Thật không thể ngờ những đồ ăn, thức uống quen thuộc dưới đây lại là thực phẩm “cực độc” cho gan cần phải tránh xa để tránh rước họa vào thân.
ThS.BS Nguyễn Đình Phú, Phó chủ nhiệm khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho hay, các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ, ung thư gan… của người Việt ngày càng tăng lên một phần là hệ quả của nhiễm virus, nhưng cũng có một phần không nhỏ có liên quan đến chế độ ăn uống hàng ngày.
Đặc biệt, nhiều người Việt có sở thích ăn những thực phẩm dưới đây mà không biết rằng, đây là những thực phẩm gây hại cho gan, những người mắc bệnh gan cần tránh xa những thực phẩm này.
Gừng: Mặc dù gừng là loại thảo dược tốt cho sức khỏe, nhưng với người bị bệnh gan gừng không tốt chút nào. Bởi trong củ gừng có chứa nhiều volatile, khi biến chất sinh ra chất safrole gây lên biến tính xấu, không tốt đối với những người bệnh gan, đặc biệt là viêm gan. Nó làm hoại tử tế bào gan và gây ảnh hưởng cho gan dẫn đến chứng gan nặng bị bất bình thường, làm cho bệnh viêm gan ngày càng trở nên xấu đi.
Tỏi: Củ tỏi cũng là vị thuốc tốt cho sức khỏe, nhưng với người bị bệnh gan tỏi lại là thực phẩm có hại cho sức khỏe. Bởi chất volatile trong tỏi làm ảnh hưởng và làm giảm số lượng hồng cầu và huyết sắc tố trong máu. Từ đó có thể dẫn tới hiện tượng thiếu máu và gây bất lợi cho những người mắc bệnh viêm gan.
Măng tươi: Trong măng tươi có hàm lượng cyanide rất cao, khoảng 230mg trong 1kg măng củ. Khi ăn phải măng có chứa nhiều cyanide, dưới tác động của các enzym đường tiêu hóa, cyanide biến thành axit cyanhydric (HCN), là một chất cực độc với cơ thể, gây hại cho gan.
Tôm: Trong tôm có hàm lượng cholesterol cao dẫn đến những ảnh hưởng không tốt đối với những người mắc bệnh gan và đặc biệt là những người bị bệnh viêm gan.
Thịt đỏ: Tiêu thụ quá mức các loại thịt đỏ có xu hướng khiến hàm lượng protein và chất béo cao, khiến gan có thể gặp khó khăn trong việc hấp thụ và chuyển hóa protein.
Đồ ăn nhanh: Các loại thức ăn nhanh đều không tốt cho gan vì hàm lượng đường fructose cao hay chất ngọt nhân tạo như Aspartame, Splenda NutraSweet, Equal..., nếu tiêu thụ quá nhiều có thể tạo ra phản ứng độc hại trong cơ thể, đặc biệt là gan vì gan phải làm việc trực tiếp để xử lý chúng) vì vậy gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho gan.
Rượu, bia: Đây là những loại thức uống có cồn hấp thụ trực tiếp vào máu chứ không cần phải thông qua quá trình tiêu hóa như các loại thức ăn khác. Chính vì vậy, uống càng nhiều rượu càng khiến gan phải lọc thải nhiều hơn, gây bất lợi cho gan, thậm chí là hủy hoại gan.
Muối ăn: Thói quen ăn mặn, ăn những món được chế biến quá nhiều muối như dưa muối, cà muối, cá muối, thịt muối, mắm… làm tăng huyết áp và cũng có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ. Vậy nên cần tuyệt đối hạn chế các món ăn nhiều muối như thịt xông khói và xúc xích, các loại mắm, thực phẩm chế biến dạng muối.
Để bảo vệ lá gan khỏe mạnh, bác sĩ Phú khuyến cáo:
- Nên ăn các loại thực phẩm chứa đạm quý như: thịt cá, trứng, sữa...,và vitamin như hoa quả tươi, sữa chua...
- Giảm tối thiểu các thức ăn có mỡ, kể cả các món xào, rán
- Kiêng tuyệt đối rượu, bia và các chất kích thích
- Bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm.
- Khi chế biến thực phẩm cần nấu kỹ, dễ ăn và dễ tiêu hóa, ăn nhiều bữa trong ngày, hạn chế các thực phẩm quá bổ dưỡng, nên ăn ít thịt.
- Các thực phẩm chính thích hợp với bệnh nhân viêm gan virus là bột mì, gạo tẻ, đậu tương, đậu đen, đậu xanh,… nhằm duy trì năng lượng cần thiết (cách chế biến có thể làm nấu nhừ, hoặc xay nhuyễn…).
- Cần bổ sung các loại vitamin bằng các loại rau, quả giàu vitamin trong các bữa ăn như: bầu, bí, cà chua, bắp cải, cam, quýt, táo...
- Tập luyện thể dục hàng ngày
- Không nên ăn các loại thức ăn có nhiều dầu, mỡ, các món ăn chiên rán và các loại hạt nhiều chất béo như lạc, vừng... các thực phẩm này gây trở ngại đến quá trình chuyển hóa chất béo, làm tích mỡ trong gan.
- Hạn chế ăn các món cay dễ kích thích như ớt, hồ tiêu, bột cải, tỏi, gừng…
- Uống đủ nước, khoảng 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày.