20 lời khuyên khoa học để học tập nhanh hơn, hiệu quả

168.

Daniel Wong (tác giả cuốn sách 'The Happy Student: 5 Steps to Academic Fulfillment and Success') đã nhận được học bổng toàn phần ở Đại học Duke, một trong những trường đại học hàng đầu thế giới.

Anh tốt nghiệp hai chuyên ngành năm 2011 tại đại học Duke với tấm bằng xuất sắc, điểm trung bình 3.98/4.0.

Trong sự nghiệp học tập, anh chưa bao giờ đạt điểm thấp hơn A ở các kỳ thi chuyên.

Đó là số giờ trong một tuần.

Nếu bạn là một học sinh, chắc hẳn bạn cảm thấy từng ấy là chưa đủ. Tôi hiểu… Bạn có quá nhiều bài tập phải làm, quá nhiêu môn phai học, quá nhiều bài kiểm tra phải ôn tập. Ngoài ra, bạn còn phải tham gia các hoạt động ngoại khóa hoặc là học thêm.

Chắc hẳn ai cũng muốn cân bằng cuộc sống.

Vậy sao bạn không chọn cách học tập thông minh hơn, đạt điểm cao, và cân bằng cuộc sống.

Mục đích của giáo dục không phải là điểm số. Nhưng biết phương pháp học cũng là một kĩ năng sống thiết yếu.

Sau đây là tổng hợp 20 lời khuyên tôi tổng hợp từ các tài liệu khoa học, các bài nghiên cứu để chia sẻ với các bạn.

1. Học cùng một kiến thức theo nhiều cách khác nhau

Nghiên cứu của Willis năm 2008 đã chỉ ra rằng, mỗi phương tiện khác nhau sẽ kích thích các phần khác nhau của não bộ.

Càng nhiều khu vực của não được kích hoạt, bạn sẽ càng hiểu hơn và nhớ thông tin tốt hơn.

Vì vậy, để học một bài cụ thể, bạn có thể:

- Xem lại vở

- Xem sách giáo khoa

- Xem video giảng bài

- Tìm kiếm các nguồn tài liệu khác trên mạng

- Lập sơ đồ tư duy

- Giảng lại cho ai đó những gì bạn học được

- Thực hành

Tất nhiên, bạn không thể làm hết những điều này một lúc ngay được. Nhưng mỗi lần ôn tập, bạn có thể sử dùng các phương pháp khác nhau – bằng cách đó, bạn sẽ học tập nhanh hơn.

2. Một ngày học nhiều môn khác nhau thay vì tập trung chỉ một hoặc hai môn học

Theo Rohrer (2012), học nhiều môn khác nhau mỗi ngày sẽ hiệu quả hơn học sâu vào chỉ một hoặc hai môn.

Ví dụ, nếu bạn đang ôn cho kiểm tra Toán, Lịch sử, Vật lý, Hóa học, thì mỗi ngày bạn nên học mỗi môn một chút.

Như vậy bạn sẽ học nhanh hơn là kiểu: thứ 2 chỉ học Toán và Lịch sử, thứ 3 chỉ học Vật lý, thứ 4 chỉ học Hóa học chẳng hạn.

Tại sao?

Vì nếu bạn học quá nhiều thông tin cùng một môn trong một ngày, bạn sẽ dễ nhầm lẫn giữa các kiến thức tương đồng hơn.

Cách học thông minh là phân bố thời gian học cho các môn. Bộ não sẽ có thêm thời gian để củng cố kiến thức cũ của một môn trước khi học kiến thức mới,

3. Ôn tập sau một khoảng thời gian nhất định, không nhồi nhét vào phút cuối

Hãy thử lịch trình ôn tập như sau để bạn không bị dồn quá nhiều kiến thức khi thi cuối đợt hay cuối kỳ:

- 1 ngày sau khi học bài mới

- 3 ngày sau lần ôn tập đầu tiên

- 7 ngày sau lần ôn tập thứ hai

- 21 ngày sau lần ôn tập thứ ba

- 30 ngày sau lần ôn tập thứ tư

- 45 ngày sau lần ôn tập thứ năm

- 60 ngày sau lần ôn tập thứ sáu

4. Ngồi ở hàng trên

Bất kể là chỗ ngồi tự chọn hay thầy cô chỉ định, nghiên cứu của Giles (1982) cho thấy thành tích học tập của học sinh bị ảnh hưởng bởi chỗ ngồi:

·        Hàng trước: 80%

·        Hàng giữa: 71,6%

·        Hàng dưới: 68,1%

Ngồi ở hàng trên, bạn sẽ nhìn bảng rõ hơn, nghe giảng rõ hơn và tập trung hơn.

5. Không làm nhiều việc cùng lúc

Làm nhiều việc cùng lúc (multitask) sẽ làm giảm hiệu suất làm việc.

Khi học bài, hãy cố gắng tắt thông báo điện thoại, thoát các tài khoản nhắn tin, tắt kết nối Internet nếu không cần thiết, tắt các trình duyệt hay chương trình không cần thiết nếu bắt buộc phải dùng máy tính, dọn dẹp bàn làm việc, bỏ bớt những đồ linh tinh.

6. Đơn giản hóa, tóm tắt, rút gọn thông tin

Áp dụng một số mẹo ghi nhớ như dùng các chữ cái đầu một từ và lập thành một cụm từ hay câu dễ nhớ.

Ví dụ, để học thứ tự tính từ bổ sung cho danh từ trong cụm danh từ tiếng Anh, thay vì nhớ một loạt các quy tắc, bạn chỉ cần nhớ cụm viết tắt ‘OSACOMP’, trong đó:

Opinion – tính từ chỉ quan điểm, sự đánh giá. Ví dụ: beautiful, wonderful, terrible…

Size – tính từ chỉ kích cỡ. Ví dụ: big, small, long, short, tall…

Age – tính từ chỉ độ tuổi. Ví dụ: old, young, old, new…

Color – tính từ chỉ màu sắc. Ví dụ: orange, yellow, light blue, dark brown ….

Origin – tính từ chỉ nguồn gốc, xuất xứ. Ví dụ: Japanese,American, British,Vietnamese…

Material – tính từ chỉ chất liệu . Ví dụ: stone, plastic, leather, steel, silk…

Purpose – tính từ chỉ mục đích, tác dụng.

7. Ghi chép bằng tay thay vì laptop

Bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn ở bài viết Cách ghi chép bài vở nhanh và thông minh nhất cho bất kỳ học sinh nào.

8. Ghi lại những điều bạn lo lắng, quan tâm

Mình sẽ làm bài tốt chứ?

Phải làm gì nếu mình quên định nghĩa, quên công thức?

Phải làm gì nếu bài kiểm tra khó hơn mình tưởng?

Có thể trước khi kiểm tra, bạn sẽ có những suy nghĩ này trong đầu.

Nếu không thể kiểm soát những lo lắng đó, cảm giác lo âu sẽ càng ảnh hưởng kết quả của bạn.

Giải pháp theo nghiên cứu của Đại học Chicago là, hãy viết hết những gì bạn lo lắng trong vòng 10 phút trước khi thi, bạn sẽ bớt căng thẳng và biểu hiện tốt hơn.

9. Thường xuyên tự kiểm tra

Khi ôn tập cho kỳ thi, hãy tự hỏi bản thân những khái niệm và công thức quan trọng và tự trả lời càng nhiều càng tốt.

10. Liên tưởng điều đang học với điều đã biết

Ví dụ, nếu bạn đang học về dòng điện, hãy liên tưởng đến dòng nước.

Hiệu điện thế tương đồng với áp lực của nước, còn dòng điện tương đồng với dòng nước, bin tương đồng với máy bơm, vân vân.

Ví dụ khác: Liên tưởng bạch cầu với những ‘người lính’ chiến đấu bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật tương tự ‘kẻ thù’.

Tìm hiểu thêm về phép liên tưởng qua bài viết 5 phương pháp học nhanh, nhớ lâu.

11. Đọc thành tiếng những thông tin quan trọng

Đọc thành tiếng giúp bạn nhớ nhanh hơn đọc thầm (MacLeod CM, 2010 & Ozubko JD, 2010).

Lý do là khi đọc thành tiếng, bạn vừa nhìn, vừa nghe. Còn khi đọc thầm, bạn chỉ nhìn.

12. Nghỉ giải lao thường xuyên

Sau khi học khoảng 40 phút, hãy nghỉ ngơi 5 đến 10 phút. Dùng đồng hồ bấm giờ để nhắc nhở bản thân khi nào nên nghỉ, và khi nào nên học tiếp.

13. Tự thưởng bản thân sau khi học xong

Trước khi học, hãy đặt mục tiêu tự thưởng cho bản thân khi học xong, bạn sẽ học tốt hơn (Adcock RA, 2006).

‘Phần thưởng’ có thể rất đơn giản như:

·        Đi dạo một vòng

·        Ăn nhẹ

·        Nghe nhạc

·        Thả lỏng

·        Tập thể thao

·        Chơi nhạc cụ

·        Tắm táp

14. Tập trung vào quá trình chứ không phải kết quả

Nhà tâm lý học Stanford Carol Dweck khuyên học sinh nên

·        Tập trung vào nỗ lực thay vì kết quả cuối cùng

·        Tập trung vào tiến bộ thay vì thành tích

·        Tin rằng chỉ cần chăm chỉ thì mình có thể tiến bộ

·        Chấp nhận thử thách

·        Thành công là khi bạn học được điều mới, chứ không phải là đạt điểm cao.

15. Uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày

Nghiên cứu cho tháy 75% mọi người đang thiết nước.

Thiếu nước sẽ không tốt cho bộ não.

Thậm chí nghiên cứu khoa học còn chỉ ra, thiếu nước sẽ làm chất xám teo lại.

Biện pháp đơn giản là hãy uống 8 ly nước mỗi ngày. Bất kể bạn đi đâu, nhớ mang theo một chai nước, và uống nước trước khi thấy khát.

Khi đi thi, nhớ mang theo nước và cách 40 phút uống một lần.

16. Tập luyện ba lần một tuần

Việc tập luyện giúp cải thiện trí nhớ và giảm căng thẳng. Hãy tập luyện ít nhất 3 lần một tuần, mỗi lầ 30 đến 45 phút.

17. Ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi đêm, đừng xuyên đêm

Xem thêm bài viết sau đây: 10 nguyên tắc giúp trở thành học sinh giỏi mà vẫn ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm.

18. Ăn quả việt quất

Việt quất giúp cải thiện cả trí nhớ ngắn hạn và dài hạn.

19. Ăn thịt gà và trứng gà

Nhóm nghiên cứu trường Đại học Boston đã tiến hành nghiên cứu trên 1400 người lớn hơn 10 năm và phát hiện người ăn nhiều choline ghi nhớ tốt hơn.

Choline có nhiều trong thịt gà và trứng gà. Lòng đỏ trứng gà chiếm tới 90% lượng choline trong trứng gà.

Với người ăn chay bạn có thể ăn: đậu lăng, hạt hướng dương, hạt bí, quả hạnh, cải bắp, súp lơ trắng, súp lơ xanh.

20. Ăn thực phẩm giàu axit béo omega-3

Axit béo omega-3 rất quan trọng cho chức năng não bộ và còn có tác dụng giảm căng thẳng, lo lắng. Các thực phẩm giàu axit béo omega-3 như: cá hồi, cá mòi, cá thu, hạt lanh, hạt bí ngô, quả óc chó.