Đun lại nước nhiều lần có nguy hiểm cho sức khỏe?

Nồi nước để lại từ sáng hay nước trong ấm đun sôi nhưng chưa dùng hết thì có nên đổ đi hay tiếp tục đun để pha ly trà chiều? 

Không ít người ngần ngại vì từng nghe rằng đun nước nhiều lần sẽ khiến các chất độc hại như chì, asen hay nitrat tích tụ, gây hại cho cơ thể. 

Tuy nhiên, đây chỉ là những quan niệm thiếu căn cứ khoa học.

Trước hết, để hiểu rõ, cần xem trong nước máy của chúng ta có gì. Lấy ví dụ từ hệ thống cung cấp nước của Sydney Water, đơn vị cấp nước lớn nhất nước Úc, kết quả kiểm tra chất lượng nước từ tháng 1 đến tháng 3 năm 2025 tại khu vực Illawarra cho thấy pH nước hơi kiềm, hàm lượng chất rắn hòa tan rất thấp, hàm lượng fluoride phù hợp để bảo vệ răng và độ cứng nước thấp. Ngoài ra, nước còn chứa một lượng rất nhỏ các kim loại như sắt, chì, magie và natri, thấp hơn nhiều so với trong các loại nước giải khát phổ biến.

Tất cả các chỉ số đều nằm trong mức cho phép của Bộ hướng dẫn chất lượng nước uống của Úc. Nếu dùng nước này để pha trà và đun lại một lần nữa trong ngày, hoàn toàn không có nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe. Nguyên nhân là các chất hóa học trong nước này vốn đã rất thấp và việc đun sôi lại không thể khiến chúng đậm đặc đến mức nguy hiểm.

Nước chỉ bay hơi khi sôi, còn các chất vô cơ như kim loại và muối thì không. Nói cách khác, nếu đun nước nhưng không để nó sôi lâu hay cạn, thì lượng chất có trong nước vẫn hầu như không đổi. 

Ngay cả khi bạn đun kỹ đến mức 100ml nước bay hơi khỏi ấm thì hàm lượng fluoride trong ly trà vẫn chỉ tăng từ 0,20mg lên 0,23mg, một con số không đáng kể. 

Với chì, con số còn khó xảy ra hơn. Bạn phải cô đặc tới 20 lít nước máy mới có thể đạt ngưỡng nguy hiểm theo tiêu chuẩn Úc.

Trên thực tế, đa số ấm điện đều được thiết kế để ngắt khi nước vừa sôi, nên việc nước bốc hơi quá nhiều là rất khó xảy ra. Với điều kiện nước ban đầu là nước sạch, đạt chuẩn uống được, thì việc đun lại không thể khiến nó biến thành nước “độc”.

Còn về hương vị thì sao? Đúng là một số người có thể cảm nhận sự thay đổi nhẹ khi uống nước đun lại. Nguyên nhân có thể là do nước đã mất bớt khí oxy hòa tan hoặc có sự thay đổi nhẹ trong hàm lượng khoáng. Tuy nhiên, yếu tố này tùy thuộc vào đặc điểm nguồn nước nơi bạn sống và khẩu vị cá nhân chứ không liên quan đến độ an toàn.

Nhìn chung, đun lại nước trong ấm không khiến nước trở nên độc hại nếu nguồn nước ban đầu sạch. Những lo ngại về việc tích tụ kim loại nặng hay nitrat không có cơ sở khoa học trong điều kiện sử dụng bình thường. 

Thay vì đổ nước đi vì sợ độc, điều quan trọng là đảm bảo nguồn nước sử dụng hàng ngày phải đạt tiêu chuẩn an toàn. Điều này mới là yếu tố then chốt giúp bảo vệ sức khỏe trong dài hạn.