10 cách để nhận biết tin giả trong mùa dịch COVID-19 trên Facebook

 Thời điểm dịch COVID-19.html" target="_blank">COVID-19 xuất hiện cũng là lúc trên các trang mạng xã hội xuất hiện rất nhiều những thông tin không đúng sự thật (fake news về virus Corona), tuyên truyền phòng chống sai cách hay đưa những số liệu về dịch bệnh thiêu căn cứ. 

Những thông tin đó không chỉ gây hoang mang dư luận, tạo nên sự lo lắng, suy nghĩ tiêu cực của mọi người trước dịch bệnh đang nguy hiểm. Mà nghiêm trọng hơn là nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự nỗ lực trong công tác phòng, chống dịch bệnh ở nước ta. 

Vậy, làm thế nào để phát hiện được thông tin mà chúng ta đang đọc trên mạng xã hội hàng ngày có phải là tin giả hay không. Dưới đây là 10 mẹo nhỏ trong việc tiếp nhận thông tin khi dùng facebook để giúp mỗi người có thể chọn lọc được nguồn thông tin chính xác nhất. 

1. Đọc và xem xét thật kỹ các tiêu đề. Những thông tin sai sự thật thường có tiêu đề hấp dẫn. Đặc biệt, nhưng tin giả thường sẽ có những tiêu đề nghe có vẻ khó tin hoặc gây sốc để thu hút người đọc. 

2. Hãy chú ý tới các đường dẫn/liên kết (link bài viết). Có rất nhiều những địa chỉ đường dẫn trông gần giống với các trang web chính thống, đây cũng là dấu hiệu dẫn đến các trang web giả mạo đưa thông tin để câu like, câu view từ người dùng. 

Đây cũng là một dấu hiệu cảnh báo về tin giả khi bạn phát hiện đường dẫn tới trang web giả mạo hoặc trông gần giống với địa chỉ/đường dẫn của một trang web chính thống. 

3. Hãy tìm hiểu kỹ về nguồn thông tin mà bạn đang đọc. Hãy chắc chắn rằng những thông tin bạn đang tiếp nhận đến từ một nguồn chính xác, có danh tiếng và có độ xác thực cao.

Nếu nguồn thông tin mà bạn đang đọc là một nguồn xa lạ, không có uy tín hãy đối chiếu lại thông tin mình vừa tiếp nhận với những nguồn chính thống khác để xác thực. Đồng thời kiểm tra phần "Giới thiệu" để biết rõ hơn về nguồn tin đưa ra. 

4. Cảnh giác với định dạng hình ảnh và phông chữ bất thường. Nhiều trang lan truyền tin tức sai cũng sẽ mắc những lỗi về định dạng ví dụ như lỗi chính tả hoặc bố cục trang lộn xộn. 

Có những trường hợp, nếu cố tình đưa những nội dung gây sốc trên facebook thường sẽ thay đổi phông chữ hoặc cách viết để tránh những quy định về thông tin của mạng xã hội này, nếu thấy những nguồn thông tin như vậy rất có thể đó là một nguồn tin không xác thực. 

5. Cân nhắc về hình ảnh. Những câu chuyện đưa tin sai lệch thường chứa hình ảnh hoặc video bị chỉnh sửa. Đôi khi bức ảnh được xác thực nhưng người đăng tải thông tin đưa nó ra khỏi bối cảnh gốc, dẫn đến việc gây nhầm lẫn cho người xem. Để đối phó với tình trạng này, bạn có thể sử dụng tính năng tìm kiếm ảnh, xác minh nguồn ảnh gốc cũng như hiểu bối cảnh một cách chính xác.

6. Kiểm tra thông tin về ngày tháng trên bài viết. Những câu chuyện, thông tin bị đưa sai lệch có thể chứa các mốc thời gian không có ý nghĩa hoặc ngày sự kiện đã bị thay đổi. Đặc biệt trên facebook cho phép bạn xem được lịch sử chỉnh sửa của bài đăng, bạn có thể kiểm tra sự tin cậy của nguồn tin tại đó. 

7. Rà soát bằng chứng. Kiểm tra nguồn của tác giả để xác nhận rằng chúng là chính xác. Việc thiếu bằng chứng xác thực hoặc chỉ đưa ra thông tin từ các chuyên gia không rõ tên họ là một dấu hiệu nhận biết tin giả.

8. Đối chiếu với các báo cáo, các trang tin hoặc những tài khoản của các cá nhân, tổ chức uy tín khác. Nếu tìm không có nguồn tin, đặc biệt là các nguồn chính thống, đang tường thuật về cùng một chủ đề mà bạn đang quan tâm thì nhiều khả năng đó là tin giả. Hoặc ngược lại, nếu câu chuyện được thảo luận bởi nhiều nguồn mà bạn tin tưởng, thì có thể đó sẽ là nguồn tin thật.

9. Phân biệt rõ ràng tin tức thật với những câu nói đùa. Đôi khi tin giả có thể bị nhầm lẫn với những câu nói đùa, những câu nói hài hước, châm biếm. Hãy đọc kỹ và cẩn thận đánh giá xem nguồn được biết đến có phải một kênh hài hay không, liệu các chi tiết và giọng điệu của câu chuyện có ngụ ý châm biếm khiến người đọc cười hay không.

10. Một số tin giả được tung ra có chủ đích. Vì thế hãy suy nghĩ kỹ lưỡng về những điều bạn được đọc và chỉ chia sẻ tin tức mà bạn ý thức được rằng nó thực sự là nguồn tin đáng tin cậy.