Phép lịch sự chính là cách ứng xử của con người với những hiểu biết về nguyên tắc, phong tục, tục lệ của đời sống xã hội. Một người lịch sự luôn nhận được cái nhìn thiện cảm, yêu quý, sự trân trọng của mọi người.
Chính vì vậy, ngay từ khi còn nhỏ, trẻ cần được giáo dục về phép lịch sự và những hành vi đẹp khi giao tiếp với người khác.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, đứa trẻ có thói quen tốt sẽ có nhân cách tốt và trí tuệ phát triển hơn hẳn. Trẻ biết phép tắc sẽ tự tin, mạnh mẽ, chủ động giao tiếp và không ngừng muốn khám phá thế giới.
1. Luôn luôn nói lời “cảm ơn”, “xin lỗi” mỗi ngày
Bạn đừng cho rằng vì chúng ta quá thân thiết nên không cần rườm rà câu chữ hay khách sáo. Mối quan hệ nào cũng sẽ tốt đẹp nếu chúng ta biết trân trọng, ngay cả trong lời ăn tiếng nói, và gia đình chính là nơi bắt đầu cho mọi thói quen tốt của trẻ.
Nếu cha mẹ chủ động nói những lời này với con thường xuyên, bé sẽ học theo, tương lai trở thành một người lịch sự. Vậy nên, hãy thực hành điều này ngay trong gia đình nhỏ của mình nhé!
2. Trong bữa ăn, cần dạy bé tuân thủ một số nguyên tắc
Cơ bản trẻ cần phải nhớ: Không phát ra tiếng động lớn, không dùng tay áo lau miệng, không lau tay bẩn vào khăn bàn hoặc quần áo, không phát tiếng động khi nhai, gắp thức ăn vào bát trước rồi đưa lên miệng, không làm văng vãi thức ăn ra bàn,… Nghe thì có vẻ có quá nhiều nguyên tắc nhưng sẽ đơn giản hơn khi cha mẹ kiên trì thực hiện cùng con.
3. Trong cư xử xã hội trẻ cần nhớ
Một số quy tắc cha mẹ cần dạy con như: Che miệng khi ho hoặc hắt xì, không dùng tay chỉ vào người khác, đứng dậy khi người lớn đến, mời nước khi khách đến nhà, dùng hai tay nhận đồ, vứt rác đúng nơi quy định…
4. Dạy trẻ biết quan tâm
Quan tâm, sẻ chia, nhường nhịn là đức tính cha mẹ nên rèn cho con. Ví dụ: Cha mẹ luôn dành những đồ ăn ngon nhất cho con, vậy hãy chia sẻ với con rằng vì cha mẹ yêu thương con nên làm điều đó. Bé có thể nhường đồ ăn ngon cho em, mời ông bà ăn trước…
Khi bé đi sinh nhật bạn về hoăc đi liên hoan, hãy nhớ mang về cho anh/chị/em mình một vài chiếc kẹo để thể hiện sự quan tâm, yếu mến. Dần dần bé sẽ học được cách quan tâm, chăm sóc người khác.
5. Không ngắt lời người lớn khi đang nói chuyện
Đây là quy tắc bắt buộc, nếu bé vi phạm nguyên tắc này, hãy có một hình phạt dành cho bé.
Ngược lại, cha mẹ cũng không nên ngắt lời khi bé đang nói. Hãy cố gắng lắng nghe con mình, sau đó giải thích từ tốn cho bé hiểu. Hãy yêu cầu bé nói chậm rãi, đủ nghe, không nên nói quá lớn hoặc quá nhanh.
6. Gõ cửa khi vào phòng người khác
Đây là một trong những phép lịch sự tối thiểu, hoặc trẻ cần xin phép trước khi động vào đồ dùng của người khác, không tự ý lấy đồ của người khác mang về nhà mình…
7. Biết nói lời khen
Dạy bé làm thế nào đưa ra một lời khen với người khác khi họ có hành động hay, đẹp, hoặc mời người khác tham gia hoạt động của mình. Đặc biệt, cha mẹ phải nhắc trẻ không bao giờ được bình luận về ngoại hình của người khác với ý không tốt.
8. Dạy bé viết một bức thư cảm ơn. Nếu ông bà ở xa, hãy khuyến khích bé viết thư để cảm ơn ông bà về món quà sinh nhật, quà noel…
9. Dạy bé trả lời điện thoại lịch sự.
10. Đối xử tôn trọng với những người phục vụ. Không thể vì mình trả tiền, họ phục vụ mình mà quên đi cách lịch sự.
11. Trước khi bước vào bất cứ một căn phòng nào, dù cửa đóng hay mở, hãy gõ cửa và chờ phản ứng từ những người bên trong. Không nên tự ý xông vào phòng vì đó là việc bất lịch sự.
12. Không nói tục hoặc dùng những từ ngữ ám chỉ sự tục tĩu.
13. Không gọi người lớn trống không.
14. Cúi đầu chào khi gặp người lớn (ông bà, cha mẹ, thầy cô…)
15. Không cười nhạo người khác
Hãy dạy con mình rằng, dù ở bất cứ hoàn cảnh nào, cũng không được phép đem người khác ra làm trò cười vì bất kỳ lý do gì. Trêu chọc những bạn yếu đuối hoặc nhỏ tuổi hơn bị coi là tàn nhẫn.
16. Dạy trẻ biết giúp đỡ người khác
Trẻ cần được dạy rằng nếu thấy cha mẹ, anh chị, bạn bè, thầy cô đang làm công việc gì đó mà cần sự giúp đỡ, trẻ nên ngỏ lời giúp đỡ. Nếu nhận được sự đồng ý, trẻ có thể học được nhiều điều mới mẻ hơn.
17. Khi đến nhà ai đó chơi, đừng tự tiện ăn uống hoặc nghịch ngợm thứ gì nếu chưa được sự đồng ý của chủ nhà.
18. Trẻ nên sử dụng đồ đạc đúng cách. Nếu không biết dùng, trẻ nên hỏi cha mẹ cách dùng chứ không nên sử dụng bừa bãi.
19. Khi được nhận một món quà, dù có thích hay không, trẻ cũng nên nói lời “Cảm ơn” và thể hiện thái độ tích cực.
20. Yêu cầu bé mời người lớn trong bữa ăn
Cha mẹ hãy chủ động mời ông bà, các bác các cô, mời cả bé ăn cơm. Việc mời mọi người ăn cơm cần tạo thành một nền nếp trong gia đình. Cha mẹ đừng làm đại khái kiểu quên thì thôi hoặc nhà có khách mới làm mà cần làm bằng thái độ nghiêm túc để trẻ học theo.
Thạch ThảoBạn đang xem bài viết 20 phép lịch sự trong giao tiếp cha mẹ nhất định phải dạy con từ sớm để con nên người tại chuyên mục Cha mẹ thông thái của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].