• Tăng cường luyện tập thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe, đốt cháy mỡ thừa.
• Ăn nhiều rau xanh, hoa quả nhằm cung cấp các chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất
• để giảm thiểu nguy cơ ung thư.
• Theo dõi các tác dụng phụ khi sử dụng các thuốc hỗ trợ tăng cường hormone.
• Điều trị tích cực các bệnh lý béo phì, đái tháo đường, ung thư.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ một năm 1 - 2 lần.

Tăng cường luyện tập thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe

Xem thêm

• Viêm da cơ địa và cách điều trị hiệu quả
• Viêm da tiếp xúc: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách phòng ngừa và điều trị
• Hôi nách là gì? Nguyên nhân và cách trị hôi nách tại nhà

Bệnh gai đen là dấu hiệu chỉ báo cho nhiều các bệnh lý khác. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các thông tin về bệnh gai đen. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!