Làng hương thôn Cao - Trăm năm hương thơm đất Việt
Làng hương thôn Cao cách Hà Nội khoảng 40km, thuộc địa phận xã Bảo Khê, Thành phố Hưng Yên (tỉnh Hưng Yên), nằm sát ngay đê tả ngạn sông Hồng.
Hương thôn Cao nổi tiếng mang mùi hương nhẹ thanh, mùi thơm lưu giữ lâu mà hiếm có hương ở nơi nào có được, xuất phát từ nghề làm hương xạ có truyền thống hàng trăm năm nay.
Nghề làm hương ở thôn Cao lưu truyền hàng trăm năm và tiếp tục được mở rộng, phát triển.
Tương truyền, vào thế kỷ 18, bà Đào Thị Khương đi buôn bán và học được nghề làm hương, khi trở về đã truyền dạy lại cho người dân trong làng. Vì vậy, ngày 22/8 âm lịch hằng năm, được coi là ngày giỗ tổ của làng, cũng như là ngày tưởng nhớ công ơn lớn lao của bà Đào Thị Khương.
Cây hương thôn Cao thường được cấu tạo bởi 3 thành phần chính; tăm hương được làm từ thân cây tre được tách nhỏ, bột hương gồm hỗn hợp của bột gỗ được nghiền từ nhiều cây: trầm hương, quế chi, hương bài, thảo dược… và chất kết dính được làm từ keo của cây tràm.
Tuy nhiên, mùi thơm của mỗi loại hương lại tùy thuộc vào “bí kíp” riêng của mỗi hộ gia đình; theo mức độ đắt rẻ của dòng sản phẩm.
"Khi thắp nén hương thôn Cao sẽ tỏa ra mùi hương đặc trưng không thể lẫn với bất kỳ nơi nào, bởi hương được làm từ các nguyên liệu thảo mộc", ông Nguyễn Như Khanh, Chủ tịch Hội Làng nghề hương xạ thôn Cao, chia sẻ.
Hương thôn Cao khi thắp lên sẽ tỏa hương thơm dịu đặc trưng.
Theo ông Khanh, không như ngành nghề khác, làm hương là công việc liên quan đến tâm linh, người làm hương luôn làm với cái tâm cao và tình yêu nghề. Thôn Cao nói không với hóa chất và hương được làm 100% từ nguyên liệu thảo mộc như Xuyên quy, Đại hoàng, Nhục đậu,...
"Chính vì vậy, hương thôn Cao có mùi thơm dịu nhẹ, bền lâu và không ảnh hưởng đến sức khỏe. Đó cũng là lý do hương thôn Cao được khách hàng ưa chuộng, qua đó giúp nghề truyền thống của làng phát triển ổn định, bền vững", ông Thanh nói.
ông Nguyễn Như Khanh, Chủ tịch Hội Làng nghề hương xạ thôn Cao, giới thiệu các nguyên liệu thảo mộc làm hương.
Hiện nay thôn Cao có hơn 160 hộ gia đình làm hương truyền thống, với quy mô và mẫu mã hương đa dạng. Đặc biệt, nghề làm hương đem lại công việc và thu nhập ổn định nên lớp trẻ trong thôn rất quan tâm đến việc giữ gìn và phát triển nghề sản xuất hương.
Những năm qua, Hội Làng nghề hương xạ thôn Cao tích cực tổ chức các buổi sinh hoạt chung, để các thành viên có nhiều cơ hội để giao lưu, trao đổi kinh nghiệm sản xuất và kinh doanh thương mại.
Không chỉ lưu giữ nét truyền thống của người Việt, hương thôn Cao còn mang lại giá trị kinh tế bền vững.
Ngoài ra, hội còn chủ động thông qua các chương trình của các cấp, ngành tổ chức đưa sản phẩm của làng nghề tham gia các hội chợ thương mại trong và ngoài tỉnh nhằm quảng bá, giới thiệu sản phẩm hương của thôn. Từ đó thúc đẩy sản xuất, nâng cao giá trị sản phẩm làng nghề.
Hương xạ của thôn đã có mặt ở khắp các tỉnh thành trên toàn quốc. Một số hộ bước đầu xuất khẩu hương ra nước ngoài như Ấn Độ, Trung Quốc…
Bên cạnh đó, thôn Cao đang trở thành một điểm đến trong hành trình du lịch làng nghề ở tỉnh Hưng Yên. Đến đây, khách tham quan được hoà mình trong sắc màu của những “bó hoa” hương, cùng hương thơm thuốc Bắc phảng phất trong gió giữa chốn làng quê yên ả.