11 tác dụng của nước ngải cứu mà bạn nên biết

Nước ngải cứu tươi giúp cải thiện hệ miễn dịch, giảm viêm, hỗ trợ tiêu hóa và có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về uống nước ngải cứu tươi có tác dụng gì và các lưu ý khi sử dụng nhé!

1 Ngải cứu là gì? Thành phần dinh dưỡng của ngải cứu

Ngải cứu là gì?

Ngải cứu hay còn gọi là ngải diệp là một loại cây thuốc có tên khoa học là Artemisia vulgaris L., thuộc họ Cúc (Asteraceae). Cây này nổi bật nhờ vào các công dụng chữa bệnh hiệu quả và được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền.

Ngải cứu là cây thảo, cao từ 0,4 đến 1m, có mùi thơm đặc trưng và sống lâu năm. Ngải cứu phân bố rộng rãi ở nhiều nơi tại Việt Nam, thường mọc hoang ở các vùng đất hoang sơ hoặc được trồng tại các gia đình. Cây cũng có mặt ở nhiều nước khác ở Châu Á và Châu Âu.

Phần trên mặt đất của cây ngải cứu được thu hái vào mùa hoa, thường vào tháng 6, gần với dịp Tết mồng 5 tháng 5 âm lịch. Cây được hái cành và lá, sau đó đem phơi khô trong bóng mát để bảo quản.

Ngải cứu có thể được chế biến thành nhiều dạng khác nhau như sao khô, sao cháy hoặc chưng với mật ong, rượu, giấm, gừng và muối. Các phương pháp chế biến này giúp tăng cường hiệu quả dược tính của ngải cứu, giúp điều trị các bệnh như đau bụng, ho, tả và điều hòa kinh nguyệt.

Ngải cứu có tên gọi khác là ngải diệp

Thành phần dinh dưỡng của ngải cứu

Lá ngải cứu cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng như chất đạm, chất xơ, canxi, sắt và các khoáng chất khác, giúp hỗ trợ sức khỏe hệ xương, tiêu hóa và tuần hoàn máu. Trong 100 gam ngải cứu chứa:

• Năng lượng: 25 kcal.
• Chất đạm: 3,8 gam.
• Chất bột đường: 2,4 gam.
• Chất xơ: 2 gam.
• Canxi: 136,3 mg.
• Sắt: 3,1 mg.
• Magie: 63 mg.
• Phospho: 45,4mg.
• Kali: 612 mg.
• Natri: 98 mg.

Lá ngải cứu cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng

2 Các tác dụng của nước ngải cứu tươi đối với sức khỏe

Giúp điều hòa kinh nguyệt, an thai và cầm máu cho phụ nữ

Ngải cứu tươi với vị đắng và tính ấm đã được sử dụng lâu đời trong y học cổ truyền để hỗ trợ sức khỏe phụ nữ, đặc biệt là trong các vấn đề liên quan đến kinh nguyệt và thai kỳ.

Ngải cứu có khả năng điều trị kinh nguyệt kéo dài hoặc ra nhiều, giúp làm giảm tình trạng mệt mỏi và đau đớn trong những ngày có kinh. Sử dụng ngải cứu trong một tuần trước kỳ kinh có thể giúp cân bằng nội tiết tố, giảm thiểu các triệu chứng khó chịu như đau bụng và rối loạn kinh nguyệt.

Ngoài ra, ngải cứu còn có tác dụng an thai và hỗ trợ cầm máu cho phụ nữ mang thai bị đau bụng, chảy máu.

Ngải cứu có khả năng điều trị kinh nguyệt

Trị ho, đau đầu, cảm cúm

Sử dụng ngải cứu là một liệu pháp tự nhiên hiệu quả trong việc điều trị các triệu chứng cảm cúm, ho và đau đầu nhờ vào lượng lớn tinh dầu và tính ấm đặc trưng của nó.

Các tinh chất trong lá ngải cứu giúp làm giảm viêm và kích thích quá trình làm sạch đường hô hấp, từ đó giảm bớt cơn ho dai dẳng. Tính ấm của ngải cứu giúp cải thiện lưu thông máu và giảm căng thẳng, hỗ trợ làm dịu các cơn đau đầu.

Sử dụng ngải cứu là một liệu pháp tự nhiên để giảm ho

Cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa

Nước ngải cứu giúp kích thích tiết dịch vị dạ dày, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn và giảm các triệu chứng đầy hơi, khó tiêu. Tác dụng làm giãn cơ trơn trong đường ruột và ống mật của ngải cứu cũng giúp giảm triệu chứng đau bụng do co thắt.

Ngải cứu còn được sử dụng như một loại thuốc nhuận tràng tự nhiên, giúp giảm tình trạng táo bón. Điều này rất có ích trong việc điều trị béo phì nhờ việc cải thiện chức năng nhu động ruột giúp tăng cường quá trình trao đổi chất và thải độc.

Ngải cứu giúp cải thiện chức năng tiêu hóa

Chống oxy hóa

Ngải cứu được chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do gây hại. Nghiên cứu năm 2008 trên chuột đã chỉ ra rằng chiết xuất nước từ cây ngải cứu có khả năng loại bỏ các gốc tự do và góp phần làm giảm sự tổn hại của các tế bào trong cơ thể.

Các hợp chất chống oxy hóa như phenolic, flavonoid và flavonol trong ngải cứu đóng vai trò quan trọng trong hoạt động này, giúp bảo vệ các tế bào khỏi sự oxy hóa - nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh mạn tính và lão hóa sớm.

Ngải cứu được chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa

Bảo vệ gan

Nước ngải cứu có tác dụng bảo vệ gan, giúp hỗ trợ và cải thiện chức năng gan. Các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng chiết xuất từ ngải cứu có thể làm giảm nồng độ men gan trong máu như ALT và AST, từ đó giảm tình trạng viêm gan.

Một nghiên cứu năm 2005 đã tiến hành thử nghiệm trên chuột và cho thấy khi sử dụng chiết xuất ngải cứu, các chỉ số viêm gan được cải thiện rõ rệt, thể hiện qua dấu hiệu giảm đau và sưng nề trong gan, cũng như sự giảm hoại tử tế bào gan.

Những kết quả này chứng minh rằng nước ngải cứu tươi có khả năng làm giảm sự tổn thương gan do các tác nhân gây hại, đồng thời giúp phục hồi các tế bào gan bị tổn thương, từ đó hỗ trợ quá trình giải độc và duy trì sức khỏe gan.

Nước ngải cứu có tác dụng bảo vệ gan

Giãn phế quản

Ngải cứu có khả năng làm giãn phế quản, giúp hỗ trợ điều trị các bệnh lý về đường hô hấp. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất từ ngải cứu có tác dụng giãn cơ trơn và làm giảm co thắt phế quản, từ đó giúp cải thiện việc lưu thông không khí vào phổi.

Các thành phần trong ngải cứu như alkaloid, flavonoid, saponin và terpenoid đã được xác định là có tác dụng chống co thắt và làm giãn đường thở hiệu quả, thông qua cơ chế đối kháng với calci và tác động lên các thụ thể amin sinh học.

Kết quả nghiên cứu cho thấy chiết xuất ngải cứu có tác dụng giãn phế quản có tính chất phụ thuộc vào nồng độ, mang lại hiệu quả cao trong việc cải thiện tình trạng bệnh lý đường hô hấp như hen suyễn và viêm phế quản.

Nước ngải cứu có khả năng làm giãn phế quản

Giảm đau

Nước ngải cứu có tác dụng giảm đau, đặc biệt trong việc giảm đau ngoại vi. Các nghiên cứu đã chứng minh chiết xuất ngải cứu có khả năng giảm đau nhờ vào tác động lên các cơ quan ngoại vi, giúp giảm cơn đau hiệu quả.

Một thử nghiệm được thực hiện trên chuột cho thấy khi sử dụng chiết xuất ngải cứu với liều cao (500 và 1000 mg/kg), số lần chuột co quắp do cơn đau giảm đi rõ rệt, tuy nhiên không có tác dụng giảm đau trung ương.

Điều này cho thấy nước ngải cứu tươi có thể là một phương pháp hỗ trợ giảm đau tự nhiên, đặc biệt là trong các trường hợp đau do viêm hoặc đau cơ, đau khớp.

Ngải cứu có tác dụng làm giảm đau ngoại vi

Kháng khuẩn

Ngải cứu có khả năng kháng khuẩn hiệu quả, đặc biệt là đối với một số loại vi khuẩn và nấm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất từ lá ngải cứu có khả năng ức chế sự phát triển của các vi khuẩn như Escherichia coli, Salmonella enteritidis, Pseudomonas aeruginosa và Staphylococcus aureus.

Điều này chủ yếu nhờ vào các hợp chất có trong dầu ngải cứu như 1,8-cineole và β-thujone. Ngoài ra, nước ngải cứu cũng thể hiện khả năng chống lại nấm men Candida albicans và nấm Aspergillus niger.

Các nghiên cứu này chứng minh nước ngải cứu có thể là một lựa chọn tự nhiên để hỗ trợ điều trị các bệnh nhiễm khuẩn và nấm, giúp tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch và phòng ngừa các bệnh lý do vi khuẩn, nấm gây ra.

Ngải cứu hỗ trợ điều trị các bệnh nhiễm khuẩn và nấm

Kháng viêm

Nước ngải cứu có tác dụng kháng viêm, giúp giảm viêm nhiễm hiệu quả. Các nghiên cứu cho thấy chiết xuất từ lá ngải cứu có khả năng giảm viêm trong các mô và cơ quan, đặc biệt khi được sử dụng ở liều lượng thích hợp.

Ví dụ, một nghiên cứu tại Ấn Độ đã chứng minh rằng chiết xuất methanol từ lá ngải cứu có khả năng giảm viêm ở chuột thí nghiệm qua phương pháp cấy bông.

Ngoài ra, nghiên cứu tại Pakistan cũng chỉ ra rằng nước ngải cứu giúp giảm mức độ các chất gây viêm như malondialdehyde và TNF-α trong máu, đồng thời cải thiện chỉ số lipid trong cơ thể.

Với khả năng ức chế enzyme lipoxygenase, nước ngải cứu có thể giúp kiểm soát tình trạng viêm liên quan đến các bệnh mạn tính, mang lại lợi ích trong việc giảm viêm và bảo vệ cơ thể khỏi các tổn thương do viêm gây ra.

Nước ngải cứu có thể giúp kiểm soát tình trạng viêm

Chống ký sinh trùng

Ngải cứu đã được nghiên cứu và chứng minh có khả năng chống ký sinh trùng, đặc biệt trong việc điều trị sốt rét. Các nghiên cứu trên động vật cho thấy chiết xuất từ lá ngải cứu có tác dụng giảm nhiễm ký sinh trùng, làm giảm đáng kể tỷ lệ nhiễm trùng trong mô hình sốt rét trên chuột.

Một nghiên cứu tại Sri Lanka cho thấy chiết xuất ngải cứu ở liều 500 và 1000 mg/kg có thể giảm nhiễm trùng do Plasmodium yoelii, giảm 65,16% và 51,46% tỷ lệ nhiễm trùng.

Ngoài ra, chiết xuất này còn giúp tăng tỷ lệ sống sót của chuột bị nhiễm bệnh và không gây độc hại, không gây tổn thương gan, thận hay máu sau thời gian dài sử dụng.

Điều này chứng tỏ nước ngải cứu tươi có tiềm năng lớn như một phương pháp điều trị chống ký sinh trùng, đồng thời an toàn và dễ dàng sử dụng.

Ngải cứu đã được nghiên cứu và chứng minh có khả năng chống ký sinh trùng

Hỗ trợ tăng cường miễn dịch

Ngải cứu có tác dụng hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch nhờ vào các hợp chất có hoạt tính như artemisinin. Artemisinin giúp ngăn chặn cơ thể tạo ra cytokine - một loại protein gây viêm và có thể tác động tiêu cực đến các bệnh tự miễn.

Nhờ khả năng này, ngải cứu có thể giúp làm giảm viêm trong cơ thể, đặc biệt là các bệnh viêm khớp dạng thấp và viêm xương khớp.

Các nghiên cứu lâm sàng cũng cho thấy, ngải cứu có thể giảm đau và cải thiện chức năng thể chất của người bệnh, đồng thời an toàn hơn so với một số loại thuốc giảm viêm thông thường.

Vì vậy, nước ngải cứu tươi không chỉ giúp giảm viêm mà còn hỗ trợ cải thiện sức khỏe miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây hại hiệu quả hơn.

Ngải cứu có tác dụng hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch

3 Hướng dẫn sử dụng nước ngải cứu tươi an toàn, hiệu quả

Nước ngải cứu tươi mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên để đạt hiệu quả tối ưu và tránh tác dụng phụ, người sử dụng cần tuân thủ một số lưu ý quan trọng.

Khi uống nước ngải cứu tươi nên tuân thủ liều dùng sau:

• Mỗi lần chỉ nên sử dụng tối đa 5 ngọn ngải cứu.
• Không nên ăn quá 3 lần mỗi tuần.
• Không sử dụng ngải lưu liên tục quá 4 tuần liên tiếp.

Ngoài ra, ngải cứu còn có các dạng sử dụng khác nhau như chế biến thành các loại thuốc sắc, thuốc bột hay cao đặc để điều trị nhiều loại bệnh.

Mỗi lần chỉ nên sử dụng tối đa 5 ngọn ngải cứu

4 Lưu ý khi sử dụng nước ngải cứu tươi

Tác dụng phụ của nước ngải cứu tươi

Mặc dù nước ngải cứu tươi có nhiều tác dụng chữa bệnh hữu ích, nhưng cũng có một số tác dụng phụ cần lưu ý khi sử dụng:

• Dị ứng: ngải cứu có thể gây dị ứng ở những người nhạy cảm với cây thuộc họ Asteraceae gây khó thở, hen suyễn hoặc viêm da.
• Ngộ độc liều cao: sử dụng ngải cứu tươi với liều cao có thể gây nôn, buồn nôn, rối loạn thần kinh và tăng huyết áp.
• Tăng đường huyết: ngải cứu có thể làm tăng mức đường huyết, cần cẩn thận với người tiểu đường.
• Nguy cơ sảy thai: phụ nữ mang thai không nên sử dụng ngải cứu vì có thể gây sảy thai.
• Tương tác thuốc: ngải cứu có thể tương tác với thuốc trầm cảm, tiểu đường hoặc thuốc chống đông máu.

Sử dụng ngải cứu với liều cao có thể gây nôn

Ai không nên uống nước ngải cứu tươi?

Ngải cứu là một dược liệu khá an toàn nhưng vẫn có một số đối tượng đặc biệt không nên sử dụng ngải cứu để tránh một số tác dụng không mong muốn:

• Người bị bệnh gan, thận hoặc tim: cần tránh sử dụng do ảnh hưởng tới chức năng cơ quan.
• Phụ nữ có thai, cho con bú: ngải cứu có thể gây nguy hiểm cho thai nhi và trẻ sơ sinh.
• Người bị rối loạn đông máu hoặc dùng thuốc chống đông máu: ngải cứu có thể ảnh hưởng đến khả năng đông máu, làm tăng nguy cơ chảy máu.
• Người bị dị ứng với ngải cứu hoặc các loại cây thuộc họ Cúc: có thể gây phản ứng dị ứng nghiêm trọng.

Người bị bệnh gan cần tránh sử dụng ngải cứu

Xem thêm:

• Rau sắng là gì? 9 tác dụng của rau sắng với sức khỏe bạn nên biết 
• Rau đắng biển có tác dụng gì? 8 tác dụng, bài thuốc và lưu ý sử dụng 
• Ngải cứu: 10 tác dụng, liều dùng, lưu ý khi sử dụng
• 5 cách chữa đau xương khớp bằng lá ngải cứu đơn giản, hiệu quả tại nhà

Nước ngải cứu tươi mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe khi sử dụng đúng cách. Hãy chia sẻ bài viết này để mọi người cùng tìm hiểu và áp dụng những công dụng từ ngải cứu!