Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ung thư là thuật ngữ chỉ nhóm bệnh lớn, có thể ảnh hưởng xấu đến bất kỳ bộ phận nào của cơ thể.
Ung thư nghĩa là có các tế bào phát triển bất thường, vượt ra ngoài ranh giới của chúng, xâm lấn các bộ phận liền kề khác của cơ thể và lan sang các cơ quan khác, quá trình sau này được gọi là di căn. Di căn là nguyên nhân chính gây tử vong do ung thư.
Theo WHO, có 6 kiểu người dễ có nguy cơ ung thư nhất.
1. Người có yếu tố di truyền hoặc tiếp xúc với các tác nhân ung thư
Ung thư không có tính truyền nhiễm, tuy nhiên nó là căn bệnh có thể di truyền. Tuy không tuyệt đối, nhưng nếu một người thân gần gũi như bố mẹ, anh em ruột mắc loại ung thư này thì khả năng người còn lại cũng có thể mắc bệnh.
Có 5 loại ung thư dễ di truyền nhất, đó là ung thư vú, ung thư dạ dày, ung thư ruột, ung thư gan và ung thư vòm họng.
Ngoài ra, những người tiếp xúc nhiều với các tác nhân sau cũng có nguy cơ ung thư cao:
- Chất gây ung thư vật lý, ví dụ như tia cực tím, bức xạ ion hóa.
- Chất gây ung thư hóa học, ví dụ như amiăng, các thành phần của khói thuốc lá, aflatoxin, asen...
- Chất gây ung thư sinh học, ví dụ như nhiễm trùng từ một số loại vi rút, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng.
2. Người thường xuyên hút thuốc lá
Thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ung thư, hút thuốc lá làm suy yếu chức năng phổi khiến cơ thể khó chống lại vi rút corona và các bệnh khác.
Hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm như bệnh tim mạch, bệnh hô hấp và đái tháo đường...
3. Người hay uống rượu bia
Đồ uống chứa cồn làm tăng nguy cơ ung thư khoang miệng, hầu họng, thanh quản, thực quản, gan và ung thư vú.
Trong đó, rượu là đồ có nguy cơ cao nhất, nếu các loại ung thư đều gây ra do lượng tiêu thụ rượu quá lớn thì có nhiều trường hợp mắc ung thư vú chỉ vì thói quen uống một ly rượu mỗi ngày.
4. Người có chế độ ăn không lành mạnh
Chế độ ăn là một trong những yếu tố gây ung thư. Ví dụ như đồ uống có cồn, thực phẩm chứa aflatoxin, cá muối kiểu Trung Quốc, thịt được bảo quản, thực phẩm bảo quản bằng muối, đồ uống và thực phẩm nóng... là những thực phẩm mà tổ chức này khuyến cáo người dân nên hạn chế sử dụng.
5. Người lười vận động
Hoạt động thể chất đóng vai trò quan trọng trong việc giữ sức khỏe con người, rất tốt cho xương và cơ bắp, tim và phổi. Ngăn ngừa bệnh béo phì, bệnh tim, ung thư và tiểu đường.
6. Người mắc một số bệnh nhiễm trùng mãn tính
Những người có bệnh nhiễm trùng mãn tính sẽ dễ bị ung thư. Khoảng 15% trường hợp ung thư được chẩn đoán vào năm 2012 là do nhiễm chất gây ung thư, bao gồm Helicobacter pylori, Human papillomavirus (HPV), virus viêm gan B, virus viêm gan C và virus Epstein-Barr.
Virus viêm gan B và C và một số loại HPV làm tăng nguy cơ ung thư gan và ung thư cổ tử cung. Nhiễm HIV làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh ung thư như ung thư cổ tử cung.
Một số biện pháp ngăn ngừa ung thư
- Từ bỏ thói quen sử dụng thuốc lá.
- Tránh thừa cân, béo phì.
- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh với trái cây và rau.
- Hoạt động thể chất đầy đủ.
- Tránh sử dụng rượu.
- Phòng ngừa nhiễm trùng do viêm gan hoặc nhiễm trùng gây ung thư khác.
- Hạn chế tiếp xúc với khói gia đình.
- Tiêm vắc xin phòng chống virus HPV và virus viêm gan B.
- Kiểm soát các mối nguy nghề nghiệp; giảm tiếp xúc với bức xạ tia cực tím; giảm tiếp xúc với bức xạ ion hóa...
- Chủ động đi khám bệnh để được chẩn đoán và sàng lọc ung thư sớm.
Tin liên quan
