18 lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ trong 6 tháng sơ sinh

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Hãy cùng tìm hiểu lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ qua bài viết sau đây nhé!

1 Giá trị trong thành phần của sữa mẹ

Sữa mẹ cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ bao gồm:

• Thành phần miễn dịch: Sữa non (sữa 5 ngày đầu sau khi sinh) chứa nhiều loại kháng thể tự nhiên như: IgG, IgA, IgM, IgD và IgE, tăng cường sức đề kháng cho trẻ, giúp bé chống lại nhiều bệnh tật. 
• Protein (chất đạm): Sữa mẹ chứa các loại protein cần thiết cho sự phát triển cơ bắp, hệ thần kinh và hệ miễn dịch của trẻ. Protein trong sữa mẹ dễ tiêu hóa và hấp thụ hơn so với các nguồn protein khác.
• Carbohydrate (tinh bột): Lactose là loại carbohydrate chính được tìm thấy trong sữa mẹ. Lactose hỗ trợ sự phát triển của lợi khuẩn, cải thiện quá trình hấp thu canxi, phốt pho và magie trong ruột non. Ngoài ra, đường lactose trong sữa mẹ cung cấp năng lượng cho sự phát triển của não bộ và thần kinh.
• Lipid (chất béo): Các loại axit béo trong sữa mẹ là nguồn cung cấp calo chính cho mọi hoạt động của trẻ, đồng thời hỗ trợ quá trình hấp thu các vitamin tan trong dầu, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì các cấu trúc thần kinh trong não, mắt. 
• Vitamin và khoáng chất: Sữa mẹ cung cấp rất nhiều loại vitamin và khoáng chất quan trọng đối với sức khỏe của trẻ sơ sinh như vitamin A, vitamin C, canxi, sắt và kẽm.

Sữa mẹ cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ

2 Lợi ích đối với trẻ khi được nuôi bằng sữa mẹ

Cung cấp nguồn dinh dưỡng hoàn hảo

Sữa mẹ không chỉ cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển toàn diện của trẻ, mà còn có sự thay đổi tỷ lệ hàm lượng dưỡng chất theo từng giai đoạn phát triển của trẻ:

• Thay đổi theo từng giai đoạn: Sữa non (5 ngày đầu sau khi sinh) chứa nhiều kháng thể và các yếu tố miễn dịch khác, bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nhiễm trùng hay tiêu chảy. Sữa non chứa ít chất béo và giàu protein, giúp bé phát triển nhanh chóng. Trong khi, sữa trưởng thành có chứa khoảng một nửa các protein có trong sữa non và chứa nhiều chất béo hơn sữa non.
• Thay đổi trong từng lần bú: Khi trẻ bú lần đầu thì nước sữa được tiết ra chỉ làm dịu cơn khát của trẻ, sau đó nước sữa dòng giữa chứa hàm lượng chất béo và năng lượng tăng dần, đạt mức cao nhất là vào dòng sữa cuối để thỏa mãn cơn đói của trẻ.
• Thay đổi theo thời tiết: Khi thời tiết nóng, sữa mẹ sẽ được tiết ra nhiều hơn để cung cấp đủ nước cho trẻ.

Sữa mẹ có hàm lượng chất dinh dưỡng thay đổi theo từng giai đoạn phát triển của trẻ

Tăng sức đề kháng cho trẻ

Sữa mẹ chứa nhiều kháng thể tự nhiên cùng các yếu tố miễn dịch khác giúp bảo vệ trẻ khỏi virus và vi khuẩn gây hại. Điều này vô cùng quan trọng trong những tháng đầu đời của trẻ, khi hệ miễn dịch của trẻ còn yếu và chưa hoàn thiện. 

Các loại sữa công thức không thể cung cấp các thành phần miễn dịch này cho trẻ. Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng trẻ sơ sinh không được bú sữa mẹ có nguy cơ mắc các bệnh về nhiễm trùng đường hô hấp và đường tiêu hóa cao hơn.

Sữa mẹ chứa nhiều kháng thể tự nhiên cùng các yếu tố miễn dịch khác

Giảm nguy cơ mắc bệnh tật

Sữa mẹ chứa nhiều yếu tố bảo vệ như kháng thể, enzyme và tác nhân kháng vi khuẩn, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh như: viêm tai giữa, nhiễm trùng đường hô hấp, cảm lạnh, nhiễm trùng, tổn thương đường ruột,...

Ngoài ra, nhiều nghiên cứu còn cho thấy việc nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, béo phì và một số bệnh ung thư. Tuy nhiên, các kết luận này vẫn đang trong quá trình nghiên cứu thêm.

Sữa mẹ chứa nhiều yếu tố bảo vệ giúp trẻ chống được nhiều loại bệnh

Giảm nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh

Sữa mẹ cung cấp các chất dinh dưỡng tối ưu và giúp tăng cường sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ, giảm nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe gây nguy hiểm.

Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) đã xác định rằng nuôi con bằng sữa mẹ có mối liên kết với việc ngăn ngừa hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.

Sữa mẹ cung cấp các dưỡng chất tối ưu, ngăn ngừa hội chứng đột tử ở trẻ em

Hạn chế việc thừa cân, béo phì

Sữa mẹ có hàm lượng các chất dinh dưỡng cân đối, giúp trẻ tăng cân theo tốc độ phát triển tự nhiên mà không gây thừa cân hay béo phì. Điều này có lợi cho sự phát triển cân nặng và sức khỏe của trẻ.

Sữa mẹ có hàm lượng các chất dinh dưỡng cân đối nên sẽ không khiến bé bị béo phì

Trẻ thông minh hơn

Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ giúp giảm tỷ lệ mắc các bệnh truyền nhiễm ở trẻ sơ sinh mà còn có tác động tích cực đến sự phát triển trí tuệ của trẻ. Sữa mẹ cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng như DHA và choline, có vai trò quan trọng trong sự phát triển não bộ và trí thông minh của trẻ.

Một nghiên cứu của Tiến sĩ Bernardo Lessa Horta tại Đại học Liên bang Pelotas ở Brazil đã cho thấy, việc nuôi con bằng sữa mẹ trong nhiều tháng hơn có liên quan đến việc trẻ có chỉ số thông minh cao hơn và đạt được nhiều thành công hơn khi trưởng thành.

Sữa mẹ có tác động tích cực đến sự phát triển trí tuệ của trẻ nhỏ

Dễ tiêu hoá và hấp thu

Sữa mẹ chứa nhiều enzyme và hoạt chất sinh học tự nhiên, giúp quá trình tiêu hoá và hấp thu dưỡng chất đơn giản hơn so với các loại sữa công thức. Điều này giúp trẻ sơ sinh tránh được tình trạng tiêu chảy, táo bón hay khó tiêu.

Trẻ nhỏ có thể dễ dàng tiêu hóa và hấp thu sữa mẹ hơn so với sữa công thức

Giúp bé phát triển cơ miệng

Khi bé mút núm vú để bú sữa mẹ, động tác này giúp kích thích sự phát triển của khoang miệng và xương cơ hàm, góp phần hỗ trợ quá trình mọc răng của trẻ. Điều này cũng có lợi cho việc phát triển ngôn ngữ và cách nói chuyện của trẻ sau này.

Ngoài ra, bé bú sữa mẹ cũng ít bị sâu răng hơn so với các bé uống sữa công thức do sữa mẹ có các chất kháng khuẩn tự nhiên.

Động tác bú sữa giúp bé phát triển khoang miệng và cơ xương hàm

Giúp bé gần gũi với mẹ hơn

Việc cho con bú sữa mẹ không chỉ đảm bảo nguồn dinh dưỡng có lợi cho trẻ, mà còn tạo ra một liên kết gần gũi giữa mẹ và con. Vòng tay và ánh mắt âu yếm của mẹ mang đến sự ấm áp và an toàn cho bé. Khi bé cảm nhận được tình yêu và sự chăm sóc đặc biệt, bé thường ít khóc hơn.

Vòng tay và ánh mắt âu yếm của mẹ mang đến sự ấm áp và an toàn cho bé

3 Lợi ích đối với bà mẹ khi nuôi con bằng sữa mẹ

Giúp tử cung mẹ co lại nhanh hơn

Khi bé bú đúng cách có thể làm tăng lượng hormone oxytocin trong cơ thể mẹ. Hormone này có tác dụng kích thích co thắt tử cung và giảm chảy máu sau sinh. Quá trình này giúp tử cung trở về kích thước ban đầu nhanh chóng và tăng cường quá trình phục hồi sau sinh.

Việc nuôi con bằng sữa mẹ sẽ giúp tử cung mẹ co lại nhanh hơn

Hỗ trợ việc giảm cân sau sinh

Việc cho con bú sữa mẹ đòi hỏi mẹ tiêu hao năng lượng để sản xuất sữa. Điều này giúp đốt cháy calo và hỗ trợ quá trình giảm cân sau sinh.

Quá trình sản xuất sữa cho con bú sẽ giúp mẹ đốt cháy mỡ thừa sau sinh

Hỗ trợ tránh thai tự nhiên

Khi mẹ cho con bú đúng cách và đều đặn, việc này có thể tạm ngừng kinh nguyệt hoặc giảm khả năng rụng trứng. Điều này giúp tránh thai một cách tự nhiên và là một phương pháp tránh thai không dùng hormone.

Nuôi con bằng sữa mẹ có thể giúp tránh thai tự nhiên

Giảm nguy cơ bị trầm cảm sau sinh

Việc cho con bú sữa mẹ giúp mẹ tạo ra hormone oxytocin và prolactin. Cả hai hormone này có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc trầm cảm sau sinh, đồng thời tạo ra cảm giác thư thái và hạnh phúc.

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, mẹ cho con bú có xu hướng ít bị trầm cảm hơn so với những mẹ không cho con bú hoặc quyết định cai sữa sớm.

Mẹ cho con bú có xu hướng ít bị trầm cảm hơn so với những mẹ không cho con bú

Giảm nguy cơ mắc các bệnh lý phụ khoa

Việc cho con bú sớm sau sinh có thể giúp tuyến sữa của mẹ được khai thông, tránh tắc nghẽn, làm giảm nguy cơ tắc tia sữa và viêm tuyến vú. Bên cạnh đó, việc nuôi con bằng sữa mẹ cũng có thể giúp cơ thể mẹ duy trì cân bằng hormone và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý phụ khoa như ung thư vú và ung thư buồng trứng.

Nuôi con bằng sữa mẹ có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý phụ khoa

Ngăn ngừa loãng xương

Mặc dù việc cho con bú đòi hỏi cơ thể mẹ tiêu thụ nhiều canxi hơn để sản xuất sữa, nhưng nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng mẹ cho bé cai sữa sớm có thể gặp tình trạng loãng xương và nguy cơ gãy xương chậu sau mãn kinh cao hơn so với việc nuôi con bằng sữa mẹ.

Để bảo vệ sức khỏe xương và ngăn ngừa loãng xương, mẹ cần lưu ý việc cung cấp đủ canxi và các chất dinh dưỡng khác trong khẩu phần ăn hàng ngày.

Nuôi con bằng sữa mẹ có thể ngăn ngừa loãng xương cho mẹ

Giảm nguy cơ tiểu đường

Khi mẹ cho con bú, cơ thể sẽ tăng cường sản xuất insulin để điều chỉnh nồng độ đường huyết. Quá trình này giúp duy trì lượng đường huyết ổn định và giảm nguy cơ phát triển tiểu đường ở mẹ.

Hơn nữa, cơ thể mẹ cần tiêu hao năng lượng để sản xuất sữa, điều này giúp mẹ giảm mỡ thừa. Qua đó, sự nhạy cảm của hormone insulin được cải thiện, giúp điều chỉnh lượng đường trong máu một cách hợp lý.

Nuôi con bằng sữa mẹ có thể giúp mẹ tránh khỏi bệnh tiểu đường

Giúp mẹ tiết kiệm thời gian và chi phí

Nuôi con bằng sữa mẹ giúp mẹ tiết kiệm thời gian và chi phí so với việc sử dụng sữa công thức, cụ thể:

• Tiết kiệm tiền mua sữa.
• Tiết kiệm thời gian tính toán lượng sữa công thức đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng theo từng giai đoạn phát triển của trẻ.
• Tiết kiệm thời gian vệ sinh và tiệt trùng bình sữa.
• Tiết kiệm thời gian hâm nóng sữa.

Nuôi con bằng sữa mẹ giúp mẹ tiết kiệm thời gian và chi phí so với dùng sữa công thức

Tăng mối quan hệ gần gũi với con

Việc cho con bú sữa mẹ tạo ra một mối quan hệ gần gũi, thân thiết giữa mẹ và bé. Quá trình này mang lại cảm giác an toàn, tình yêu và sự kết nối đặc biệt giữa mẹ và con.

Nuôi con bằng sữa mẹ tạo ra một kết nối đặc biệt giữa mẹ và con

4 Mẹ nên cho con bú trong bao lâu?

Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ và Tổ chức Y tế Thế giới đã đưa ra một số khuyến nghị về việc nuôi con bằng sữa mẹ như sau:

• Trong 6 tháng đầu đời: trẻ bú sữa mẹ sẽ không cần bổ sung thêm bất cứ loại thực phẩm nào khác. 
• Sau 6 tháng tuổi: ngoài bú sữa mẹ, trẻ nên được làm quen với các loại thực phẩm khác để bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng bằng cách ăn dặm để trẻ có thể phát triển đầy đủ và khỏe mạnh.
• Mẹ nên cho trẻ bú ít nhất 1 năm (trẻ sơ sinh được bú sữa mẹ càng lâu thì khả năng mắc các bệnh mãn tính càng giảm, người phụ nữ cho con bú càng nhiều tháng thì lợi ích đối với sức khỏe của cô ấy càng lớn).

WHO khuyến khích mẹ có thể cho bé bú sữa mẹ đến khi trẻ 2 tuổi hoặc lâu hơn, và nên bắt đầu sớm nhất là 1 giờ sau sinh bởi những điều tuyệt vời từ lợi ích nuôi con bằng sữa mẹ mang lại.

Mẹ nên cho con bú sữa mẹ ít nhất 1 năm

5 Mẹ ăn gì để đủ sữa cho con bú?

Để đảm bảo cung cấp đủ sữa cho con bú, mẹ nên tuân thủ một chế độ ăn giàu dinh dưỡng (đặc biệt là các thực phẩm lợi sữa) nhưng vẫn phải cân đối và đầy đủ các nhóm chất. Mẹ cần lưu ý những điều sau:

• Cân đối các nhóm chất: Tinh bột (như gạo, bánh mì nguyên cám), chất béo (như dầu ô liu, hạt chia), chất đạm (như thịt, cá, đậu), vitamin và khoáng chất (như rau xanh, trái cây).
• Thực phẩm lợi sữa: Rau ngót, đu đủ, thịt thăn bò, móng giò, quả sung, khoai lang,...
• Uống đủ nước: Mẹ nên uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày.

Mẹ nên ăn nhiều thực phẩm lợi sữa để đủ sữa cho con bú

6 Lưu ý dành cho mẹ đang cho con bú

Dưới đây là một số lưu ý quan trọng dành cho mẹ đang cho con bú:

• Chế độ ăn uống: Đảm bảo mẹ có một chế độ ăn uống cân đối và đủ chất dinh dưỡng, bao gồm các loại thực phẩm giàu chất béo tốt, protein, vitamin và khoáng chất. Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm không lành mạnh như: thức ăn nhanh, thức uống có cồn và các loại đồ ngọt.
• Bổ sung vitamin D: Tất cả trẻ sơ sinh bú sữa mẹ nên được bổ sung 400UI vitamin D mỗi ngày, bắt đầu từ những ngày sau sinh. Theo khuyến cáo mẹ nên bổ sung vitamin D cho trẻ từ những ngày đầu cho đến khi được 2 tuổi.
• Uống đủ nước: Mẹ cần uống đủ nước hàng ngày để duy trì lượng sữa đủ cho con bú. Uống khoảng 8 - 10 ly nước mỗi ngày là lượng nước khuyến nghị.
• Thực hiện vệ sinh tốt: Luôn giữ vệ sinh cá nhân tốt, đặc biệt là vệ sinh tay trước khi cho con bú hoặc tiếp xúc với con.
• Điều chỉnh lượng sữa: Nếu cảm thấy sữa mẹ không đủ cho con bú, hãy thử tăng tần suất hoặc thời gian cho con bú. Việc cho con bú thường xuyên sẽ kích thích sản xuất sữa của mẹ.
• Kiểm tra thuốc trước khi sử dụng: Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, hãy kiểm tra với bác sĩ hoặc nhà dược về tác động của thuốc đó đến việc cho con bú.
• Thư giãn và giữ sức khỏe tinh thần: Cố gắng có thời gian thư giãn và giữ sức khỏe tinh thần tốt. Stress và mệt mỏi có thể ảnh hưởng đến lượng sữa và sức khỏe của mẹ.
• Tìm hiểu thêm thông tin: Hãy tìm hiểu thêm về việc cho con bú từ các nguồn đáng tin cậy hoặc tìm sự tư vấn từ các chuyên gia về dinh dưỡng và chăm sóc trẻ nhỏ.

Mẹ nên lắng nghe lời tư vấn từ các chuyên gia để nuôi dưỡng trẻ một cách tốt nhất

Xem thêm: 

• Hiểu về suy dinh dưỡng và cách tăng cân nhanh chóng cho trẻ suy dinh dưỡng
• Cảnh báo: Bé sốc phản vệ do uống sữa
• Top 6 men vi sinh cho trẻ sơ sinh được nhiều mẹ tin dùng năm 2022

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, có những trường hợp đặc biệt, việc nuôi con bằng sữa mẹ hay sử dụng sữa công thức là quyết định của mẹ dựa trên tình huống cá nhân và sự tư vấn của các chuyên gia y tế.