Chợ phiên Phố Đoàn: Tình quê mộc mạc giữa lòng Pù Luông

Nếu bạn có dịp đặt chân tới Pù Luông (Thanh Hóa) vào sáng thứ 5 hoặc Chủ nhật, đừng bỏ lỡ chợ phiên Phố Đoàn – một trong những phiên chợ vùng cao đặc sắc nhất xứ Thanh, nơi vẫn giữ gần như nguyên vẹn không khí mua bán mộc mạc, đậm màu sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, Mường.

Chợ Phố Đoàn (hay còn gọi là Phố Đòn) nằm ở xã Lũng Niêm, huyện Bá Thước, thuộc khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông. Chợ có từ thời Pháp thuộc và đến nay vẫn là đầu mối giao thương, gặp gỡ, giao lưu của người dân các xã lân cận như Cổ Lũng, Lũng Cao, Thành Lâm, Thành Sơn, và cả các bản làng xa xôi thuộc Tân Lạc – Hòa Bình, Quan Hóa – Thanh Hóa.

Trao đổi sản vật – trao nhau tình người

Không giống với chợ miền xuôi, chợ phiên Phố Đoàn không chỉ là nơi mua bán hàng hóa mà còn là dịp giao lưu văn hóa, gặp gỡ bạn bè, trao nhau cái bắt tay và nụ cười. Với người dân vùng cao, đi chợ là đi chơi, đi chia sẻ chuyện bản chuyện làng sau những ngày lên nương xuống rẫy.

Ngay từ tinh mơ, khi sương còn bảng lảng trên mái nhà sàn, tiếng gọi nhau đi chợ đã vang vọng khắp các bản. Người dân ở những bản xa như Son – Bá – Mười, Kịt, Toong Hoong… phải gùi hàng, đi bộ hơn 10km đường rừng hiểm trở. Dân Cổ Lũng cũng phải dậy từ 5h sáng, băng qua 7km để kịp giờ chợ.

Chợ họp hai buổi mỗi tuần, từ khoảng 6h sáng đến 11h trưa, với mặt hàng chủ yếu là tự cung tự cấp: từ rau rừng, cải xoong, chuối xanh, ngô nếp, bí đỏ, gà đồi, thịt chuột rừng, ốc đá, cho tới hạt dổi, mắc khén – loại gia vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc.

Không khó để bắt gặp hình ảnh các bà, các chị người Thái mặc váy thổ cẩm, gùi sau lưng cả yến nông sản, rảo bước qua dốc, qua suối để đến chợ. Điều thú vị là nhiều giao dịch không dùng tiền, chỉ cần "ưng bụng" là có thể đổi con gà lấy hai chục trứng, hay một bó rau đổi lấy nắm gạo nếp.

Dọc theo con đường đất dài khoảng 500m là những quầy hàng tấp nập: bên ngoài là thực phẩm, rau củ, hàng thổ cẩm, quần áo, đồ dân dụng; còn phía bên trong là khu bán bánh nếp, bánh rán, bánh cuốn – nóng hổi, thơm lừng, giá chỉ từ 5.000 đồng/chiếc.

 Điểm đến yêu thích của du khách

Chợ Phố Đoàn ngày nay không chỉ hấp dẫn người dân địa phương, mà còn thu hút du khách quốc tế và người Kinh từ miền xuôi. Họ lên đây để săn tìm sản vật bản địa, từ nông sản sạch cho tới những tấm khăn thổ cẩm thêu tay độc đáo, những món quà mộc mạc nhưng đậm tình người vùng cao.

Với những ai thích khám phá, trekking , chợ còn là điểm nối lý tưởng đến các bản du lịch nổi tiếng như bản Hiêu (cách 3km), Kho Mường (7km) hay Bản Đôn – Bản Báng (4–10km). Bạn có thể kết hợp đi bộ, ngắm ruộng bậc thang, thác nước, guồng nước và tận hưởng nhịp sống chậm rãi, an nhiên.

Chợ Phố Đoàn không ồn ào náo nhiệt như những khu chợ lớn, cũng chẳng bày biện sang trọng, nhưng lại mang đến một trải nghiệm đậm màu sắc dân dã, hoang sơ, gần gũi và chân thành. Đây không chỉ là nơi giữ gìn nét văn hóa lâu đời, mà còn là minh chứng cho sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên nơi rẻo cao.

Nếu có dịp đến Pù Luông, hãy thử một lần hòa mình vào phiên chợ Phố Đoàn. Không chỉ để mua bán, mà để hiểu hơn về một nếp sống, một nét văn hóa đang được gìn giữ và lan tỏa – mộc mạc và chân chất như tâm hồn của con người ở vùng cao.