Quyết liệt chống căn bệnh giết người thầm lặng, cơ chế lây nguy hiểm hơn COVID-19

Căn bệnh thầm lặng, cơ chế lây nguy hiểm hơn COVID-19

Năm nay, hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống lao, Bệnh viện Phổi Trung ương chọn chủ đề “Biến hiểm họa COVID-19 thành cơ hội để Việt Nam chấm dứt bệnh lao vào năm 2030”.

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung Giám đốc, Bệnh viện Phổi Trung ương, Chủ nhiệm, Chương trình chống Lao Quốc gia cho biết, tại Việt Nam, nước ta hiện vẫn nằm trong 30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao và lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới. Hằng năm, cả nước phát hiện và đưa vào điều trị hơn 100 nghìn người mắc lao.

Tuy nhiên, tỷ lệ bệnh nhân được phát hiện và báo cáo mới chỉ đạt 57%, còn tới 43% số bệnh nhân lao chưa được phát hiện và báo cáo trong cộng đồng.

Tỷ lệ khỏi bệnh được duy trì ở mức cao, trên 90% với bệnh nhân lao mới, 75% với bệnh nhân lao đa kháng thuốc sử dụng phác đồ dài hạn và 80% với bệnh nhân lao đa kháng thuốc sử dụng phác đồ ngắn hạn, tỷ lệ điều trị thành công bệnh nhân lao mới trên thế giới là 85%, con số này ở bệnh nhân kháng đa thuốc là 56%.

Giám đốc BV Phổi Trung ương cho biết: Cơ chế lây bệnh lao nguy hiểm hơn COVID-19 vì vi khuẩn lao có thể lây truyền qua đường không khí với các hạt mịn có kích thước từ dưới 5 micro mét, lại có khả năng đối phó, thích nghi với những điều kiện khắc nghiệt của môi trường trong thời gian dài. Hiện nay, hàng năm số tử vong do lao còn cao hơn nhiều số tử vong do tai nạn giao thông. 

PGS Nguyễn Viết Nhung cũng cho biết: Bệnh lao là một bệnh lây nhiễm, tuy nhiên, bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn. Nếu công tác phòng chống lao nhận được sự quan tâm, đầu tư đúng mức, được sự chung tay của các cấp, các ngành và của cả công đồng, mục tiêu loại bỏ bệnh lao vào năm 2030 hoàn toàn có thể thực hiện được.

Bên cạnh đó, công tác truyền thông cần được quan tâm đúng mức để giúp cộng đồng hiểu bệnh lao không đáng sợ như tưởng tượng. Bệnh lao hoàn toàn có thể chữa khỏi được, đó không phải bệnh di truyền nhưng là một bệnh lây truyền. Nếu không phát hiện kịp thời, người thân sẽ là những người bị mắc đầu tiên.

Truyền thông cần giúp cộng đồng biết các thông tin: cách để phát hiện bệnh sớm; có những hiểu biết, thực hành và thái độ đúng mực với bệnh và bệnh nhân lao.

Quyết tâm chống bệnh lao như chống COVID-19

Đánh giá cao về những nỗ lực và thành tựu mà Chương trình chống lao đã đạt được trong năm 2019, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho rằng, đây có thể nói là một năm thành công của chương trình trên tất cả các mặt trọng yếu của chiến lược chống lao về vận động chính sách và cam kết chính trị mạnh mẽ, về khám phát hiện điều trị lao, lao kháng thuốc, lao/HIV, về thành tựu nghiên cứu áp dụng các tiến bộ kỹ thuật và các phương pháp tiếp cận mới làm tiến để cho một giai đoạn mới mà Việt Nam cam kết với thế giới như một mô hình mẫu về chiến lược chấm dứt bệnh lao.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn yêu cầu Chương trình chống lao quốc gia đề xuất Bộ Y tế chiến lược phù hợp cho giai đoạn mới để định hướng thực hiện Chương trình chống lao quốc gia tiến tới chấm dứt bệnh lao vào năm 2030 theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về chấm dứt bệnh lao.

Bên cạnh dự thảo Chỉ thị về tăng cường phòng, chống bệnh lao, tiến tới chấm dứt bệnh lao vào năm 2030 và Chương trình hành động quốc gia phòng, chống bệnh lao giai đoạn 2020 – 2030 báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Chương trình cần đề xuất các quy định liên quan đến việc chấm dứt bệnh lao để đưa vào nội dung sửa đổi, bổ sung Luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm.

Thứ trưởng Bộ Y tế chỉ rõ: “ Công tác truyền thông về phòng chống bệnh lao cần phải có những bước đột phá hơn nữa, vận động các cấp chính quyền và cộng đồng tham gia làm sao phát hiện sớm và nhiều nhất các trường hợp lao, điều trị, quản lý với kết quả cao, kể cả lao thường và lao kháng thuốc”.

Về vấn đề hậu cần thuốc và trang thiết bị, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn đề nghị khẩn trương lập kế hoạch năm 2021 và phương án nguồn vốn để bảo đảm đủ thuốc chống lao, vật tư y tế điều trị cho bệnh nhân lao. Chương trình cần chuẩn bị tốt cho việc chuyển đổi nguồn kinh phí từ nhà nước sang sử dụng kinh phí bảo hiểm y tế cho thuốc chống lao.

Bên cạnh ngân sách nhà nước, Chương trình cần tiếp tục tranh thủ vận động sự ủng hộ từ các đối tác, nhà tài trợ quốc tế cả về kỹ thuật và tài chính… cho công tác phòng, chống lao tại Việt Nam