Triệu chứng men gan cao và cách hạ men gan hiệu quả nhất

Men gan cao là tình trạng các enzym trong gan tăng quá mức bình thường. Tình trạng này là cảnh báo một số bệnh lý về gan nguy hiểm. Cùng tìm hiểu triệu chứng men gan cao qua bài viết dưới đây nhé!

1 Men gan cao là gì?

Men gan là các protein giúp tăng tốc độ phản ứng trong cơ thể. Những phản ứng hóa học này giúp sản xuất mật và các chất đông máu, phân hủy thức ăn, tham gia vào việc sản xuất các tế bào thuộc hệ miễn dịch. Các men gan phổ biến gồm:

• Alkaline phosphatase (ALP).
• Alanine transaminase (ALT).
• Aspartate transaminase (AST).
• Gamma-glutamyl transferase (GGT).

Men gan cao là tình trạng các men gan như ALP, AST, ALT, GGT tăng cao quá mức bình thường trong máu. Men gan có thể tăng cao tạm thời nhưng cũng có thể là dấu hiệu để cảnh báo một số bệnh về gan.

Để xác định chính xác men gan tăng cao cần dựa vào xét nghiệm men gan

2 Nguyên nhân gây men gan cao

Có nhiều nguyên nhân khiến cho tình trạng men gan tăng cao. Cụ thể là:

• Virus gây viêm gan: virus viêm gan A, B, C, D, E xâm nhập vào cơ thể, tấn công tế bào gan gây nên những tổn thương gan nghiêm trọng.
• Nghiện rượu: sử dụng rượu, bia trong thời gian dài có thể gây độc và tổn thương gan.
• Tác dụng phụ của thuốc: có nhiều loại thuốc được đào thải qua gan. Vì vậy, nếu sử dụng các thuốc này trong thời gian dài có thể ảnh hưởng tới chức năng gan.
• Chế độ ăn uống không hợp lý: ăn các thực phẩm không hợp vệ sinh, nhiều chất bảo vệ thực vật có thể khiến gan hoạt động quá mức gây nên tổn thương tế bào gan.
• Bệnh lý: một số bệnh như sốt rét, suy tim, viêm tụy, tiểu đường cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa gây nên men gan cao.

Viêm gan có thể khiến men gan tăng cao

3 Triệu chứng men gan cao

Men gan cao có thể là biểu hiện của một số bệnh lý mạn tính. Bình thường, nếu men gan tăng cao gấp 2,3 lần có thể không xuất hiện triệu chứng rõ rệt.

Tuy nhiên, nếu chỉ số men gan tăng cao hơn 5 lần thì các triệu chứng sẽ rõ ràng hơn. Một số triệu chứng có thể đi kèm men gan cao là:

Đau bụng

Men gan tăng cao có thể là do tổn thương cấu trúc của gan gây nên viêm nhiễm. Khi tình trạng viêm nhiễm xảy ra, các dây thần kinh nhận cảm cảm giác đau sẽ gửi tín hiệu về não gây nên tình trạng đau bụng vùng dưới xương sườn bên phải.

Tổn thương gan gay ra đau bụng bên phải

Nước tiểu sẫm màu

Khi gan bị tổn thương, bilirubin không được gan chuyển hóa. Lúc này, bilirubin sẽ được thải qua đường tiết niệu và khiến cho nước tiểu sẫm màu hơn bình thường.

Tổn thương gan gây ra nước tiểu sẫm màu

Mệt mỏi

Gan bị tổn thương khiến cho các chức năng của gan như cung cấp chất dinh dưỡng, sản xuất protein, vận chuyển dịch mật, thải loại các chất độc hại bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Khi các chức năng này không được thực hiện sẽ dẫn tới tình trạng mệt mỏi của người bệnh.

Tổn thương gan khiến cho người bệnh mệt mỏi

Ngứa

Khi chức năng gan suy yếu, các chất độc trong cơ thể không được gan đào thải sẽ tích tụ trong da. Các chất này được nhận biết là chất lạ với cơ thể nên sẽ sinh ra hiện tượng ngứa ngáy, khó chịu.

Tổn thương gan gây ngứa da

Vàng da

Vàng da là dấu hiệu dễ nhận biết với những người men gan cao. Nguyên nhân chủ yếu gây nên tình trạng này là do chức năng gan suy yếu không thể chuyển hóa được bilirubin, khiến cho nồng độ chất này tăng cao trong máu gây nên vàng da.

Tổn thương gan gây ra vàng da

Phân nhạt màu

Tương tự với nguyên nhân gây nên nước tiểu sậm màu, nguyên nhân dẫn tới phân nhạt màu là do gan không chuyển hóa được bilirubin thành Stercobilinogen - một chất tạo nên màu vàng cho phân và được đào thải qua đường tiêu hoá.

Tổn thương gan khiến phân bạc màu

Chán ăn

Khi gan bị tổn thương, dịch tiêu hóa sẽ đi vào máu nhiều gây nên tình trạng đầy hơi, chướng bụng. Mặt khác, khi gan không thực hiện chức năng, chất béo cũng như các vitamin tan trong dầu không được cơ thể hấp thu có thể gây nên chán ăn.

Tổn thương gan gây ra chán ăn

Buồn nôn và nôn

Gan bị ảnh hưởng sẽ khiến cho hệ tiêu hóa hoạt động không tốt, thức ăn không được tiêu hóa như bình thường. Tình trạng đầy hơi, khó tiêu có thể là nguyên nhân dẫn tới tình trạng buồn nôn và nôn ở những người có men gan cao.

Tổn thương gan gây ra buồn nôn

Phù nề

Chức năng gan suy giảm khiến cho quá trình tổng hợp các chất dinh dưỡng, các enzyme trong cơ thể bị suy giảm, trong đó có Albumin.

Khi Albumin trong máu giảm, dịch sẽ thoát ra khỏi lòng mạch để vào mô kẽ, gây nên tình trạng phù nề ở các cơ quan như chân, mắt cá, mi mắt.

Tổn thương gan gây ra phù chân

4 Men gan cao có nguy hiểm không?

Nếu chỉ có men gan tăng cao đơn độc mà không đi kèm các triệu chứng khác thì không thể khẳng định men gan cao có nguy hiểm không.

Trong một số trường hợp, men gan chỉ tăng cao tạm thời sau đó hạ dần. Tuy nhiên, trong một số trường hợp men gan cao lại là triệu chứng cảnh báo các bệnh lý về gan.

Vì vậy, khi phát hiện dấu hiệu men gan cao, bác sĩ sẽ lập tức đi tìm nguyên nhân gây nên tình trạng này để đưa ra những phương án xử trí phù hợp nhất.

Men gan cao có nguy hiểm hay không phụ thuộc vào nguyên nhân gây tổn thương gan

5 Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Mặc dù men gan cao không biểu hiện thành triệu chứng nhưng khi xuất hiện những dấu hiệu sau, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị:

• Chán ăn, mệt mỏi kéo dài.
• Buồn nôn, nôn.
• Vàng da, vàng mắt.
• Ngứa kéo dài. 
• Phù.
• Nước tiểu sẫm màu.
• Phân bạc màu.
• Đau bụng.

Ngoài ra, bạn cũng nên duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý gây tăng men gan (do các bệnh lý về gan thường chỉ biểu hiện vào giai đoạn muộn của bệnh).

Khi xuất hiện mệt mỏi và khó thở kéo dài, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám

Khám bệnh tiêu hóa - gan mật ở đâu

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Nội, Tiêu hoá - Gan mật. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Lão khoa Trung Ương, Bệnh viện Quân đội 108.
• Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Bệnh viện Nhân dân 115.

6 Các cách hạ men gan

Tùy thuộc vào nguyên nhân dẫn tới men gan cao mà bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp với từng người bệnh. Cụ thể là:

• Gan nhiễm mỡ: thay đổi chế độ sinh hoạt, lối sống, giảm cân nặng về mức bình thường.
• Viêm gan: nghỉ ngơi trong đợt cấp, uống thuốc diệt virus theo chỉ định của bác sĩ.
• Do bia, rượu: Điều trị hiệu quả nhất là dừng ngay việc uống bia rượu. Có thể kết hợp với các thuốc bổ để tăng quá trình giải độc gan.
• Xơ gan: điều trị giảm nhẹ các triệu chứng của xơ gan để cải thiện chất lượng cuộc sống.

Để giảm men gan, người bệnh nên hạn chế uống rượu

7 Men gan cao nên ăn gì?

Một số thực phẩm có thể giúp giảm nồng độ men gan trong cơ thể. Cụ thể là:

• Hoa quả: vitamin và khoáng chất trong hoa quả giúp thanh lọc gan cũng như tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
• Uống đủ nước: uống đu 1,2 - 2 lít nước mỗi ngày có thể thúc đẩy quá trình thải độc gan.
• Trà xanh: chứa chất chống oxy hóa EGCG giúp thanh nhiệt và giải độc gan.
• Ngũ cốc: một số ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều chất béo, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa giúp giảm tình trạng men gan tăng cao.
• Thực phẩm chứa vitamin A: giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể, bảo vệ tế bào gan. Các thực phẩm chứa nhiều vitamin A như cà rốt, bí đỏ, bơ, cá hồi nên được sử dụng cho người bệnh tăng men gan. 

Người men gan cao nên ăn nhiều hoa quả

8 Men gan cao không nên ăn gì

Ngoài những thực phẩm có ích cho gan, người bệnh tăng men gan cũng nên hạn chế một số thực phẩm như:

• Đồ uống có cồn: các chất này có thể làm tổn hại đến tế bào gan nếu dùng nhiều.
• Đồ cay nóng: đồ ăn cay nóng có thể làm nặng hơn các triệu chứng của bệnh. 
• Đồ nhiều dầu mỡ: các thực phẩm loại này có thể khiến các tế bào miễn dịch trong gan hoạt động quá mức gây tổn thương gan.
• Thực phẩm chứa nhiều đường: lượng đường trong máu cao khiến cho sự hấp thu các chất dinh dưỡng bị ảnh hưởng từ đó cản trở hoạt động của gan.

Người men gan cao không nên ăn đồ cay nóng

9 Phòng ngừa men gan tăng cao

Mặc dù một số bệnh lý gây tăng men gan không thể phòng ngừa nhưng bạn có thể duy trì thói quen để giúp gan khỏe mạnh như:

• Hạn chế uống rượu bia.
• Không dùng chung kim tiêm.
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh nhiều rau xanh và hoa quả.
• Tiêm vaccine phòng ngừa viêm gan B.
• Kiểm soát đường huyết.
• Không tự ý sử dụng thuốc.
• Duy trì cân nặng với BMI dao động từ 18 - 22kg/m2.
• Tập luyện thể thao đều đặn.
• Khám sức khỏe định kỳ.

Mọi người nên tiêm vaccine để phòng ngừa các bệnh về gan

Xem thêm

• Bệnh gan nên ăn gì và kiêng gì để nhanh hồi phục
• Gan to cảnh báo bệnh gì? Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị
• Ăn gì giải độc gan? 18 thực phẩm tiêu độc gan cho ngày hè nóng bức

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về tình trạng men gan cao. Mặc dù, men gan cao không phải là một bệnh nhưng lại là triệu chứng cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm. Bạn nên duy trì thói quen khám bệnh định kỳ để phát hiện sớm triệu chứng này nhé!