Thực phẩm biến đổi gen (GMO) và tranh cãi về nguy cơ hủy hoại sức khỏe

08/11/2022 10:50

Thực phẩm biến đổi gen (GMO) đã trở nên quá phổ biến trên mâm cơm Việt. Nhiều người cho rằng thực phẩm biến đổi gen tốt cho môi trường và xã hội. Tuy nhiên cũng có nhiều ý kiến khẳng định: Tác hại mà thực phẩm biến đổi gen mang lại là khôn lường.

Thực phẩm biến đổi gen là gì?

Thực phẩm biến đổi gen là thực phẩm được tạo ra bằng kỹ thuật chuyển gen nhằm thêm, bớt hoặc chọn lọc các gen có lợi để chuyển vào động, thực vật, với mục đích chống côn trùng, chống thuốc diệt cỏ, nhằm nâng cao năng suất cho các giống cây trồng, động vật và hạn chế sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu.

Thực phẩm biến đổi gen có thực sự mang lại tác hại?

Trên thực tế, thực phẩm biến đổi gen giúp nông dân hạn chế tối đa các chất hóa học thuốc trừ sâu thải ra môi trường, đồng thời mang lại năng suất cao đáp ứng nhu cầu thực phẩm đang ngày một tăng lên trên thế giới. Cho đến nay, vẫn chưa có kết luận chính thức nào cho tác hại của nó đến đời sống.

Mặc dù vậy, ngày càng có nhiều quan ngại về tác động tiêu cực từ việc đưa gen lạ vào quá trình canh tác. Các nhà khoa học đã tiến hành thực hiện nhiều nghiên cứu để thấy liệu thực phẩm biến đổi gen có mang lại tác động tiêu cực nào đến môi trường và sức khỏe con người.

Từ những năm 1999, ba nhà nghiên cứu của trường Đại học Cornell đã thông báo kết quả nghiên cứu bước đầu về ảnh hưởng của phấn ngô được biến đổi gen đến sức khỏe loài côn trùng không gây hại (Losley, 1999). Đây là những bằng chứng đầu tiên về tác hại gây chết của sinh vật biến đổi gen (GMO).

Viện nghiên cứu phát triển sinh học mang tên Koltsov của Viện Hàn lâm khoa học Nga ở Moskva cũng đã phối hợp với Hiệp hội toàn quốc về an ninh gen tiến hành một nghiên cứu độc lập. Trong đó, các nhà khoa học đã cho những con chuột thí nghiệm ăn đậu nành biến đổi gen trong suốt 1 năm liền.

Kết quả là: những con chuột đó đã bị thiểu năng trí lực, chậm phát triển về khối lượng và kích thước, đồng thời dần dà mất khả năng sinh sản và không thể sinh ra hậu duệ ở thế hệ thứ ba… Những con chuột mẹ khi cho ăn đậu nành đã qua biến đổi gen nhằm kháng lại thuốc trừ cỏ đã sinh ra những con chuột con còi cọc hoặc bị vô sinh.

Đối với môi trường thì sao?

Nghiên cứu trên tạp chí Nature (Thiên nhiên) cho rằng phấn hoa từ cây ngô biến đổi gen có thể gây chết loài bướm vua. Bướm vua ăn mật hoa cây bông tai chứ không ăn mật hoa ngô, nhưng do phấn hoa ngô biến đổi gen bị gió cuốn sang cây bông tai mọc ở các cánh đồng gần đó, nên bướm vua ăn phải và bị tận diệt.

Ngoài ra, biến đổi gen trên cây trồng còn khiến giảm hiệu quả của thuốc trừ sâu và gây nên hiểm họa đại dịch cỏ.

Dù chưa có một thông báo nào chính thức, nhưng những nghiên cứu như trên đã mang đến một tác động không hề nhỏ đến người tiêu dùng về tác hại của thực phẩm biến đổi gen, có lẽ cũng vì vậy mà các công ty sản xuất các loại thực phẩm biến đổi gen trên trường quốc tế rất ngại dán mác công khai về nguồn gốc các sản phẩm của họ.

Thực tế cho thấy, đã có rất nhiều quốc gia hạn chế hoặc nghiêm cấm các thực phẩm biến đổi gen. Ấn Độ từ chối viện trợ nhân đạo trị giá 100 triệu USD một năm của Mỹ vì không muốn nhập các thực phẩm biến đổi gen, Trung Quốc cấm bán các thực phẩm biến đổi gen ở trong nước nhưng lại xuất khẩu chúng đi nước ngoài, Slovenia, Áo, Hy Lạp, Pháp, Luxembourg, Anh… cấm sử dụng thực phẩm biến đổi gien. Italia không mua các hạt giống biến đổi gen.

Như vậy, cho đến hiện tại, vẫn chưa có bất kì một công bố nào chính thức về tác động của thực phẩm biến đổi gen đến môi trường và sức khỏe. Vì vậy, quyền lựa chọn có sử dụng thực phẩm GMO hay không hoàn toàn ở khách hàng. Tuy nhiên, dù có GMO hay non-GMO thì chúng ta cũng nên chỉ chọn lựa các sản phẩm rõ ràng về nguồn gốc xuất xứ, tốt hơn hết là ưu tiên các thực phẩm ORGANIC có chứng nhận, đặc biệt ở các gia đình có người già và trẻ nhỏ.

Thực phẩm nào không chứa thành phần biến đổi gen?

Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, các loại rau quả hữu cơ không được phép trồng bằng hạt giống biến đổi gen, các loại thịt dán nhãn thịt sạch không được giết mổ từ những động vật đã được nuôi bằng thực vật biến đổi gen, và các loại đồ ăn sẵn hữu cơ đều không có chứa nguyên liệu biến đổi gen.

Trong nhóm thực phẩm sử dụng hàng ngày, sữa và các chế phẩm từ sữa là một trong số nhóm có nguy cơ chứa các thành phần biến đổi gen nhiều nhất, bởi những con bò ăn phải thức ăn biến đổi gen như cỏ hay ngô đều sẽ sinh ra dòng sữa biến đổi gen, do vậy, với những người tiêu dùng không muốn sử dụng các sản phẩm biến đổi gen, tốt hơn hết hãy mua các các loại sữa đạt chứng nhận hữu cơ từ các tổ chức kiểm định chất lượng uy tín trên thế giới.

Riêng với sữa tươi, người tiêu dùng hoàn toàn có thể tin tưởng KOITA – thương hiệu sữa hữu cơ hàng đầu từ nước Ý - một trong những quốc gia sở hữu nguồn sữa lành mạnh và chất lượng bậc nhất thế giới, đã vượt qua hàng loạt các cuộc kiểm nghiệm nghiêm ngặt về chất lượng, không biến đổi gen, không chất bảo quản, không thành phần hóa học. Đặc biệt, Koita còn bổ sung dồi dào các vitamin A và D3, rất tốt cho xương và hệ miễn dịch.